Browsing by Author "Mik, Cezary"
Now showing 1 - 2 of 2
Results Per Page
Sort Options
Item POZYCJA PRAWNA PARLAMENTÓW NARODOWYCH W UNII EUROPEJSKIEJ W ŚWIETLE TRAKTATU Z LIZBONY(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2010) Mik, CezaryProces integracji europejskiej w realizowanym kształcie, nierozerwalnie związany z powierzeniem władzy stanowienia prawa instytucjom europejskim, w poważny sposób ograniczył znaczenie parlamentów narodowych. Próby skompensowania tak powstałego deficytu demokratycznego przez delegowanie deputowanych do wspólnego Zgromadzenia, a później wybory powszechne do Parlamentu Europejskiego, nie przyniosły zadowalających rezultatów. Wobec stałego poszerzania zakresu rzeczowego integracji pojawiła się też potrzeba uważniejszej kontroli wykonywania władzy powierzonej. Spowodowało to, że parlamenty narodowe zostały zaangażowane w sprawy Unii Europejskiej na szczeblu europejskim. Istotnym krokiem w tej materii jest wejście w życie Traktatu z Lizbony. Aktualnie pozycja prawna parlamentów narodowych jest chroniona zasadą autonomii ustrojowej państw członkowskich. Jednocześnie na mocy rozwiązań traktatowych, bezpośrednio lub pośrednio, parlamenty narodowe sprawują ważne funkcje europejskie na poziomie europejskim i krajowym. Są to funkcja ideologiczno-polityczna (legitymizacja demokratyczna Unii, ochrona tożsamości narodowej i państwowej), monitoringu procesu integracyjnego (zwłaszcza w skojarzeniu z uprawnieniami informacyjnymi), współpracy międzyparlamentarnej, a zwłaszcza funkcja udziału w tworzeniu prawa pierwotnego, prawa wtórnego (opiniowanie projektów aktów prawnych, a zwłaszcza ochrona subsydiarności) oraz w zawieraniu umów międzynarodowych przez Unię Europejską. Parlamenty narodowe dysponują obecnie ważnymi instrumentami działania, umożliwiającymi im artykulację woli na szczeblu unijnym. Po pierwsze – mają prawo do bezpośredniego uzyskiwania informacji od Unii Europejskiej, i w tym kontekście mają prawo do zajęcia stanowiska politycznego wobec instytucji Unii. Po drugie – mogą dokonywać ocen politycznych funkcjonowania przynajmniej niektórych organów Unii (Europol, Eurojust) i wpływać wprost na ich działanie. Po trzecie – parlamenty narodowe opiniują projekty aktów prawodawczych w zakresie ochrony zasady subsydiarności, które może przybrać formę słabą (opinia indywidualna) i mocną (opinia kolektywna). Po czwarte – ich instrumentem działania jest wyrażanie sprzeciwu, który ma stosunkowo ograniczone znaczenie, ale nawet w postaci sprzeciwu indywidualnego prowadzi do zablokowania aktu prawnego. Oceniając efektywność tych instrumentów, należy jednak dostrzec, że jedynie w niewielkim zakresie parlamenty narodowe mogą dążyć do ochrony swych europejskich prerogatyw na drodze sądowej (pośrednie prawo do skargi do Trybunału Sprawiedliwości w związku z zasadą pomocniczości). W pozostałych przypadkach normy określające jego uprawnienia wymagają podjęcia działania przez rządy państw członkowskich bądź nie nadają się do wyegzekwowania (są leges imperfectae). Pozostaje więc liczyć, że mechanizmy, w które włączone zostały parlamenty narodowe, będą działały na zasadzie dobrej wiary. Parlamenty narodowe umocniły także swoją pozycję w stosunku do własnych rządów. Instrumenty tego oddziaływania najczęściej nie są wprost wyartykułowane w traktatach, ale – mając na uwadze Konieczność utrzymania demokratycznego systemu ustrojowego – są koniecznym założeniem wielu rozwiązań prawnych. Parlamenty narodowe zatem wyrażają zgodę na poziomie krajowym na modyfikacje prawa pierwotnego (traktatowe i pozatraktatowe), zwiększyły też kontrolę rządów nad ich działaniem w Radzie Unii Europejskiej i w niektórych sferach (obszar wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości). Ochrona tych uprawnień należy wszakże do sfery prawa krajowego, a efektywność jest uzależniona od relacji między rządem a parlamentem i od zdolności parlamentu do samodzielnego artykułowania swojej woli.Item STATUS WŁADZ REGIONALNYCH I LOKALNYCH PAŃSTW CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ W ŚWIETLE PRAWA WSPÓLNOTOWEGO(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2006) Mik, CezaryOne of the results of the dynamics of the European integration process, and (embedded in it) gradual decentralisation of power in member states is the increasing role of regional and municipal authorities. The special role of regional representation is provided in the Treaty on European Union and in a number of internal acts issued by the European Council. The Committee of Regions has thus become an important forum for the articulation of regional and local interests, which also enjoy legal protection at the European level. Those regions and local communities that have a legal status, have also a right of direct appeal against Community acts. The draft of the EU Constitution went even further, granting those organs a right to appeal against those normative acts, that are not subject to implementation. The author analyses the level of participation of regional and local authorities in the process of implementation and application of Community law. In particular, the concept of “contracting” the implementation of law as formulated within the so called European Governance, is discussed. The third area of the author’s interest is the application and execution of Community law by organs of regional and local authorities. The direct effect and the principle of supremacy of Community laws which, in case of conflicting provisions, must prevail over domestic laws must be ensured in order to ascertain the efficiency of application and execution of European law at the local and regional level. The supervision of the proper application of Community law by organs of local and regional authorities has been analysed from the point of view of member state liability for failure to apply Community law or liability for damages in cases where Community law has been violated or its provisions infringed at the local or regional level of a given member state.