Interakcje negocjacyjne w pracy projektowej licealistów (na przykładzie języka francuskiego jako obcego)

Abstract

Tematem rozprawy jest zagadnienie nauczania/uczenia się języka obcego poprzez interakcje uczących się w klasie szkolnej. Podjęta problematyka wiąże się z próbą opracowania modelu komunikacji, który wspiera rozwój sprawności komunikacyjnych oraz ogólnych ucznia. Szczególny nacisk położono na interakcje negocjacyjne. Stanowią one rodzaj interakcji komunikacyjnych i definiowane są jako zorganizowane wymiany wypowiedzeń w interjęzyku, których celem jest nie tylko przekazanie informacji i kontakt z rozmówcą, ale budowanie intersubiektywnego porozumienia. Dążąc do autentyczności działań w klasie, negocjacje osadzono w podejściu zadaniowym, w ramach którego wybrano jako metodę nauczania/uczenia się pracę projektową. Model komunikacji opartej na interakcjach negocjacyjnych zweryfikowany został w badaniu w działaniu, w którym udział wzięła grupa szesnastu licealistów. Jako techniki zbierania danych wykorzystano: obserwację uczestniczącą, dzienniczek badacza, nagrania wideo, dzienniczki uczestników badania, dyskusje oraz Kartę samooceny po pracy projektowej. Na cele pracy składają się: określenie specyfiki interakcji negocjacyjnych w klasie językowej; charakterystyka kompetencji uczenia się języka w grupie; analiza działań negocjacyjnych w pracy projektowej; określenie postępów licealistów w zakresie wyodrębnionych umiejętności komunikacyjnych (używanie strategii komunikacyjnych oraz współkonstruowanie dyskursu) i ogólnych (stawanie się świadomym uczniem oraz partnerem komunikacyjnym). The topic of the dissertation is the teaching/learning of the language through learners’ interactions performed in class. The theme taken is connected with an attempt of working out a model of communication whose aim is to support the development of learners’ communication skills as well as other general skills. The work puts a special emphasis on negotiating interactions. They represent a special kind of communication interactions and are defined as organized exchanges of utterances in an interlanguage whose goal is not only to provide information and maintain contact with the interlocutor, but above all to obtain an intersubjective understanding. Aiming at authenticity of communication activities taken in class, negotiations are task-oriented. Within the task-oriented method project work approach was chosen as a method of teaching/learning the language. The communication model based on negotiating interactions was verified in an action research in which sixteen high school students participated. As the data collection techniques were used: participant observation, a researcher’s diary, videos, diaries of participants, discussions, and Self-assessment card for the project work. The objectives of the work were: characteristics of negotiation interactions in classroom; characteristics of competence of language learning in a group; analysis of negotiation activities in project work; determining learner’s progress within specified communication skills (the use of communication strategies and discourse co-constructing) and general ones (becoming aware of one’s own communication process and language acquisition).