Browsing by Author "Szabelski, Adam"

Now showing 1 - 3 of 3
  • Item
    Korona św. Stefana jako źródło suwerenności Węgier i fundament konstytucjonalizmu węgierskiego
    (Wydawnictwo Naukowe UAM, 2014) Dembski, Łukasz; Szabelski, Adam
    W niniejszym tekście autorzy pokazują wpływ korony św. Stefana na kształtowanie się węgierskiej kultury i tradycji prawnej, jako że korona w dalszym ciągu pozostaje symbolem narodu i państwa. Jest gwarantem stabilności i bezpieczeństwa, który umożliwia Węgrom przetrwanie i stałą kontynuację dziedzictwa narodowego. Tekst ten ukazuje także rolę jaką odgrywała korona w sporządzaniu najważniejszych aktów prawnych w historii Węgier takich jak: „Bulla z 1222” czy „Ustawy Marcowe z 1848 r.”. Rola korony jest nieporównywalna z żadnym innym elementem węgierskiego dziedzictwa.
  • Item
    Myśl polityczna Kelemena Mikesa w świetle jego „Listów z Turcji” (1717-1758)
    (2017) Szabelski, Adam; Forycki, Maciej. Promotor
    Kelemen Mikes był siedmiogrodzkim szlachcicem seklerskiego pochodzenia i sługą Franciszka II Rakoczego. Wraz ze swoim panem w 1717 roku przyjął on zaproszenie sułtana Turcji, aby osiedlić się w tym kraju. Wtedy to Kelemen Mikes postanowił rozpocząć korespondencję z wyimaginowaną ciotką, która zachowała się pod nazwą Listy z Turcji. Pisał od października 1717 aż do grudnia 1758. Sekler relacjonował swoje przeżycia, dzielił się swoimi przemyśleniami na temat możliwości wyzwolenia Siedmiogrodu i reform w nim, ale także przekazywał własne odczucia, wspominał również swoje rodzinne strony. Przeprowadzając analizę źródła, jakim są Listy z Turcji, w kontekście myśli politycznej Kelemena Mikesa, w sposób szczególny autor skupił się na następujących problemach badawczych: Roli kobiet, jaką seklerski pisarz przypisywał im w społeczeństwie; sposób w jaki sposób Kelemen Mikes budował obraz księcia Franciszka II Rakoczego; jego postulaty dotyczące rezygnacji z walki zbrojnej i podjęcie działań modernizacyjnych w celu wyzwolenia ojczyzny spod panowania Habsburgów; kwestii jansenizmu w budowaniu jego naracji wokół wydarzeń historycznych oraz stosunek siedmiogrodzkiego szlachcica wobec stosunków panujących w Imperium Osmańskim. Kelemen Mikes was a Transylvanian nobleman of Székely origin and a chamberlain to Francis II Rákóczi. In 1717 he and his master accepted an invitation from the Turkish Sultan to settle in his country. Beginning with October 1717, Kelemen Mikes began writing letters to his imaginary aunt, which are known as Letters from Turkey. He continued the correspondence incessantly for several decades. At first he produced the letters quite frequently, but as years went by they became more sporadic. The correspondence ceased only in December 1758. Kelemen Mikes reported on his own experience, described life in the Ottoman Empire, shared his views on the prospects of liberating Transylvania and reforming the country, and presented his thoughts on history, as well as personal reflections and memories of his native land, landscapes, nature and life in noblemen’s households. In analysing Letters from Turkey by Kelemen Mikes in the context of his political thought, the author of the research focuses on the following issues: Mikes’s view on the social role of women; his methods of creating an image of Prince Francis II Rákóczi; his appeals to resign from armed struggle and begin modernisation in order to liberate his homeland from the reign of the Habsburgs; the role of Jansenism in building his narration of historical events and his attitude towards social relations in the Ottoman Empire.
  • Item
    Postać Elżbiety Batory w historiografii
    (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2014-06) Szabelski, Adam
    The aim of the paper is to present the figure of Elisabeth Bathory as it is shown in historiography and to confront the myths surrounding her person with the findings of the researchers, especially Hungarian scholars who studied her life. It has been shown that Elisabeth Bathory fell victim to the plot of the palatine György Turzó, probably instigated by the court in Vienna. Unfortunately, Polish historians have so far neglected to address this issue in their research.