Zbiory w repozytorium AMUR
Wybierz zbiór, żeby przeglądać kolekcje
Ostatnio zamieszczone
Russian Conservatism as a Right to Justify War from the Perspective of Moral Foundations by J. Haidt and Groupthink Syndrome by I. L. Janis
(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2024) Pieszak, Eryk
In this article, the author attempts to describe something called Russian conservatism. He then considers why Russian society may succumb to such ideas, what belief in Kremlin propaganda may lead to, and whether there are grounds to believe that we already have evidence that Russian society is heading in a specific direction. The author refers here to two researchers and their understanding of group processes. The first is Jonathan Haidt, and the second is Irving L. Janis. I refer to J. Haidt because of his research on moral behavior. In his 2012 book (Haidt, 2014) – The Righteous Mind – he asks in the subtitle: Why are good people divided by religion and politics? It can be paraphrased: why are good people able to murder other good people because of religion and politics? Here, we will refer to the Kremlin’s ideology, which is conservatism in Russia, and ask ourselves: is there any counterweight to it? Then we will consider whether Russian society has really become so polarized that there is no balance between people with a conservative and, for example, liberal approach, in order to refer to I. L. Janis’s research (Janis, 1982) on group behavior, including extensive research devoted to the groupthink syndrome, to explore whether it can be assumed that this type of thinking has already occurred in Russia.
W artykule autor podejmuje próbę zreferowania czegoś, co nazywamy rosyjskim konserwatyzmem. Następnie zastanawia się, dlaczego społeczeństwo rosyjskie może ulegać takim ideom, do czego wiara w propagandę Kremla może prowadzić i czy są przesłanki do tego, aby sądzić, że mamy już dowody na to, że społeczeństwo rosyjskie zmierza w jakimś konkretnym kierunku. Autor odwołuje się tutaj do dwóch badaczy i ich rozumienia procesów grupowych. Pierwszym będzie Jonathan Haidt, a drugim Irving L. Janis. Do J. Haidta odnoszę się ze względu na badania dotyczące zachowań moralnych. W swej książce (Haidt, 2014) z 2012 roku – Prawy umysł – zadaje on w podtytule pytanie: Dlaczego dobrych ludzi dzieli religia i polityka? Można je sparafrazować: dlaczego dobrzy ludzie przez religię i politykę są w stanie mordować innych dobrych ludzi? Odwołamy się tutaj do ideologii Kremla, jaką jest konserwatyzm w Rosji, i zadamy sobie pytanie: czy istnieje dla niego jakaś przeciwwaga? Następnie zastanowimy się, czy rzeczywiście społeczeństwo rosyjskie tak się spolaryzowało, że nie ma w nim równowagi między osobami o konserwatywnym a np. liberalnym podejściu, aby odwołując się do badań I. L. Janisa (Janis, 1982) dotyczących zachowań grupowych, w tym szerokich badań poświęconych syndromowi myślenia grupowego, zgłębić, czy można uznać, że w Rosji doszło już do tego rodzaju myślenia.
Chiny w świecie multilateralnym – ekonomiczno-polityczny pragmatyzm państw Europy Południowo-Wschodniej
(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2024) Nowiak, Wojciech
Tekst jest próbą oceny miejsca oraz roli Chin w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem zmiany, z jaką mamy do czynienia w trzeciej dekadzie XXI wieku. Mają one charakter wielowymiarowy, możemy je analizować zarówno z perspektywy politycznej, jak i ekonomicznej oraz społecznej. Nie bez znaczenia jest również wątek geopolityczny oraz geostrategiczny rozpatrywany z perspektywy interesów Stanów Zjednoczonych, Unii Europejskiej oraz Chin. Artykuł zawiera analizę związaną ze zmianami, jakie niesie za sobą perspektywa świata multilateralnego, z Chinami w roli jednego z głównych podmiotów w przestrzeni międzynarodowej. Jednak główny wątek analizy został poświęcony Europie, ze szczególnym uwzględnieniem podregionu geograficznego Europy Południowo-Wschodniej. Pytania badawcze, jakie postawiono to: jaką rolę odgrywają Chiny w Europie Południowo-Wschodniej? Czy miejsce oraz rola Chin w tym podregionie może być przykładem dla pozostałych państw Europy Środkowo-Wschodniej? Czy bliższe relacje z Chinami mogą być korzystne dla rozwoju społeczno-gospodarczego państw Europu Środkowo-Wschodniej? Czy może być szansą na przyśpieszenie rozwoju tych państw? Zastosowane metody badawcze to: analiza porównawcza, analiza dokumentów oraz analiza statystyczna. Zakres przedmiotowy obejmuje relacje wybranych państw z Chinami, ze szczególnym uwzględnieniem lat 2012–2022. Wnioski wynikające z badań wskazują na ekonomiczno-polityczny pragmatyzm cechujący ww. państwa w ich relacjach z Chinami i nie musi
to być postrzegane z perspektywy negatywnej oceny. Chiny XXI wieku to dynamicznie rozwijająca się gospodarka, nowoczesne państwo, mające bardzo wiele do zaoferowania swoim ekonomicznym partnerom. Chiny nie narzucają swojej wizji rzeczywistości politycznej, stawiają na poszanowanie różnorodności, co stanowi o ich atrakcyjności w wielu regionach świata.
The text is an attempt to assess the place and role of China in Europe, with particular emphasis on the change we are dealing with in the third decade of the 21st century. They are multidimensional in nature, we can analyse them from a political, economic, and social perspective. The geopolitical and geostrategic aspect considered from the perspective of the interests of the United States, the European Union and China is also important. The article has an analysis related to the changes brought about by the perspective of a multilateral world with China as one of the main actors in the international space. However, the main strand of the analysis was devoted to Europe, with particular emphasis on the geographical sub-region of South-Eastern Europe. The research questions posed were: what role does Chi na play in Southeastern Europe? Can China’s place and role in this subregion be an example for other countries of Central and Eastern Europe? The applied research methods are comparative analysis, document analysis and statistical analysis. The scope of the subject matter covers the relations of selected countries with China, with particular emphasis on the years 2012–2022. The conclusions of the research show the economic and political pragmatism characteristic of the above-mentioned countries in their relations with China, and this does not have to be seen from the perspective of a negative assessment. China of the 21st century is a dynamically developing economy, a modern country with a lot to offer to its economic partners. China does not impose its vision of political reality, it focuses on respect for diversity, which makes it attractive in many regions of the world.
Działania afirmatywne – równouprawnienie czy dyskryminacja? Efektywność czy bezskuteczność? Studium przypadku
(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2024) Klejdysz, Natalia
Działania afirmatywne, ich skuteczność, oddziaływanie i zasadność, stanowią przedmiot badań podejmowanych przez socjologów, psychologów i politologów. Mimo zaangażowania w ten proces praktyków i naukowców, zagadnienie to nadal budzi kontrowersje, a zbliżenie stanowisk i opinii jest nadal daleką perspektywą. W niniejszym artykule, odwołując się do genezy i przykładów działań kompensacyjnych, pojęto próbę oceny skuteczności i słuszności koncepcji dyskryminacji pozytywnej. Szczególną uwagę poświęcono urlopom menstruacyjnym, które, mając blisko osiemdziesięcioletnią historię, nadal są uznawane za rozwiązania nowatorskie, o których skuteczności trudno wyrokować.
Affirmative actions, their effectiveness, impact, and validity are the subject of research undertaken by sociologists, psychologists, and political scientists. Although scholars and practitioners have been involved in these processes, affirmative actions are still controversial, and the convergence of positions and opinions on that issue is still a long way off. By referring to the origins and examples of compen satory activities, this paper attempts to assess the effectiveness and validity of positive discrimination. In particular, our attention is paid to menstrual leaves. Despite having a history of almost eighty years, they are still considered innovative solutions, the effectiveness of which is difficult to judge.
Język równości płci na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Rekomendacje dla społeczności akademickiej
(Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2025) Kiełkiewicz-Janowiak, Agnieszka; Błaszkowska, Hanka; Dopierała-Kalińska, Weronika
Język kształtuje naszą rzeczywistość i sposób, w jaki postrzegamy świat. Język równości płci na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Rekomendacje dla społeczności akademickiej to przewodnik, który ułatwia świadome i inkluzywne posługiwanie się językiem. Poradnik podkreśla znaczenie języka w budowaniu szacunku, empatii i integracji. Dostarcza gotowe rozwiązania, które ułatwią stosowanie feminatywów oraz unikanie językowych schematów utrwalających stereotypy. Rekomendacje oferują praktyczne wskazówki i przykłady, które pomagają w codziennym użytkowaniu języka inkluzywnego, redagowaniu dokumentów czy formułowaniu oficjalnych komunikatów. To nie tylko propozycja stosowania nowych form językowych – to zaproszenie środowiska akademickiego do refleksji nad mocą słów. Dzięki temu UAM dołącza do czołowych europejskich uczelni promujących równość w języku i w codziennej praktyce. Zadbajmy o to, by łączyły nas słowa!
Language shapes our reality and the way we perceive the world. The language of gender equality at Adam Mickiewicz University in Poznań. Recommendations for the academic community is a guide designed to support the academic community in using language consciously and inclusively. It highlights the role of language in fostering respect, empathy and inclusion. The guide provides ready-to-use solutions that facilitate the use of feminatives and help avoid linguistic patterns reinforcing stereotypes. It offers practical tips and examples for everyday inclusive language use, document editing and drafting official communications. This is not just a proposal for new linguistic forms—it is an invitation for the academic community to reflect on the power of words. Through this initiative, AMU joins leading European universities in promoting equality both in language and in everyday practice. Let’s ensure that words bring us together!
Reformulation in foreign language learning
(Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2025) Karpińska-Szaj, Katarzyna; Wojciechowska, Bernadeta; Lewandowska, Agata; Sopata, Aldona
W niniejszej publikacji przedstawiono refleksję teoretyczną oraz sprawozdanie z badań mających na celu rozpoznanie potencjału przeformułowania w uczeniu się języków na różnych etapach edukacyjnych i w odniesieniu do różnych celów kształcenia, a także zweryfikowanie przeformułowania jako narzędzia analizy wypowiedzi uczniowskiej. W opisanych badaniach przeformułowanie zostało włączone do repertuaru metodologicznego badań glottodydaktycznych oraz do praktyki nauczania języków obcych na różnych poziomach nauczania i dla różnych celów kształcenia na przykładzie trzech języków obcych. W analizie realizacji wypowiedzi uczniowskich każdorazowo uwzględniono zarówno specyfikę wybranego poziomu nauczania, obrany cel dydaktyczny, rodzaj zadania jak i aspekty uczenia się możliwe do rozwijania na danym etapie edukacyjnym. Pozwoliło to na pokazanie w jaki sposób budowanie kompetencji językowych uczniów może zostać połączone z rozwijaniem ich kompetencji metajęzykowych (świadomość sprawności użycia wybranych elementów leksykalno-gramatycznych) i formalnych (czuwanie nad spójnością i poprawnością wypowiedzi). W przedstawionych sytuacjach dydaktycznych przeformułowanie zostało także opisane i zbadane w funkcji narzędzia refleksyjnego nauczania/uczenia się języka obcego.
Ocena działań podejmowanych przez MTK wobec Prezydenta Federacji Rosyjskiej
(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2024) Bluszcz, Diana
Dnia 17 marca 2023 roku II Izba Przygotowawcza MTK wydała nakaz aresztowania Władimira Władimirowicza Putina. Zgodnie z komunikatem Władimir Władimirowicz Putin, urodzony dnia 7 października 1952 roku, prezydent Federacji Rosyjskiej, jest rzekomo odpowiedzialny za zbrodnię wojenną polegającą na bezprawnej deportacji ludności – dzieci, oraz bezprawnym przesiedlaniu ludności – dzieci, z okupowanych obszarów Ukrainy do Federacji Rosyjskiej (zgodnie z art. 8 ust. 2 lit. a pkt VII oraz lit. b pkt VIII Statutu Rzymskiego). Jest to pierwszy nakaz wydany wobec aktualnie urzędującej głowy państwa. Niewątpliwie jest to również sprawdzian dla funkcjonowania MTK oraz ustalenia jego pozycji jako stałego sądu międzynarodowego. Artykuł ma na celu dokonanie analizy, a następnie oceny działań podejmowanych przez Międzynarodowy Trybunał Karny względem Prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina, w kontekście konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Przede wszystkim zwraca również uwagę na kwestię realności podejmowanych działań.
On 17 March 2023, the Second Pre-Trial Chamber of the ICC issued an arrest warrant for Vladimir Vladimirovich Putin. According to the statement, Vladimir Vladimirovich Putin, born on October 7, 1952, the President of the Russian Federation, is allegedly responsible for a war crime involving the unlawful deportation of the population – children, and the unlawful resettlement of the population – children, from the occupied areas of Ukraine to the Russian Federation (pursuant to Art. 8 sec. 2(a)(VII) and (b)(VIII) of the Rome Statute). This is the first such warrant issued against a currently serving head of state. Undoubtedly, this is also a test for the functioning of the ICC and the establishment of its position as a permanent international court. The article aims to analyze and then evaluate the actions taken by the International Criminal Court against the President of the Russian Federation, Vladimir Putin, in the context of the Russian-Ukrainian conflict. Above all, it also draws attention to the issue of the reality of the measures taken so far.
Aktywność społeczna w internecie w kontekście wybuchu wojny w Ukrainie – przykład Polski. Raport z badań
(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2024) Pazderska, Agnieszka
Wojna w Ukrainie wywołała głębokie poruszenie w Polsce i na świecie. Konflikt ten nie tylko wzbudza emocje, ale również mobilizuje społeczeństwo do różnorodnych form zaangażowania, od śledzenia bieżących informacji po aktywne wsparcie osób dotkniętych wojną. Celem badań było zrozumienie, jak wybuch wojny w Ukrainie wpłynął na aktywność użytkowników internetu, ich postrzeganie konfliktu oraz sposoby korzystania z mediów społecznościowych i innych platform internetowych do poszukiwania informacji, wyrażania opinii czy organizowania wsparcia dla społeczności ukraińskiej. Hipotezą badawczą było założenie, że większe zainteresowanie oraz poszukiwanie sprawdzonych informacji na temat konfliktu mogą prowadzić do wzrostu zaangażowania obywateli w działania wspierające Ukrainę, zarówno w formie materialnej, jak i emocjonalnej. W celu weryfikacji hipotezy, autorka przeprowadziła badania sondażowe. Dane zebrano między marcem a kwietniem 2022 r., uzyskując łącznie 1379 wypełnionych ankiet. Badanie wykazało, że 71% respondentów wyrażało duże lub bardzo duże zainteresowanie sytuacją w Ukrainie, śledząc informacje przede wszystkim za pośrednictwem portali internetowych i mediów społecznościowych. Wyniki wskazują na dominującą postawę solidarności – 83% ankietowanych wspierało przyjmowanie ukraińskich uchodźców. Ponadto ankietowani angażowali się w różne akcje pomocowe, w tym finansowe, w zbiórki rzeczowe, a także lajkowali i udostępniali posty na portalach społecznościowych.
The war in Ukraine has caused a deep stir in Poland and around the world. The conflict has not only stirred emotions, but also mobilized the public to engage in various forms, from following current news to actively supporting those affected by the war. The aim of the research was to understand how the outbreak of the war in Ukraine affected the activity of Internet users, their perceptions of the conflict, and the ways in which they used social media and other online platforms to seek information, express opinions or organize support for the Ukrainian community. The research hypothesis was that increased interest and the search for verified information about the conflict could lead to an increase in citizens’ involvement in activities supporting Ukraine, both in material and emotional form. To verify the hy pothesis, the author conducted a survey. Data was collected between March and April 2022, yielding a total of 1,379 completed surveys. The survey showed that 71% of respondents expressed great or very great interest in the situation in Ukraine, following information primarily through online portals and social media. The results indicate a dominant attitude of solidarity, with 83% of respondents supporting the reception of Ukrainian refugees. In addition, respondents engaged in various aid actions, including financial ones, in-kind collections, and also liked and shared posts on social networks.
Polityka Federacji Rosyjskiej i separatystów prorosyjskich w sferze szkolnictwa wyższego na tymczasowo okupowanych terytoriach Ukrainy
(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2024) Perepelkin, Ivan
Edukacja jest jednym z głównych czynników wpływających na kształtowanie osoby jako osobowości, obywatela i profesjonalisty. System szkolnictwa wyższego, ze względu na swoje integralne znaczenie i ponieważ zapewnia możliwość rozwoju w najwyższym sensie, jest szczytem, który wieńczy cały system edukacji w ogóle. W związku z tym negatywne konsekwencje w tym systemie spowodowane wstrząsami społeczno-kulturowymi, z których najgorszym jest agresja militarna, mogą odgrywać istotną rolę w rozwoju społeczeństwa obywatelskiego tego kraju i w konsekwencji wpływać na całe jego funkcjonowanie w teraźniejszości i przyszłości. Ukraina, która w 2014 roku wybrała integrację europejską i zgodność ze standardami europejskimi jako cel i punkt odniesienia we wszystkich sferach, w tym w szkolnictwie wyższym, stała się celem agresywnych działań Federacji Rosyjskiej, które powodują skutki, które stają się nowymi trudnościami dla całego państwa ukraińskiego, w tym dla systemu szkolnictwa wyższego. Celem niniejszego artykułu jest opisanie polityki Federacji Rosyjskiej i separatystów prorosyjskich w sferze szkolnictwa wyższego na terytoriach okupowanych Ukrainy, a oprócz tego zbadanie zgodności owych działań z koncepcją rusyfikacji szkolnictwa wyższego. Metody badawcze zastosowane przez autora podczas tworzenia artykułu to analiza źródeł (w tym źródeł prawnych), dedukcja i indukcja.
Education is one of the main factors in shaping a person as a personality, a citizen and a professional. The higher education system, because of its integral importance and because it provides the opportunity for development in the highest sense, is the pinnacle that crowns the entire education system in general. Therefore, the negative consequences in this system caused by socio-cultural upheavals, the worst of which is military aggression, can play an important role in the development of the country’s civil society and consequently affect its entire functioning in the present and future. Ukraine, which in 2014 chose European integration and compliance with European standards as a goal and point of reference in all spheres, including higher education, has become the target of aggressive actions by the Russian Federation, which are causing consequences that are becoming new difficulties for the entire Ukrainian state, including the higher education system. The aim of this article is to describe the policy of the Russian Federation and pro-Russian separatists in the sphere of higher education in the occupied territories of Ukraine, in addition to examining the compatibility of these actions with the concept of Russification of higher education. The research methods used by the author in compiling the article are source analysis (including legal documents), eduction and induction.
Serbia and the European Union: A Decade of Negotiating Challenges (2014–2024)
(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2024) Styczyńska, Natasza
The article analyses Serbia’s EU accession negotiations (2014–2024), focusing on the interplay between domestic politics and foreign policy objectives. Serbia’s pragmatic foreign policy balances EU aspirations with strategic partnerships (Russia, China, US), reflecting its historical context (NonAligned Movement) and the Kosovo issue. Employing a qualitative methodology, including a literature review and 2024 interviews with Serbian political actors (politicians, experts, and public servants) this article discusses challenges in the EU negotiations and the insignificant progress, pointing out the unresolved Kosovo issue as one of the major political obstacles. Despite the Serbian government’s stated priorities, the analysis suggests a disconnect between the rhetoric and actions of both the EU and Serbian political elite. The EU’s commitment to the region is evident (e.g., Western Balkans Growth Plan), but Serbia’s internal challenges and ambivalent stance significantly diminish the likelihood of swift EU accession. This article offers insights into the complexities of Serbia’s EU integration seen from the perspective of domestic political actors.
Artykuł analizuje negocjacje akcesyjne Serbii z UE (2014–2024), koncentrując się na wzajemnym oddziaływaniu polityki wewnętrznej i celów polityki zagranicznej. Pragmatyczna polityka zagraniczna Serbii równoważy aspiracje UE ze strategicznymi partnerstwami (Rosja, Chiny, USA), odzwierciedlając jej kontekst historyczny (Ruch Państw Niezaangażowanych) i kwestię Kosowa. Wykorzystując metodologię jakościową, w tym przegląd literatury i wywiady z serbskimi aktorami politycznymi (politykami, ekspertami i urzędnikami państwowymi), niniejszy artykuł omawia wyzwania w negocjacjach z UE i nieznaczne postępy, wskazując na nierozwiązaną kwestię Kosowa jako jedną z głównych przeszkód politycznych. Pomimo deklarowanych przez serbski rząd priorytetów, analiza sugeruje rozdźwięk między retoryką a działaniami zarówno UE, jak i serbskich elit politycznych. Zaangażowanie UE w regionie jest oczywiste (np. Plan Wzrostu Bałkanów Zachodnich), ale wewnętrzna polityka Serbii i jej ambiwalentne stanowisko znacznie zmniejszają prawdopodobieństwo szybkiego przystąpienia do UE. Niniejszy artykuł oferuje wgląd w złożoność integracji Serbii z UE z perspektywy krajowych aktorów politycznych.
Resolution of the Polish Sejm on the 80th Anniversary of the Volhynian Crime in its Socio-political and Historical Context
(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2024) Głowacka, Katarzyna
In July 2023, Poland commemorated the 80th anniversary of the Genocide of Poles in Volhynia and Eastern Galicia – a crime committed by the Organization of Ukrainian Nationalists and the Ukrainian Insurgent Army during the Second World War. On 11 July, the Sejm of the Republic of Poland adopted a resolution honoring the memory of the victims. The Discourse-Historical Approach to Critical Discourse Analysis was applied to identify the discursive strategies pursued in the mentioned document. In discussing the strategies of nomination and predication, the author has used the analytical categories described by Theo van Leeuwen. The first section of the paper provides the extralinguistic, socio-political and historical context in which the analysed act emerged. The statements of other representatives of the state, which, on the eve of the anniversary celebrations, aroused the strongest – not necessarily positive – reactions, are also quoted therein. The article shows that the Sejm’s resolution of 11 July, like no other, respected the sensibilities of Borderland circles. However, the message it contained was at odds with the narrative articulated by the President of the Republic of Poland and the Polish Minister of Foreign Affairs. This discrepancy raised doubts whether there was deeper strategic thinking behind Polish historical policy.
W lipcu 2023 r. Polacy upamiętnili 80. rocznicę ludobójstwa na Wołyniu i Galicji Wschodniej – zbrodni popełnionej przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińską Powstańczą Armię w trakcie II wojny światowej. 11 lipca Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę, w której uczczono pamięć pomordowanych. Wykorzystując podejście dyskursywno-historyczne w ramach krytycznej analizy dyskursu autorka ukazała strategie dyskursywne, jakie realizowali twórcy tego dokumentu. Omawiając zastosowane strategie referencji oraz predykacji, odwołała się do kategorii analitycznych, które opisał Theo van Leeuwen. W otwierającej sekcji pracy zrekonstruowano kontekst zewnątrzjęzykowy, społeczno-polityczny i historyczny, w którym zaistniała analizowana wypowiedź. Przytoczono w niej również stwierdzenia innych przedstawicieli państwa polskiego, które w przededniu uroczystości upamiętniających 80. rocznicę zbrodni wołyńskiej wzbudziły najsilniejsze – niekoniecznie pozytywne – reakcje społeczne. Artykuł pokazuje, że uchwała Sejmu z 11 lipca (jak żadna inna) wpisała się we wrażliwość polskich środowisk kresowych. Przesłanie w niej zawarte nie pokrywało się jednak z narracją, jaką przyjął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i polski Minister Spraw Zagranicznych. Zaobserwowany rozdźwięk prowokował pytania o to, czy za polską polityką historyczną stoi jakakolwiek głębsza myśl strategiczna.