Browsing by Author "Pilarska, Aleksandra. Promotor"
Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Niewerbalne i werbalne reprezentacje ciała a poczucie tożsamości cielesnej i osobistej(2023) Page, Nina; Pilarska, Aleksandra. PromotorCelem badawczym pracy jest określenie relacji pomiędzy niewerbalnymi i werbalnymi reprezentacjami ciała, poczuciem tożsamości cielesnej i poczuciem tożsamości osobistej w grupie osób dorosłych z populacji ogólnej. We współczesnych psychologicznych konceptualizacjach poczucia tożsamości (Kwapis i Brygoła, 2013; Oleś, 2008; Pilarska, 2012, 2016; Sokolik, 1996) uznaje się znaczenie procesów pozarefleksyjnych dla wyznaczania sposobu doświadczania własnej osoby. Mimo to, znaczna część analiz związków między ciałem a doświadczeniem własnej osoby koncentruje się na deklaratywnym odniesieniu się do cielesności (Mirucka, 2018; Schier, 2010). Z kolei badania z obszaru poznawczo zorientowanej neuronauki dostarczają cennych informacji o znaczeniu multimodalnych procesów przetwarzających dane cielesne w kształtowaniu bardzo specyficznych zjawisk fenomenologicznych (np. odczucia własności ciała czy sprawstwa w obszarze cielesności; m.in. Botvinick i Cohen, 1998; de Vignemont, 2007, 2010, 2011; Gallagher, 2005). Opracowania z nurtu neuronauki nie wyjaśniają jednak, w jaki sposób te fenomeny odnoszą się do całościowego doświadczenia siebie. Zaproponowany w pracy model systematyzuje relacje między cielesnością a poczuciem tożsamości i stanowi tym samym próbę wypełnienia istniejącej w literaturze luki. Model obejmuje zróżnicowane aspekty cielesności, które mają wyjaśniać wielowymiarowo ujęte poczucie tożsamości osobistej – aspekty te to percepcyjne i sensomotoryczna reprezentacje ciała, deklaratywna wiedza o funkcjonowaniu ciała i towarzyszące temu emocje oraz subiektywny sposób przeżywania ciała, ujęty w postaci poczucia tożsamości cielesnej o strukturze wieloaspektowej. Przyjęto, że poczucie tożsamości cielesnej pełni rolę pośredniczącą między reprezentacjami ciała a poczuciem tożsamości osobistej. W ramach tak zarysowanego kontekstu główny problem badawczy niniejszego projektu stanowi pytanie o to, czy i w jakich aspektach cielesność jest istotna dla poczucia tożsamości osobistej dorosłego człowieka. Materiał i metoda. W badaniu wzięło udział 160 osób, w tym 90 kobiet i 70 mężczyzn w przedziale wiekowym 19–35 lat. Do pomiaru poczucia tożsamości cielesnej i osobistej oraz werbalnych reprezentacji ciała zastosowano narzędzia samoopisowe: Wielowymiarowy kwestionariusz tożsamości (WKT; Pilarska, 2016) oraz skonstruowane na potrzeby niniejszego badania Kwestionariusz poczucia tożsamości cielesnej (KPTC) i Kwestionariusz werbalnych reprezentacji ciała (KWRC). Niewerbalne reprezentacje ciała badano z wykorzystaniem procedur wykonaniowych. Trzy z nich – zadanie estymacji rozmiaru ciała, zadanie estymacji dotykowej oraz próby motoryczne – miały charakter autorskiej adaptacji. Posłużono się również znormalizowanym komputerowym Testem koordynacji sensomotorycznej (SMK; Bauer i in., 2003). Próby wykonaniowe poprzedzono prognozą osoby badanej dotyczącą poziomu wykonania zadania. Udział w badaniach był dobrowolny. Badanie realizowano z zachowaniem poufności danych z każdym uczestnikiem indywidualnie. Wyniki. Wyniki analiz regresji i modelowania równań strukturalnych pokazały, że predyktorami poczucia tożsamości cielesnej są zarówno werbalne reprezentacje ciała, jak i niewerbalny schemat ciała (wskaźnik koordynacji sensomotorycznej). Potwierdzono pośredniczącą rolę poczucia tożsamości cielesnej w relacji między wskaźnikiem koordynacji sensomotorycznej a poczuciem tożsamości osobistej oraz między werbalnymi reprezentacjami ciała a poczuciem tożsamości osobistej. Natomiast oczekiwanie, że werbalne reprezentacje ciała będą pośredniczyć między niewerbalnymi reprezentacjami ciała i poczuciem tożsamości cielesnej nie znalazło potwierdzenia w wynikach. Wskaźniki niewerbalnych reprezentacji ciała okazały się niezwiązane ze sobą, a związki między niewerbalnymi i werbalnymi reprezentacjami ciała miały bardzo ograniczony zakres. Tylko jedna zmienna związana z funkcjonowaniem niewerbalnych reprezentacji ciała – wskaźnik koordynacji sensomotorycznej – wykazała powiązania z innymi kluczowymi konstruktami prezentowanego badania. Wyniki analizy skupień i testu chi-kwadrat ujawniły silnie związki między poczuciem tożsamości cielesnej i poczuciem tożsamości osobistej. Wnioski. Z analiz wynika, że poczucie tożsamości cielesnej w dominującym stopniu powiązane jest z werbalnym sposobem reprezentacji ciała i wybiórczo z automatycznymi procesami sensomotorycznymi. Obserwacja, że związki między reprezentacjami ciała a poczuciem tożsamości osobistej są w całości zapośredniczone przez poczucie tożsamości cielesnej sugeruje, że reprezentacje ciała dopiero wtedy stają się istotne dla całościowego poczucia siebie, kiedy nadany jest im specyficzny sens wyrażony przez doświadczenie ciała jako własnego, spójnego z Ja, ciągłego, poddającego się kontroli, o wyraźnych granicach i niosącego treści, które jednostka rozumie. Wyniki badań dostarczyły również wskazań, że silne poczucie tożsamości cielesnej wspiera siłę i harmonię poczucia tożsamości osobistej w okresie dorosłości. The research was to describe the relationship between non-verbal and verbal body representations, a sense of bodily identity and a sense of personal identity in adults from the general population. Modern psychological conceptualisations of a sense of personal identity (Oleś, 2008; Kwapis i Brygoła, 2013; Pilarska, 2012, 2016; Sokolik, 1996) recognise the importance of non-reflective processes in forming a subjective identity experience. Yet a substantial part of the analysis in personality psychology focuses on the declarative level of body experience (Mirucka, 2018; Schier, 2010). Cognitive neuroscience research brings valuable data about the significance of multimodal processing in rooting specific phenomena (eg. sense of body ownership and agency; m.in. Botvinick i Cohen, 1998; de Vignemont, 2007, 2010, 2011; Gallagher, 2005). However, studies in cognitive neuroscience do not offer an explanation of what way these phenomena relate to a general sense of self. The model proposed in this work systematises a relationship between corporality and a sense of identity and therefore attempts to fill the gap recognised in the literature. The model involves different aspects of corporality – perceptual and sensorimotor body representations, declarative knowledge of body functioning, emotional attitudes towards the body, and a subjective multi-faced experience of the body named as the sense of bodily identity. These are used to explain a sense of personal identity. It was assumed that a sense of bodily identity mediates the connection between body representations and a sense of personal identity. In this context, the main research questions are whether, and in which aspects, corporality is significant for a sense of personal identity in adults. Method. The sample consisted of 160 persons, including 90 women and 70 men aged 19–35. To measure a sense of personal identity, a sense of bodily identity and verbal body representations, self-descriptive tools were used: the Multidimensional Questionnaire of Identity (MQI; Pilarska, 2016), and developed for the purpose of this study, the Questionnaire of Bodily Sense of Identity (QBSI) and the Questionnaire of Verbal Body Representations (QVBR). The functioning of non-verbal body representations was assessed by performance tasks. The adapted procedures were used – body size estimation task, tactile estimation task and motor tasks – alongside the normalised, computer-assisted Sensomotor Coordination Test (SMK). The participants’ prognosis regarding their efficacy in completing tasks was then followed by performance tasks. Participation in an individual session was voluntary. Confidentiality was guaranteed. Results. Hierarchical linear regression and structural equation modelling showed that both verbal body representations and non-verbal body schema (an indicator of sensomotor coordination) predict a sense of bodily identity. The data supported the hypothesized mediating role of a sense of bodily identity between an indicator of sensomotor coordination and a sense of personal identity, and between verbal body representations and a sense of personal identity. Verbal body representations failed to emerge as a mediator between non-verbal body representations and a sense of bodily identity. Against expectations, indicators of non-verbal body representations were not linked to each other, and relationships between non-verbal and verbal body representations were very limited. Only one variable related to non-verbal body representations (an indicator of sensomotor coordination) was connected to other elements in the model. Cluster analysis and chi-square testing demonstrated the strong association between bodily and personal sense of identity. Conclusions. The findings determined that a sense of bodily identity is predominantly connected to verbal body representations and selectively to automatic sensorimotor processing. The observation that the relationship between body representations and a sense of personal identity is mediated by a sense of bodily identity, suggests that body representations become significant for a sense of personal identity, only when the body is experienced in a specific way. Namely as own, coherent with self, continuous, under control, with clear boundaries and having understandable internal content. The obtained results indicate that a strong sense of bodily identity supports the strength and harmony of a sense of personal identity in adulthood.