Holoceńskie zmiany środowiska okolic Poznania (środkowa Wielkopolska) w świetle badań paleolimnologicznych jezior: Strzeszyńskiego, Kierskiego i Glinnowieckiego
| dc.contributor.advisor | Szczuciński, Witold. Promotor | |
| dc.contributor.author | Pleskot, Krzysztof | |
| dc.date.accessioned | 2020-03-09T11:36:05Z | |
| dc.date.available | 2020-03-09T11:36:05Z | |
| dc.date.issued | 2019 | |
| dc.description | Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych | pl |
| dc.description.abstract | Niniejsza praca przedstawia szczegółową analizę zapisu osadowego z trzech jezior: Strzeszyńskiego, Kierskiego i Glinnowieckiego, a główny problem jaki podejmuje to zmiany środowiska w Wielkopolsce w trakcie holocenu. Rekonstrukcja przedstawiona w pracy opiera się przede wszystkim na wynikach uzyskanych ze skanowania XRF i jest uzupełniona analizą podatności magnetycznej, gęstości objętościowej, azotu całkowitego, pierwiastków śladowych, izotopów stabilnych węgla i azotu, pyłku i okrzemek. Modele wieku analizowanych rdzeni zostały opracowane na podstawie 64 dat radiowęglowych. Wyniki pokazują, że osady Jeziora Strzeszyńskiego zawierają najbardziej szczegółowy zapis zmian środowiska, który sugeruje że po okresie dynamicznych przekształceń jezior i ich zlewni przed ~10,2 tys. lat BP nastąpiła faza długotrwałej stabilizacji. Faza ta zakończyła się ok. 1,7 tys. lat BP z powodu zaburzeń środowiska związanych z działalnością człowieka. Zapis XRF z osadów Jeziora Strzeszyńskiego ujawnia 9 krótkotrwałych zaburzeń sedymentacji (10,1; 9,3; 6,4–6,1; 5,5–5,1; 4,7–4,5; 2,7–2,4; 1,3–1,2; 0,8– 0,6; 0,4–0,2 tys. lat BP) wynikających pradwdopodobnie z wahań poziomu wody wywołanych zmianami klimatycznymi. W celu oszacowania skutków upadku Meteorytu w Morasku, który miał miejsce na terenie dzisiejszego Poznania ok. 5,5 tys. lat temu, osady rdzeni korespondujące ze środkowym holocenem zostały poddane wielowskaźnikowej analizie przeprowadzonej w wysokiej rozdzielczości. Brak wyraźnego zapisu tego zdarzenia w osadach wskazuje, że zdarzenie to miało niewielki wpływ na środowisko badanego obszaru. | pl |
| dc.description.abstract | This dissertation presents a detailed analysis of the sedimentary records from Strzeszyńskie, Kierskie and Glinnowieckie lakes, and focuses on the Holocene environmental reconstruction of Wielkopolska region. The reconstruction is based mainly on the results obtained from high-resolution XRF core scanning supported by analysis of magnetic susceptibility, dry bulk density, total nitrogen, trace elements, carbon and nitrogen stable isotopes, pollen, and diatoms. The age-depth models for the lakes sediment cores were developed using 64 radiocarbon dates. The sediment core from Lake Strzeszyńskie revealed the most detailed record of the regional environmental changes. In general, it showed that period of highly dynamic environmental changes prior to 10.2 ka BP was followed by a long-lasting phase of stable environmental conditions terminated at ca. 1.7 ka BP when human activity-related disturbances have become more pronounced. Combined XRF records of Lake Strzeszyńskie and Lake Kierskie sediment cores revealed up to 11 short term lakes’ sedimentation disturbances. In Lake Strzeszyńskie 9 of these phases (10.1, 9.3, 6.4–6.1, 5.5–5.1, 4.7–4.5, 2.7–2.4, 1.3–1.2, 0.8– 0.6, 0.4–0.2 ka BP) are marked by organic-rich sedimentation and enhanced Fe deposition, and likely reflect climatically-induced high water stands in the lake. High resolution multi-proxy analysis of the mid-Holoce parts of the sediment cores were conducted to assess effects of Morasko meteorite impact that took place in the area ~5.5 ka BP. Due to no clear sedimentary record it is concluded that the environmental consequences of the event were limited. | pl |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10593/25494 | |
| dc.language.iso | pol | pl |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | pl |
| dc.subject | osady jeziorne | pl |
| dc.subject | skanowanie XRF | pl |
| dc.subject | paleośrodowisko | pl |
| dc.subject | zachodnia Polska | pl |
| dc.title | Holoceńskie zmiany środowiska okolic Poznania (środkowa Wielkopolska) w świetle badań paleolimnologicznych jezior: Strzeszyńskiego, Kierskiego i Glinnowieckiego | pl |
| dc.title.alternative | Holocene environmental changes of Poznań city surrounding (central Wielkopolska) in the light of paleolimnological studies of Strzeszyńskie, Kierskie, and Glinnowieckie lakes | pl |
| dc.type | Dysertacja | pl |