Browsing by Author "Vorbrich, Ryszard. Promotor"
Now showing 1 - 3 of 3
Results Per Page
Sort Options
Item Jak wytwarzany jest slums? Studium przypadku mieszkańców Kibery i Korogocho w Nairobi(2021) Chułek, Magdalena; Vorbrich, Ryszard. PromotorW dysertacji autorka odpowiada na pytanie, jak wytwarzany jest współczesny slums i jak funkcjonuje jako zjawisko społeczno-kulturowe (w realiach Kenii). W analizie odnosi się do literatury przedmiotu i danych etnograficznych z własnych, 20. miesięcznych antropologicznych badań terenowych, w slumsach Kibera i Korogocho (dzielnice Nairobii). Wytwarzanie slumsu to splot globalnych i lokalnych praktyk w tym dyskursów w silnie zaludnionym miejscu, podejmowanych w historycznej, kulturowej, politycznej i ekonomicznej sieci zależności. Poza wprowadzeniem i zakończeniem, praca ma 2 części. W pierwszej ukazano praktyki i idee, dzięki którym pojawiły się warunki slumsów i ich relatywnie ustabilizowana struktura: (1) historię powstania Kibery i Korogocho jako fizycznych i różniących się przestrzeni; (2) ich usankcjonowanie jako slumsów przez nomenklaturę; (3) budowanie identyfikacji tych miejsc i ich mieszkańców. Część druga ilustruje nieoczywiste praktyki życia codziennego mieszkańców, przez które owa stabilna struktura slumsu jest (re)produkowana, zmieniania, aby móc (prze)trwać, co dotyczy: (4) tworzenia infrastruktury materialnej; (5) strategii zarabiania; (6) działań rozumianych przez jako „pomoc” oraz (7) linczy na złodziejach. Każdy z rozdziałów prowadzi do nowych interpretacji praktyk mieszkańców, a ostatecznie, tego czym jest slums.Item Między wykopaliskami rabunkowymi a archeologicznymi. Społeczno-kulturowa funkcja materialnych śladów przeszłości w Dolinie Nilu (na przykładzie plemienia Manasir z północnego Sudanu)(2012-06-18T11:12:01Z) Maliński, Piotr; Vorbrich, Ryszard. PromotorMaterialne dziedzictwo przeszłości odgrywa istotną rolę zarówno w materialnej, jak i symbolicznej sferze kultury arabsko-muzułmańskiej, obecnej w Dolinie Nilu. Sposoby jego postrzegania i użytkowania zmieniają się pod wpływem kontaktów i relacji z kulturą Zachodu. Kluczowym czynnikiem tych zmian jest wzrost wiedzy o przeszłości, prowadzący do przewartościowania jej materialnej spuścizny. Zabytki wykorzystywane są przede wszystkim w gospodarce, dostarczając wymiernych korzyści materialnych. Ich ekonomiczną rolę określają przepisy systemów prawnych – tak tradycyjnych (prawo religijne i zwyczajowe), jak i nowoczesnych (prawo państwowe i międzynarodowe). Zabytki spełniają również ważną rolę w wierzeniach (magicznych i religijnych), podlegając symbolicznemu zawłaszczeniu, reinterpretacji, adaptacji, profanacji i dekonstrukcji. Materialne ślady minionych czasów mają także znaczenie dla kreowania wizji przeszłości. Są one zarówno materialnymi odnośnikami do tradycji (ustnej i pisanej), jak też stanowią bazę źródłową dla naukowego poznania dawnych dziejów. Wiedza o przeszłości, płynąca z poznania zabytków, oraz same zabytki spełniają funkcje w organizacji społecznej, służąc realizacji celów politycznych (w ramach polityki wewnętrznej i zagranicznej). Dziedzictwo starożytności może być na gruncie idei politycznych waloryzowane (egipski faraonizm) lub marginalizowane (sudański arabizm).Item Obrzędowość doroczna i rodzinna w Japonii a mechanizmy zmiany kulturowej(2010-10-21T15:33:23Z) Splisgart, Jacek; Vorbrich, Ryszard. PromotorJako punkt wyjścia w dysertacji przyjąłem w sposób krytyczny założenia zmiany kulturowej, a zwłaszcza klasyczną definicję kultury, która kładzie nacisk na ciągłość kultury. Założenie ciągłości kultury poprzez generacje i stulecia wywołuje pytanie o mechanizmy asymilacji i integracji zmian (a także ich odrzucenia) oraz sposobu przekazu kulturowego. Wybór Japonii do badań nad powyższymi zagadnieniami był podyktowany faktem, iż społeczność japońska w przeciągu zaledwie półwiecza przeszła radykalną transformację kulturową. Celem nadrzędnym jest wskazanie na współistnienie na gruncie japońskim obok siebie obrzędów nawiązujących do sintoizmu, buddyzmu oraz obrzędów zaczerpniętych z kultury zachodniej. W świecie zglobalizowanym, w którym trendy kulturowe przenikają się wzajemnie, również japońska obrzędowość uległa zmianom. Jedną z nich jest włączenie w poczet rodzimych obrzędów, zwyczajów nowych, wywodzących się z kręgów zachodnich. Japońska kultura zawsze cechowała się wyjątkową otwartością na nowe elementy, które czerpała z zewnątrz. Do lat 70-tych, za obrzędowość związaną z życiem codziennym odpowiedzialne było shinto. Od narodzin aż do ślubu ludzie związani byli z sintoizmem. Shinto zapewniało pomyślność bóstw w życiu codziennym. Natomiast śmierć stała się domeną buddyzmu. Jednakże od lat 80-tych coraz większą popularnością zaczął się cieszyć ślub w stylu Zachodnim (chrześcijańskim). Łatwość, z jaką protestancki model ślubu zdobył popularność w Japonii, należy łączyć z otwartym charakterem japońskiego postrzegania religii.