Browsing by Author "Rybak, Andrzej Stanisław"
Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Ekologia i zmienność morfologiczno-molekularna taksonów z rodzaju Ulva (Ulvaceae, Chlorophyta) w ekosystemach słodkowodnych Polski(2014-04-15) Rybak, Andrzej Stanisław; Burchardt, Lubomira. PromotorW ekosystemach śródlądowych Polski od połowy XIX wieku obserwowano występowanie makroglonów reprezentujących kosmopolityczny rodzaj Ulva (Ulvaceae, Chlorophyta). Taksony z tego rodzaju pojawiały się najczęściej efemerycznie i często tworzyły „zakwity”. Występowanie gatunków Ulva w źródliskach, torfiankach i w wodach solnisk śródlądowych tłumaczono wysokim zasoleniem wód tego typu układów. Jednakże notowano również plechy Ulva w jeziorach, rzekach i strumieniach, których wody nie były zasilane wodami silnie zmineralizowanymi na drodze naturalnej czy antropogenicznej. W pracy podjęto badania nad zróżnicowaniem molekularnym, morfometrycznym i ekologicznym taksonów Ulva, których występowanie odnotowano w ekosystemach śródlądowych Polski. Badano taksony, które rozwijały się wyłącznie w ekosystemach niezwiązanych z wodami Morza Bałtyckiego. Scharakteryzowano 129 stanowisk współczesnych i historycznych dla Ulva w wodach śródlądowych. Charakterystykę morfometryczną wykonano na próbkach plech, zebranych z 39 stanowisk. Uzyskano 21 pełnych sekwencji nukleotydowych regionu ITS i genu rbcL. Materiał porównawczy stanowiły holotypy U. flexuosa i plechy taksonów Ulva, które pochodziły z XIX i XX-wiecznych herbariów (16 próbek). Wykorzystano mikroskopię konfokalną, skaningową i transmisyjną do opisu zróżnicowania morfologicznego i anatomicznego komórek i plech. Oceniono również potencjał akumulacyjny U. flexuosa subsp. pilifera w stosunku do wybranych metali lekkich. Ze zbioru wszystkich stanowisk wyróżniono dwie grupy Ulva: pierwszą, zasiedlającą siedliska o wysokim zasoleniu wód i drugą występującą w wodach słodkich lub słabo zasolonych. Dwie wyróżnione grupy reprezentują dwa odrębne taksony: pospolity takson U. flexuosa subsp. pilifera, który jest bardzo częsty w wodach słodkich, ale rozwija się również dobrze w wodach słabo zasolonych. Drugi takson U. flexuosa subsp. paradoxa; który jest wyraźnie halofilny i nie stwierdzono jego występowania w wodach słodkich (zasolenie < 5‰). Odmienność powyższych taksonów poparto danymi molekularnymi. Na podstawie analizy łączącej cechy morfologiczne i sekwencje nukleotydowe, wykazano małe zróżnicowanie w obrębie obu badanych taksonów. Przeprowadzone badania dostarczają szczegółowego opisu zakresu plastyczności fenotypowej i charakterystyki siedlisk śródlądowych populacji Ulva. W pracy wskazano nisze siedliskowe,w których badane taksony mogą potencjalnie występować i osiągać optimum dla rozwoju oraz dowiedziono hiperakumulacji manganu i cynku prowadzonej przez U. flexuosa subsp. pilifera.