Browsing by Author "Nawrot, Janusz. Promotor"
Now showing 1 - 3 of 3
Results Per Page
Sort Options
Item Ba‘al w dziejach Omrydów: Studium historyczno-teologiczne(2012-10-03T06:46:44Z) Toboła, Łukasz; Nawrot, Janusz. PromotorCelem niniejszego studium jest historyczno-teologiczna rekonstrukcja tożsamości bóstwa dynastii Omrydów, które autorzy biblijni określają mianem ba‘ala. Rozdział I prezentuje historię badań oraz współczesny stan wiedzy na temat bóstwa / bóstw określanych terminem ba‘al w religii Izraela, a zwłaszcza w dziejach dynastii Omrydów. Rozdział II omawia kwestie związane z dziejami Omrydów ze szczególnym uwzględnieniem tych elementów, które mogą być pomocne w identyfikacji bóstwa określanego mianem ba‘ala. Rozdział III niniejszego studium analizuje możliwą genezę i ewolucję wykształcenia się swoistej „maski ba‘ala”, której używali autorzy biblijni w opisie bóstwa Omrydów. Brakuje jednoznacznych świadectw potwierdzających istnienie kultu jakiegokolwiek ba‘ala w Izraelu w IX w. przed Chr. Zachowany materiał źródłowy (inskrypcje z Kuntillet Ajrud, stela Meszy, stela z Tel Dan) sugeruje, że patronem Omrydów był Jahwe z Samarii. Powiązanie Omrydów z kultem ba’ala wydaje się być wtórną ingerencją biblijnych redaktorów głoszącego jedyność kultu w Jerozolimie. Jest też możliwe, że śmierć dziedziców Achaba pod Ramot Gilead i trudna sytuacja królestwa północnego spowodowana przez najazdy Aramejcztków i Moabitów, stała się źródłem swoistej teodycei, zaś biblijne przedstawienie boga Omrydów jako ba‘ala jest jej integralnym elementem.Item Motyw świetlistości JHWH w Księdze Psalmów. Analiza egzegetyczno-historyczna terminów נֵ ר i אוֹ(2023) Jędrzejczak, Andrzej Łukasz; Nawrot, Janusz. Promotor; Niesiołowski-Spanò, Łukasz. PromotorGłównym zagadnieniem rozprawy jest przedstawienie motywu świetlistości JHWH, jaki został zawarty w Księdze Psalmów. W pierwszy rozdziale znalazły się poza status quaestionis także punkty o leksykalnym:· znaczeniu badanych terminów, psalmach i datacji ich powstania oraz omówienie zagadnienia tendencji monarchicznych. W dysertacji dokonana zostaje analiza egzegetyczna terminów נֵ ר i אוֹ poprzez które wyraża się motyw świetlistości Boga (rozdziały drugi i trzeci). Autor dysertacji próbuje też odpowiedzieć na pytanie o możliwe inspiracje autorów biblijnych achemenidzką ideologią królewską i religią starożytnych Persów. Zastanawia go, czy możliwe jest, by motyw świetlistości JHWH mógł wpłynąć na tendencje monarchiczne w perskiej prowincji Jehud. Rekonstrukcji historycznej autor poświęca rozdział czwarty, w którym wskazuje na możliwe inspiracje autorów biblijnych religią perską. W tym rozdziale przedstawia też sytuację prowincji Jehud w VI-IV w., gdzie poza kwestiami zasiedlenia i administracji przedstawia także ośrodki miejskie, w których mogło dojść do powstawania lub redagowania tekstów biblijnych. Autor kreśli warunki kontaktów kulturowych, do których należą proces arameizacji w imperium Achemenidów oraz przeprowadzona przez nich reforma kalendarza. Autor rekonstruuje również wydarzenia z epoki perskiej, próbując wskazać na możliwy rozwój tendencji monarchicznych w perskiej prowincji Jehud. W rozdziale piątym wyprowadza wnioski z podejmowanych dotychczas badań. Do dysertacji zostaje dołączony apendyks, w którym zamieszczona jest analiza sytuacji w Judzie w epoce nowobabilońskiej. The main issue of the dissertiation is to present the motif of YHWH's brightness, which was contained in the Book of Psalms. The first chapter, apart from status quaestionis, also contains points about the lexical meaning of the studied terms, psalms and the date of their creation, but also a discussion of the issue of monarchical tendencies. The dissertation contains an exegetical analysis of the terms נֵ ר and א, by which the motif of God's brightness is shown (chapters two and three). The author of the dissertation also tries to answer the question about the possible inspirations of the biblical authors with the Achaemenid royal ideology and the religion of the ancient Persians. The author wonders if it is possible that the motif of YHWH's brightness could have influenced the monarchical tendencies in the Persian province of Yehud. The author devotes the fourth chapter to historical reconstruction, in which he indicates the possible inspirations of the biblical authors with the Persian religion. In this chapter, he also presents the situation of the province of Yehud in the 6th-4th centuries, where, apart from the issues of settlement and administration, he also presents urban centers where biblical texts could have been written or edited. The author presents the conditions of cultural contacts, which include the process of Aramaicization in the Achaemenid empire and the reform of the calendar carried out by them. The author also reconstructs the events of the Persian era, trying to indicate the possible development of monarchical tendencies in the Persian province of Yehud. In the fifth chapter, he draws conclusions from the research undertaken so far. The dissertation is accompanied by an appendix, which contains an analysis of the situation in Judah in the Neo-Babylonian era.Item Rdzeń zkr w aspekcie pamięci o Bogu w Księdze Psalmów. Analiza egzegetyczno-teologiczna(2013-10-11) Mrozek, Kinga; Nawrot, Janusz. PromotorPraca skupia się na badaniu hebrajskiego rdzenia zkr, który w zależności od formy gramatycznej tłumaczony jest przez czasownik „pamiętać” lub rzeczownik „pamięć”. Rdzeń ten jest obecny we wszystkich językach semickich. W Biblii hebrajskiej najczęściej występuje on w Księdze Psalmów, dlatego analizowany materiał obejmuje teksty zawierające się w tejże Księdze. W pracy zostały przebadane wersety, w których człowiek jest podmiotem czasownika zākar, a Bóg jest jego obiektem oraz te, w których rzeczownik zēker odnosi się do Boga. Tekstów tych jest 11: Ps 6,6; 20,8; 30,5; 42,7; 63,7; 77,4; 78,35; 97,12; 102,13; 119,55; 135,13. Ważny dla znaczenia rdzenia jest kontekst. W przeanalizowanych tekstach można wyróżnić następujące znaczenia rdzenia zkr: uwielbienie, zaufanie, pocieszenie, nawrócenie, wierność prawu, a także imię. Ujęcie badanych tekstów w szerszym kontekście pokazuje, w jakich okolicznościach człowiek powołuje się na pamięć o Bogu. Okoliczności te można podzielić na negatywne i pozytywne. Do negatywnych doświadczeń zaliczają się: zagrożenie śmiercią, zagrożenie militarne, doświadczenie odrzucenia i cierpienia, doświadczenie kary. Do pozytywnych doświadczeń zaliczają się: doświadczenie ratunku i doświadczenie radości. Natomiast obraz Boga, którego pamięć psalmista przywołuje ma źródło w myśli teologicznej starożytnego Izraela. W pamięci psalmisty funkcjonuje obraz Boga, który wiąże się z pozytywnymi doświadczeniami, zwłaszcza z doświadczeniem wyjścia z Egiptu. Bóg jawi się w badanych tekstach jako: zbawca, łaskawy, prawodawca, potężny, opiekun, święty.