Browsing by Author "Szulc, Katarzyna"
Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Powojenny spór o architektoniczną tożsamość Finlandii(2023) Szulc, Katarzyna; Kos, Jerzy S. PromotorRozprawa doktorska koncentruje się na analizie historycznej i porównawczej trzech głównych placów Helsinek: Senackim, Kolejowym i Obywatelskim. Ich lokalizacja, forma i otaczająca zabudowa dokumentują główne fazy rozwoju architektury Finlandii. Powstanie placów oraz ich wyraz architektoniczny jest związany z zasadniczymi etapami politycznych dziejów podległego Rosji Wielkiego Księstwa Finlandii oraz powstałej w roku 1917 Republiki Fińskiej. Senaatintori reprezentuje kosmopolityczny, późny europejski neoklasycyzm. Rautatientori pod względem architektonicznym jest wyrazem zarówno typowego dla XIX stulecia historyzmu, jak i przestrzenią, w której rozpoczął się proces kształtowania nowych tendencji stylowych o charakterze narodowym. Tworzony od lat 1920-tych Kansalaistori łączy kilka okresów architektury fińskiej, stanowiąc jej nadal otwarty etap. Wybór tych placów jako obiektu badań jest uzasadniony nie tylko względami stylowo-architektonicznymi. Są one bowiem nie tylko fizycznymi przestrzeniami miasta, ale także miejscami koncentracji idei - politycznych, artystycznych, kulturowych i narodowych. Plac Senacki wyznacza nowy początek Helsinek, które w 1812 roku zostały nobilitowane do rangi stolicy Wielkiego Księstwa Finlandii. Plac Kolejowy stanowi symbol dynamicznego rozwoju miasta i zapowiada narodziny nowoczesnej cywilizacji. Natomiast plac Obywatelski jest wizytówką niepodległego kraju, miejscem pretendującym do głównego centrum politycznego, administracyjnego, edukacyjnego i kulturalnego współczesnej Finlandii. Uważam, żete trzy przestrzenie miejskie wraz z otaczającą je architekturą, są najpełniejszym odbiciem treści politycznych i konceptów artystycznych, które towarzyszyły narodzinom współczesnej Finlandii i kreowaniu jej tożsamości kulturowej oraz narodowej. This dissertation focuses on the historical and comparative analysis of three main squares in Helsinki: Senaatintori (Senate Square), Rautatientori (Railway Square), and Kansalaistori (Citizens' Square). Their localization, form and surrounding buildings document the major phasesof the development of architecture in Finland. The creation of these squares and their architectural expression, is associated with the fundamental stages of the political history of the Grand Duchy of Finland, which was a part of the Russian Empire and the Republic of Finland, established in 1917. Senaatintori represents cosmopolitan, late European Neoclassicism. In terms of architecture, Rautatientori is an expression of the typical of 19thcentury historicism, as well as an example of National Romaticism. Kansalaistori combines several periods of Finnish architecture and has been in a process of building from 1920s, and it still continues. I did not choose these squares only because of their architecture or styles, or because they are significant physical spaces of the city, but because they are important clusters of political, artistic, cultural and national ideas. Senaatintori marks a new beginning for Helsinki, when becoming the capital of the Grand Duchy of Finland in 1812. Rautatientori is a symbol of the dynamic development of the city and heralds the birth of the modern civilization, whereas the Kansalaistori is a sign of an independent country, a place that could become the main political, administrative, educational and cultural center of modern Finland. I believe that these three urban spaces along with the architecture around them, are the most complete reflection of the political content and artistic concepts that accompanied the birth of modern Finland and the creation of its cultural and national identity.