Formy i zakres partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego w Poznaniu
Loading...
Date
2016
Authors
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Forms and scopes of public participation in spatial planning in Poznan City
Abstract
Głównym celem pracy jest identyfikacja stanu uspołeczniania procesu planowania przestrzennego w Poznaniu oraz wskazanie kierunków jego rozwoju na tle istniejących uwarunkowań prawnych, organizacyjnych, społecznych oraz technologicznych. Realizacja tego celu nastąpiło w oparciu o znajomość podstaw teoretycznych dotyczących zjawiska partycypacji społecznej w procesie planowania i zarządzania na poziomie lokalnym, a z drugiej konieczne było zbadanie uwarunkowań (zewnętrznych: międzynarodowych, krajowych) i wewnętrznych (lokalnych) partycypacyjnego planowania, jego mechanizmów oraz barier i ograniczeń. Realizacja celu głównego pracy następuję w ramach celów szczegółowych, do których zaliczyć należy:
1. Przegląd i adaptacja na użytek pracy istotnych założeń związanych ze współczesnymi teoriami: zarządzania publicznego, społeczeństwa obywatelskiego, komunikacji społecznej oraz konfliktów społecznych w odniesieniu do przestrzeni lokalnej rozumianej jako środowisko zamieszkania;
2. Określenie zakresu pojęciowego i głównych składowych procesu partycypacji: podmiotu i przedmiotu partycypacji, jej form i stosowanych narzędzi, zarówno tradycyjnych jak i nowoczesnych, związanych z rozwojem nowych technologii zbierania informacji i komunikowania się;
3. Przegląd dokumentów międzynarodowych i krajowych oraz stopnia ich implementacji do praktyki zarządzania i planowania przestrzennego na poziomie lokalnym;
4. Identyfikacja uwarunkowań partycypacyjnego planowania na poziomie lokalnym, o charakterze prawnym, politycznym, społecznym, organizacyjno-administracyjnym i technologicznym;
5. Określenie zakresu, uczestników i przebiegu partycypacji społecznej w tworzeniu lokalnych dokumentów planowania przestrzennego;
6. Identyfikacja silnych i słabych stron partycypacyjnego planowania oraz sformułowanie rekomendacji, mających na celu jego usprawnienie, poprawę efektywności i skuteczności.
Zakres przestrzenny pracy obejmuje miasto Poznań, w swoich graniach administracyjnych.
Głównymi metodami badawczymi wykorzystanymi w celu realizacji założeń pracy są:
1. Wywiad kwestionariuszowy wśród mieszkańców wybranych dzielnic miasta (n=550)
2. Ankieta tradycyjna realizowana podczas 25 spotkań konsultacyjnych w procesie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w Poznaniu (n=350)
3. Obserwacja uczestnicząca 25 spotkań konsultacyjnych w procesie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w Poznaniu
4. Kwerenda w Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Poznaniu – badania archiwalne nad wnioskami i uwagami do MPZP w Poznaniu (zakres czasowy badań 2006-2015)
5. Ankieta internetowa w wojewódzkich i miejskich pracowniach urbanistycznych w Polsce
6. Ankieta internetowa oparta o system GIS (Geoankieta) oraz
7. Ankieta internetowa oparta o system GIS rozbudowana o narzędzia deliberacyjne
Rozprawa doktorska wpisuje się w nurt, niezbyt jeszcze licznych badań nad uczestnictwa społeczności lokalnych w procesie planowania przestrzennego. Założeniem autora niniejszej pracy jest chęć uzupełnienia istniejącego dorobku naukowego, szczególnie w dziedzinie gospodarki przestrzennej, planowania przestrzennego a także socjologii, o kwestie uwarunkowań, zakresu i form partycypacji społecznej w procesie planistycznym. Badania naukowe w obszarze partycypacji społecznej są także niepełne w zakresie identyfikacji uczestników procesu planistycznego. Bogaty dorobek literaturowy dostarcza wiedzę teoretyczną w dziedzinie szeroko rozumianej partycypacji społecznej, jednak nadal występują braki w badaniach empirycznych, potwierdzających. Ogólne założenia na temat partycypacji w planowaniu przestrzennym nie są dostatecznie weryfikowane przez wyniki badań empirycznych. Problem ten związany jest przede wszystkim z brakiem odpowiedniej liczby informacji na temat uczestników procesu partycypacji społecznej, form jakie ona przyjmuje a przede wszystkim oceny na ile proces ten jest efektywny, tak z punktu widzenia społecznego jak i decyzyjnego.
Praca dostarcza szczególnie istotnych wyników w zakresie identyfikacji uczestników procesu partycypacji społecznej. Wyniki badań ustawowych i pozaustawowych narzędzi angażowania społeczeństwa w procesy planistyczne wykazują, iż:
• Uczestnicy procesy partycypacji społecznej posiadają niski poziom wiedzy na tematy związane z zagospodarowaniem przestrzennym w mieście oraz w miejscu najbliższego zamieszkania,
• Zaangażowanie w procesy planistyczne jest bezpośrednio związane z partykularnymi interesami poszczególnych grup uczestników procesu,
• Stosowane przez samorząd miasta Poznania formy partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym, należą do jednych z najbardziej zaawansowanych organizacyjnie działań w kraju,
• Mimo funkcjonowania w Poznania rozbudowanego modelu partycypacji społecznej w procesie sporządzania planów miejscowych, skala uczestnictwa społecznego jest relacyjnie niska,
• Konsultacje społeczne planów miejscowych w Poznaniu mają w przeważającym stopniu lokalny charakter a poziom uczestnictwa społecznego uzależniona jest od tematyki procedowanego planu, lokalizacji w skali miasta, wielkości zamierzeń planistycznych a przede wszystkim funkcji jaką pełni konkretny obszar w skali miasta,
• Zwiększenia zaangażowania społecznego w proces partycypacji społecznej możliwe jest poprzez stosowanie innowacyjnych narzędzi partycypacyjnych, wykorzystujących w szczególności Geograficzne Systemy Informacji Przestrzennej. Jak wskazują wyniki badań przeprowadzonych przez autora skala uczestnictwa społecznego w procesie sporządzania planu miejscowego przy wykorzystaniu narzędzi internetowych jest znacząco wyższa. Partycypacyjne narzędzia internetowe są komplementarne w stosunku do tradycyjnych spotkań konsultacyjnych, włączają te grupy społeczne, które nie uczestniczą w spotkaniach tradycyjnych.
Poza tym praca dostarcza wiedzy na temat zidentyfikowanych tendencji i kierunków rozwoju partycypacji społecznej w szeroko rozumianej działalności publicznej. Dokonane analizy uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych partycypacji pozwoliły sformułowane rekomendacji, głównie dla organizatorów procesu partycypacji społecznej w Poznaniu.
The main aim of the dissertation is to identity the level of public participation in spatial planning process on the example of Poznań City, as well as to indicate the directions of its development against legal, organizational, social and technological backgrounds. Implementation of this objective was based on the most important theories explaining the phenomenon of public participation in the spatial planning and public management at the local level. On the other hand, it was necessary to examine external conditions, such as: international, national and internal conditions (mostly at the local level) of participatory planning, its mechanisms, barriers and constraints. The mail aim of presented dissertation is followed by six particular purposes which include: 1. Review and adaptation of the relevant theories, associated with the subject of the dissertation e.g.: public management, civil society, social communication and social/ spatial conflicts in relation to the local (municipal) level. 2. Define the conceptual scope and main components of the process of public participation: the subject and object of participation, its forms and applied tools, both traditional and modern, which are related to the development of new technologies of information gathering and social communication, 3. International and national strategic documents review and the level of their implementation in practice of public management and spatial planning at the local level; 4. Identification of the main determinants of participatory planning at the local level, legal, political, social, organizational, administrative and technological risks; 5. Define the scope, types od participants and the course of public participation in the development of local spatial planning documents. 6. Identification of the strengths and weaknesses of participatory planning and formulating recommendations, aimed to improve efficiency and effectiveness of the public participation process. The spatial scope of work of the dissertation includes the city of Poznan, in its administrative boundaries. The main analytics methods, used in the site to achieve the objectives of the work are: 1. A structured interview among the inhabitants of selected districts of Poznań City (n = 550) 2. The traditional survey, carried out during the 25 consultation meetings in the process of drawing up local development plans in Poznan (n = 350) 3. Participant observation process during 25 consultation meetings in the process of drawing up local development plans in Poznan 4. Query at the Municipal Urban Planning Office in Poznan - archival research on the proposals and remarks to the Unitary Development Plan in Poznan (the time span of research from 2006 to 2015) 5. The online survey of provincial and municipal planning offices in the biggest cities of Poland (n=16) 6. Online survey based on Geographic Information System – Geoquestionnaire 7. Online survey based on Geographic Information System – deliberative tool: Geo discussion The dissertation is the part of actual trends and not yet numerous studies in the field of public participation in spatial planning and social engagement in public activities. The assumption of the studies is the desire to supplement existing scientific achievements especially in the field of spatial and urban planning, sociology, conditions, scopes and forms of public participation in the planning process. Worldwide research in the area of public participation is also incomplete in the identification of participants in the planning process. Rich legacy of literature provides theoretical knowledge in the field of broadly understood public participation, but there are still gaps in confirming empirical studies. General assumptions about participation in planning are not sufficiently verified by the results of empirical research. This problem is related, primarily because of the lack of adequate information about the numbers structures of participants in the process of public participation, used forms and above all assess how the process is effective, both from the social point of view and decision-makers. The dissertation provides especially significant results in identification of participants in the process of public participation. The research results of statutory and non-statutory tools of engagement in planning processes show that: • Participants, in the processes of public participation have a low level of knowledge on topics related to spatial development in the city and at the nearest residence, • Involvement in spatial planning processes is directly related to the particular interests of individual groups of participants in the planning process in the Poznań City. • The forms of public participation in spatial planning process used by the local government in Poznan are one of the most advanced form among other cities in Poland. • Although functioning in Poznan City expanded model of public participation in the process of preparing a local plans, the scale of social participation is relationally low, • Public consultations of local developments plans in Poznan have predominantly local character and the level of public participation depends on the subject of proceeded plan, the size and above all, the functions of the particular areas. • Increase of community involvement in the process of public participation is possible through the use of innovative participatory tools, especially based on Geographical Information Systems. As the result of research conducted by the author, the scale of public participation in the process of preparing local plans using online tools is significantly higher. Participatory web tools are complementary to the traditional consultation meetings, include those groups that do not participate during the traditional meetings. In addition, the dissertation provides knowledge on identified trends and the development of public participation in public sector. Numerous analysis of the external and internal conditions of participation allowed to formulate recommendations, mainly for the organizers of the process of public participation in Poznan.
The main aim of the dissertation is to identity the level of public participation in spatial planning process on the example of Poznań City, as well as to indicate the directions of its development against legal, organizational, social and technological backgrounds. Implementation of this objective was based on the most important theories explaining the phenomenon of public participation in the spatial planning and public management at the local level. On the other hand, it was necessary to examine external conditions, such as: international, national and internal conditions (mostly at the local level) of participatory planning, its mechanisms, barriers and constraints. The mail aim of presented dissertation is followed by six particular purposes which include: 1. Review and adaptation of the relevant theories, associated with the subject of the dissertation e.g.: public management, civil society, social communication and social/ spatial conflicts in relation to the local (municipal) level. 2. Define the conceptual scope and main components of the process of public participation: the subject and object of participation, its forms and applied tools, both traditional and modern, which are related to the development of new technologies of information gathering and social communication, 3. International and national strategic documents review and the level of their implementation in practice of public management and spatial planning at the local level; 4. Identification of the main determinants of participatory planning at the local level, legal, political, social, organizational, administrative and technological risks; 5. Define the scope, types od participants and the course of public participation in the development of local spatial planning documents. 6. Identification of the strengths and weaknesses of participatory planning and formulating recommendations, aimed to improve efficiency and effectiveness of the public participation process. The spatial scope of work of the dissertation includes the city of Poznan, in its administrative boundaries. The main analytics methods, used in the site to achieve the objectives of the work are: 1. A structured interview among the inhabitants of selected districts of Poznań City (n = 550) 2. The traditional survey, carried out during the 25 consultation meetings in the process of drawing up local development plans in Poznan (n = 350) 3. Participant observation process during 25 consultation meetings in the process of drawing up local development plans in Poznan 4. Query at the Municipal Urban Planning Office in Poznan - archival research on the proposals and remarks to the Unitary Development Plan in Poznan (the time span of research from 2006 to 2015) 5. The online survey of provincial and municipal planning offices in the biggest cities of Poland (n=16) 6. Online survey based on Geographic Information System – Geoquestionnaire 7. Online survey based on Geographic Information System – deliberative tool: Geo discussion The dissertation is the part of actual trends and not yet numerous studies in the field of public participation in spatial planning and social engagement in public activities. The assumption of the studies is the desire to supplement existing scientific achievements especially in the field of spatial and urban planning, sociology, conditions, scopes and forms of public participation in the planning process. Worldwide research in the area of public participation is also incomplete in the identification of participants in the planning process. Rich legacy of literature provides theoretical knowledge in the field of broadly understood public participation, but there are still gaps in confirming empirical studies. General assumptions about participation in planning are not sufficiently verified by the results of empirical research. This problem is related, primarily because of the lack of adequate information about the numbers structures of participants in the process of public participation, used forms and above all assess how the process is effective, both from the social point of view and decision-makers. The dissertation provides especially significant results in identification of participants in the process of public participation. The research results of statutory and non-statutory tools of engagement in planning processes show that: • Participants, in the processes of public participation have a low level of knowledge on topics related to spatial development in the city and at the nearest residence, • Involvement in spatial planning processes is directly related to the particular interests of individual groups of participants in the planning process in the Poznań City. • The forms of public participation in spatial planning process used by the local government in Poznan are one of the most advanced form among other cities in Poland. • Although functioning in Poznan City expanded model of public participation in the process of preparing a local plans, the scale of social participation is relationally low, • Public consultations of local developments plans in Poznan have predominantly local character and the level of public participation depends on the subject of proceeded plan, the size and above all, the functions of the particular areas. • Increase of community involvement in the process of public participation is possible through the use of innovative participatory tools, especially based on Geographical Information Systems. As the result of research conducted by the author, the scale of public participation in the process of preparing local plans using online tools is significantly higher. Participatory web tools are complementary to the traditional consultation meetings, include those groups that do not participate during the traditional meetings. In addition, the dissertation provides knowledge on identified trends and the development of public participation in public sector. Numerous analysis of the external and internal conditions of participation allowed to formulate recommendations, mainly for the organizers of the process of public participation in Poznan.
Description
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych
Sponsor
Keywords
partycypacja społeczna, public participation, planowanie przestrzenne, spatial planning, planowanie przestrzenne, public management, zarządzanie publiczne, local public administration, Poznań, Poznań City