Browsing by Author "Wojkiewicz, Rozalia"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Item
    W spektrum Wyspiańskiego. Witraż w poezji Młodej Polski – między obrazową aluzją a syntezą dążeń estetycznych epoki
    (2018) Wojkiewicz, Rozalia; Okulicz-Kozaryn, Radosław. Promotor
    W rozprawie doktorskiej omówiono twórcze przekształcenia tematu witrażu w poezji Młodej Polski. Lektura młodopolskich tomów lirycznych, umożliwiła odkrycie nieprzebadanego dotąd zjawiska. Witraż okazał się ważnym „obrazowym tematem”, czyli takim powtarzalnym elementem imaginacji zbiorowej, w którym jednocześnie manifestuje się indywidualność autora. Witraż ulubiony już przez romantyków architektoniczny detal świątyni, użyty i sfunkcjonalizowany jako obraz poetycki, niczym pryzmat ogniskuje w sobie rozmaite znaczenia, stając się też niekiedy metaforą samej poezji. W rozprawie zaakcentowano szczególną rolę listów Stanisława Wyspiańskiego do Lucjana Rydla z 1890 roku. Mają one walor tematologicznego przewodnika po młodopolskich witrażach poetyckich. Wyspiański podejmuje większość tematów kluczowych dla analizowanych w rozprawie utworów (np. Kazimiery Zawistowskiej, Kazimierza Lubeckiego, Jana Pietrzyckiego, Czesława Cieplińskiego, Wiktora Dzierżanowskiego, Adama Racława Dobrowolskiego). Wśród najciekawszych realizacji tematu wyróżniono takie wariacje obrazowe, jak np.: witraż–oko, witraż-kwiat, witraż-łza, witraż-gobelin, witraż-figuralny. Wyodrębniono ponadto grupę utworów odnoszących się do konkretnych witraży, w tym do projektów i witraży Stanisława Wyspiańskiego. Uwzględniono także wiersze, które explicite nie zawierają odniesień do witraży, ale przywołują je aluzyjnie. Na podstawie zgromadzonych materiałów i przeprowadzonych interpretacji zakreślono znaczenia pojęcia witrażowości.