Okolice widowisk. Studia i szkice
Loading...
Date
2021
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM w Poznaniu; Wydawnictwo Fundacji Humaniora
Title alternative
Abstract
Badacze zgodnie twierdzą, że granice oddzielające widowiska od rzeczywistości są płynne i trudne do ustalenia. Patrice Pavis w swoim Słowniku terminów teatralnych zauważył, iż rzeczywistość „może w każdej chwili stać się widowiskiem, jeśli tylko nada się jej charakter ostensywny, a więc uczyni się z niej zobiektywizowany przedmiot oglądu, wobec którego obserwator usytuowany jest na zewnątrz, przestając być w ten sposób zaangażowanym w nią bezpośrednio uczestnikiem”. Ta niestabilna granica nie zawsze pozwala oddzielić codzienne rutynowe zachowania (indywidualne i zbiorowe) od rozwijającej się w czasie i posiadającej własną strukturę „akcji”. Niemożliwe jest dziś także podważenie tezy, iż istnieje gęsta sieć relacji łączących różne formy widowisk (nie tylko kulturowych) z aktywnością społeczno-polityczną, z duchową i kulturową tradycją, z uwarunkowaniami natury ekonomicznej i obyczajowej. W szkicach i studiach zebranych w tym tomie autor podjął próbę ukazania złożonego charakteru tych powiązań w różnych okresach historycznych, od średniowiecza aż do początków dwudziestego stulecia. Pracy nad książką towarzyszyło przekonanie, iż niektóre widowiska należy postrzegać jako swoistą manifestację zbiorowej i indywidualnej egzystencji, jako emanację napięć społecznych, rytmu codziennego życia, praktyk religijnych, politycznych konfliktów i niepodległościowych aspiracji, a także przemian mentalnych określonych zbiorowości. W takim podejściu kryje się także nadzieja, iż dzięki rekonstrukcji i opisowi niektórych form widowisk możliwe jest choćby zbliżenie się do zjawisk słabo reprezentowanych lub całkowicie nieobecnych w historycznych narracjach. Piszącemu te słowa bliski jest pogląd wybitnego polskiego dramaturga Mariana Pankowskiego, który podkreślał, że „jakie by były szumne i szerokie gościńce Historii, liczyć ma się nie Historia, ale człowiek, wpisany na krótko między niebo i ziemię”.
Teksty zebrane w tym tomie powstały w latach 2013-2019. Jeden z nich ukazuje się po raz pierwszy. Artykuły wcześniej opublikowane zostały w tym wydaniu poszerzone, przeredagowane i wzbogacone nowymi materiałami źródłowymi.
Niezwykle ważnym uzupełnieniem poszczególnych fragmentów książki jest ikonografia, która pochodzi ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, Cyfrowego Repozytorium Lokalnego w Poznaniu, Biblioteki Raczyńskich, Biblioteki Uniwersyteckiej UAM, Biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, Miejskiej Biblioteki Publicznej im. A. Asnyka w Kaliszu oraz zbiorów autora.
Description
Sponsor
Keywords
historia widowisk, związki widowisk z życiem społeczno-politycznym, widowiska w średniowiecznym Gnieźnie, taniec śmierci na scenie jezuickiej w Kaliszu, ludzkie zoo, historia cyrku w Poznaniu w XIX wieku, teatr wobec Powstania Wielkopolskiego, Romuald Gantkowski w Poznaniu, jokulator Jurzyk, Bolesław Szczurkiewicz w Poznaniu
Citation
Kurek K., Okolice widowisk. Studia i szkice. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM; Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 2021, ss. 238.
Seria
ISBN
978-83-64902-96-3
978-83-7589-053-2
978-83-7589-053-2