Wybrane założenia filozoficzne oraz procedury badawcze w językoznawstwie kognitywnym i generatywnym. Analiza porównawcza z perspektywy Idealizacyjnej Teorii Nauki

Loading...
Thumbnail Image

Date

2013-05-08

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

Philosophical assumptions and research procedures in cognitive and generative linguistics. Comparative analyses within the Idealization Theory of Science

Abstract

Praca jest analizą, filozoficzną i metodologiczną, dwóch nurtów współczesnego językoznawstwa ogólnego: generatywizmu i kognitywizmu. Jest ona prowadzona w aparacie Idealizacyjnej Teorii Nauki. Przedmiotem analizy są wybrane założenia filozoficzne obu omawianych nurtów, ze szczególnym uwzględnieniem prac Noama Chomsky’ego i George’a Lakoffa. Omawia się również badania empiryczne prowadzone w ramach obydwu omawianych nurtów. Celem pracy jest wykazanie podobieństw i różnic między generatywizmem i kognitywizmem językoznawczym oraz wskazanie w jakim stopniu założenia filozoficzne determinują metody i zakres badań prowadzonych przez językoznawców. Najważniejszym zatem celem pracy jest odpowiedź na następujące pytania: 1. Jaka jest struktura metodologiczna językoznawstwa generatywnego? 2. Jaka jest struktura metodologiczna językoznawstwa kognitywnego? 3. Czy struktury te są podobne czy odmienne? Część pierwsza niniejszej pracy wprowadza podstawowe pojęcia Idealizacyjnej Teorii Nauki na tle rysu historycznego tej dziedziny. Część druga aplikuje te pojęcia do założeń filozoficznych językoznawstwa generatywnego i kognitywnego. W części trzeciej analizowane są wybrane procedury badawcze, najpierw współczesnego językoznawstwa generatywnego, a następnie kognitywnego.
This dissertation analyses two main approaches in current general linguistics: generativism and cognitivism from the perspective of Leszek Nowak’s Idealization Theory of Science. Philosophical assumptions as well as research practice from both approaches are analyzed and compared. Particular attention is paid to the work of - respectively - Noam Chomsky and George Lakoff. The main goal of this thesis is to demonstrate differences and similarities between generativist and cognitivist approaches and assess the influence that philosophical assumptions have on the scope and shape of empirical results in linguistics. There are three research questions: 1. What is the methodological structure of generative linguistics? 2. What is the methodological structure of cognitive linguistics? 3. How those structures differ from each other and what do they have in common? In the first part of the dissertation some basic notions from Idealization Theory of Science are introduced. The second part presents philosophical assumptions of both generative and cognitive linguistics. These assumptions are analyzed in terms of IToS. Third part is concerned with research practice represented by generative and cognitive linguists.

Description

Wydział Nauk Społecznych: Instytut Filozofii

Sponsor

Keywords

językoznawstwo kognitywne, cognitive linguistics, językoznawstwo generatywne, generative linguistics, metodologia językoznawstwa, methodology of linguistics, Idealizacyjna Teoria Nauki, Idealization Theory of Science, filozofia językoznawstwa, philosophy of linguistics

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego