Przegląd Politologiczny, 2015, nr 2
Permanent URI for this collectionhttps://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/21719
Browse
Recent Submissions
Item The decentralization of public authority as a result of the political changes in Poland(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Antkowiak, PawełThe main aim of this paper is to answer the following questions: does the present model of local government, professional associations and self-regulatory business associations fulfil the idea of decentralisation? Does it meet the expectations of the authors of the 1989 system reform? The currently functioning model of administration assumes the execution of administrative tasks by both the centralised governmental administration and a multifarious system of independent bodies and institutions which carry out public tasks vested in them by legislation. Apart from some obligatory units, like the units of local government, there are some other entities which have a significant role in the public sphere: professional associations and self-regulatory business associations.Item Rocznicowe rytuały smoleńskie w perspektywie neodurkheimizmu(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Kołodziejczak, MałgorzataArtykuł dotyczy stosunkowo nowego zjawiska politycznego, jakim są rocznicowe rytuały smoleńskie. Autorka adoptując na użytek politologii antropologiczne i hermeneutyczne narzędzia analizy, opiera badania na fundamentalnej tezie Durkheima o istnieniu dwóch odrębnych porządków rzeczywistości – sacrum i profanum. Analizowany rytuał ma charakter komemoratywny, dlatego jest on konstruowany i praktykowany w porządku sacrum. Budowane są specjalne ramy dramaturgiczne, które pozwalają wydzielić ten czas i przestrzeń z życia codziennego oraz wpisać w owe ramy treści symboliczne, za pomocą których tworzy się i transmituje nowe konstrukty mityczne oraz dokonuje się sukcesja charyzmy.Item Kulturowa funkcja samorządu terytorialnego a rozwój czasopiśmiennictwa regionalistycznego w Polsce(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Kowalczyk, RyszardAutor potraktował instytucję samorządu terytorialnego w kategoriach czynnika wspierającego rozwój kultury, zwracając w szczególności uwagę na potrzebę wsparcia działalności czasopism o charakterze regionalistycznym. Badane zagadnienie osadzono na płaszczyźnie funkcji kulturowej samorządu terytorialnego. Wskazano na istotne, zarówno jednostkowe, jak i społeczne, przyczyny pozytywnej ingerencji samorządu terytorialnego w rozwój kultury regionu. Omówiono także ważną rolę czasopism regionalistycznych w kształtowaniu tożsamości regionu oraz rozwoju samorządności terytorialnej. W rezultacie zdefiniowano czasopismo regionalistyczne jako szczególnego rodzaju dobro publiczne, którego działalność powinna uzyskać ochronę i wsparcie samorządu terytorialnego.Item Środki masowego przekazu w kulturze współczesnej – informacja i oświecenie czy manipulacja?(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Cwynar, Katarzyna M.W tekście autorka formułuje tezę, że współcześnie została zatracona rola dziennikarstwa polegająca na przekazie informacji o wydarzeniach oraz popularyzacji wiedzy i formułowaniu pozytywnych wzorców kulturowych. Stało się to na skutek odejścia od kultury odwołującej się do wartości. Współczesne środki masowego przekazu kreują kulturę konsumpcyjną, nastawioną na doraźne interesy i życie potoczności¹. Umożliwia ona w imię interesów różnych grup manipulowanie społeczeństwem. Warunkiem przezwyciężenia tego niekorzystnego dla społeczeństwa stanu rzeczy jest powrót do ideałów Oświecenia i kultury odwołującej się do wartości.Item Przyczyny zmian przywódców w partiach politycznych. Przypadek Polski(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Radecki, MichałArtykuł podejmuje kwestię przyczyn zmian przywódców w polskich partiach politycznych. Pod uwagę wzięto dwa główne czynniki, które – zgodnie z przyjętymi w środowisku naukowym poglądami – w sposób decydujący warunkują czas trwania na stanowisku. Po pierwsze, przeprowadzono analizę formalnych procedur związanych z odwoływaniem liderów partii politycznych zawartych w statutach partyjnych. Po drugie, przedstawiono wpływ wyniku wyborczego (uzyskane głosy i fakt zawiązania bądź nie koalicji gabinetowej) na zdolność liderów do utrzymania się na stanowisku. Analiza objęła partie polityczne, które uzyskały mandaty w wyborach do Sejmu przeprowadzonychw2011 r., a więc Prawo i Sprawiedliwość, Platformę Obywatelską, Polskie Stronnictwo Ludowe, Ruch Palikota oraz Sojusz Lewicy Demokratycznej. Artykuł podejmuje zmianę przywódców od momentu powstania wymienionych partii. Analiza ujawniła silny wpływ uzyskanego wyniku wyborczego i rozwiązań statutowych na czas trwania liderów na stanowisku. Fakt zawiązania lub nie koalicji gabinetowej nie wpływa zasadniczo na utrzymanie przywództwa w partii.Item Czy Andrzej Duda wygrał dzięki internetowi?(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Nowina Konopka, MariaZrealizowana w 2008 roku wyborcza kampania Baracka Obamy, jak się wydawało, nie znalazła swojego odpowiednika na polskiej scenie politycznej. Dopiero wygrana przez Andrzeja Dudę rywalizacja o urząd Prezydenta RP w 2015 roku rozbudziła dyskusję na temat faktycznej roli internetu w marketingu politycznym. Niemal natychmiast po ogłoszeniu wyników w mediach pojawiły się komentarze sugerujące, iż zwycięstwo to jest pochodną skutecznego wykorzystania mediów społecznościowych, tudzież internetu w ogóle. Celem artykułu jest zatem próba weryfikacji stawianej przez dziennikarzy tezy. W tym też celu dokonano po pierwsze, krytycznej analizy materiałów prasowych publikowanych tuż po ogłoszeniu wyników balotażu i po drugie, przeanalizowano dane i opracowania agencji mediowych, pracowni badań internetu, sondażowych grup badawczych, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Państwowej Komisji Wyborczej.Item Błędy i wypaczenia czyli o przyczynach porażki Ryszarda Grobelnego w poznańskich wyborach samorządowych w 2014 roku(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Ossowski, SzymonW artykule dokonano analizy przyczyn porażki Ryszarda Grobelnego w wyborach na stanowisko Prezydenta Poznania. Autor tekstu stara się odpowiedzieć na kilka pytań: w jaki sposób, w tak krótkim czasie Jackowi Jaśkowiakowi udało się zbudować tak wysokie poparcie, jakie błędy popełnił Ryszard Grobelny, że po 16 latach Poznaniacy gremialnie powiedzieli „nie” swojemu wieloletniemu prezydentowi oraz czy pewne momenty kampanii można uznać za przesądzające o jej ostatecznym wyniku i jakie główne błędy popełnił w jej trakcie Ryszard Grobelny. Ważną część pracy stanowi analiza wyników badań exit poll przeprowadzonych na zlecenie Wielkopolskiej Telewizji Kablowej.Item Wpływ ośrodków eksperckich na kształtowanie polityki bezpieczeństwa w Polsce(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Nitszke, Agnieszka; Ślufińska, MonikaRolą ośrodków eksperckich jest obiektywne przedstawianie sytuacji w różnych aspektach funkcjonowania państwa, w tym na arenie międzynarodowej, i tworzenie scenariuszy rozwoju sytuacji tak dla konkretnych przypadków, jak też generalizowanie. Partie polityczne, a co za tym idzie także decydenci polityczni, coraz częściej sięgają po wiedzę ekspertów. W tym miejscu rodzi się pytanie, kto stanowi zaplecze eksperckie dla partii i jaki jest wpływ, teoretycznie obiektywnych, ekspertów na politykę państwa. Punktem wyjścia dla podjętych rozważań jest opublikowany w styczniu 2015 r. raport Global Go to Think Tank Ranking Index (VII edycja), w którym w kategorii Bezpieczeństwo i Obrona Narodowa zabrakło polskich ośrodków. Czy to oznacza, że takie nie istnieją, czy może raczej ich dorobek nie kwalifikuje ich do tego prestiżowego rankingu. Celem artykułu jest przedstawienie głównych polskich ośrodków eksperckich podejmujących w swych badaniach kwestie bezpieczeństwa oraz próba odpowiedzi na pytanie czy decydenci polityczni mają świadomość istnienia takich ośrodków i czy korzystają z ich usług.Item Wpływ rosyjsko-ukraińskich kryzysów gazowych na politykę energetyczną UE – ujęcie teoretyczne(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Ruszel, MariuszKryzysy energetyczne, a w szczególności kryzysy gazowe spowodowane konfliktem rosyjsko-ukraińskim wywarły istotny wpływ na politykę bezpieczeństwa energetycznego UE. Celem niniejszego artykułu jest analiza wpływu rosyjsko-ukraińskich kryzysów gazowych na rozwój polityki energetycznej UE, a w szczególności otoczenia regulacyjnego. Poczucie zagrożenia przyczynia się do zwiększenia solidarności wśród państw unijnych oraz zwiększa zdolności budowy koalicji politycznych. Wraz ze wzrostem agresywnej polityki energetycznej Federacji Rosyjskiej, która oparta jest o założenia szkoły realizmu, instytucje unijne wykorzystują instrumentarium oparte o założenia szkoły liberalizmu. W artykule została zastosowana metoda krytycznej analizy politologicznej oraz metoda analizy czynnikowej. Autor wykorzystał założenia teorii realizmu oraz liberalizmu. Wnioski przedstawione w artykule oparte są o technikę prognozowania.Item Czym jest stabilność polityczna państwa?(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Trzciński, KrzysztofArtykuł traktuje o problemie definiowania pojęcia „stabilność polityczna” państwa. Głównym jego celem jest odpowiedź na pytanie, co znaczy stwierdzenie, że dane państwo jest stabilne politycznie. Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej wyjaśniany jest leksykalny sens słów: „stabilny”, „stabilność” i „stabilizacja”. W drugiej części analizowane jest rozumienie znaczenia terminu „stabilność polityczna” w piśmiennictwie politologicznym. Trzecia część artykułu poświęcona jest omówieniu kwantytatywnych prób ujmowania sensu pojęcia stabilności politycznej. W zakończeniu podjęta została próba zdefiniowania przedmiotowego terminu polegająca na syntezie elementów najczęściej spotykanych w propozycjach wyjaśniania istoty stabilności politycznej; oceniono związek między istnieniem stabilności politycznej a podstawowymi typami reżimu politycznego: demokracją i autorytaryzmem; oraz zidentyfikowano główne podejścia konceptualne w pojmowaniu przedmiotowego terminu.Item Polityka administracji George’a W. Busha wobec Bliskiego Wschodu – o planach demokratyzacji i stabilizacji gospodarczej regionu(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Waśko-Owsiejczuk, EwelinaZa rządów prezydenta George’a W. Busha, Stany Zjednoczone zaangażowały się w szereg inicjatyw na rzecz demokratyzacji i stabilizacji gospodarczej Bliskiego Wschodu. Zakładano, iż zmiana ustroju, szerzenie wolności politycznych oraz ekonomicznych zmniejszy ekstremizm i antyamerykanizm w regionie, co miało przełożyć się na zwiększenie bezpieczeństwa zarówno na Bliskim Wschodzie, jak i w USA. W niniejszym artykule autorka przeanalizowała założenia kluczowych inicjatyw uruchomionych podczas pierwszej kadencji G. W. Busha, uwzględniając wady i zalety programów, problemy przy ich realizacji. Przedstawiono również opinie krytyczne oraz reakcję krajów arabskich i państw europejskich na propozycje USA.Item Implikacje stosunków polsko-amerykańskich dla polityki zagranicznej Polski(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2015) Zięba, RyszardBliskie stosunki polsko-amerykańskie mają wpływ na określanie celów polskiej polityki zagranicznej, a także na dobór środków i metod tej polityki. Stosunki Polski z USA sprowadzają się głównie do kwestii bezpieczeństwa. W latach 90. widoczny był prymat środków polityczno-dyplomatycznych, a Polska stopniowo stosowała strategię bandwagoning w stosunkach z USA. Z biegiem czasu ta strategia prowadziła do utożsamiania naszych interesów narodowych z interesami Stanów Zjednoczonych. To skłoniło Polskę do bezwarunkowego wsparcia interwencji wojskowej USA w Iraku oraz do udziału w wojnie w Afganistanie. Coraz wyraźniej Polska zaczęła reprezentować oparte na realistycznym paradygmacie rozumienie bezpieczeństwa i preferowanie zasobów i instrumentów wojskowych, własnych, koalicyjnych (natowskich) i amerykańskich. Stosunki polsko-amerykańskie mają zasadniczy wpływ także na pozycję i role międzynarodowe Polski, wśród których wyróżnia się rola satelity USA.