Browsing by Author "Alexandrowicz, Piotr"
Now showing 1 - 4 of 4
Results Per Page
Sort Options
Item Kanonistyczne uzasadnienie swobody umów w zachodniej tradycji prawnej(2019) Alexandrowicz, Piotr; Dajczak, Wojciech. PromotorŚredniowieczni kanoniści jako pierwsi w ramach zachodniej tradycji prawnej zaproponowali w prawie umów rozwiązania odpowiadające współczesnemu modelowi swobody umów. Dla poparcia swojej koncepcji wykorzystali trzy argumenty: pierwszy oparty na autorytecie dostępnych dla nich źródeł prawa, drugi nakazujący przestrzeganie umów w związku z grzechem wynikającym ze złamania danego słowa, trzeci wiążący się z rolą umów w utrzymywaniu pokoju społecznego. Argumentacja średniowiecznej nauki prawa kanonicznego spotkała się z różnym odbiorem w okresie nowożytnym. Niektóre nurty ją przejęły (kanonistyka, druga scholastyka), inne odrzuciły (humanizm prawniczy), dla niektórych stanowiła tylko użyteczny przykład (jurysprudencja holenderska, usus modernus Pandectarum), a do innych była podobna funkcjonalnie (szkoła prawa natury). W wyniku powstania na przełomie XVIII i XIX w. ogólnej teorii umów, która zakłada swobodę umów, w tradycji civil law straciło znaczenie pytanie o wiążącą moc umów. Odpowiedzi na nie można szukać korzystając z zapomnianego dorobku kanonistyki średniowiecznej lub z anglosaskich teorii kontraktu. W obu tych źródłach można znaleźć podobne argumenty, które mogą być użyteczne dla dyskusji wokół prawa skodyfikowanego jako pomoc w poszukiwaniu rozwiązań aktualnych problemów w określaniu granic swobody umów poza dogmatyką prawa.Item Powstanie Dekretu Gracjana jako przykład żywotności prawa rzymskiego(Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Poznań, 2014-06) Alexandrowicz, PiotrGratian’s Decretum was one of the most significant legal collections in the history of canon law and was the foundation of canon law science. It was compiled in about 1140 as the consequence of many important factors. Firstly, the creation of Gratian’s Decretum was the result of various trends appearing in the history of canon law. Secondly, Decretum was an answer to the changes taking place in the Catholic Church in the 11th and 12th centuries. Finally, the formation of Gratian’s collection was related to the revival of Roman law: the teaching of Irnerius’s work recovered Roman law and the relations between canon and Roman law. Decretum became a sign of the vitality of Roman law and the beginning of canon law. The importance of Gratian’s work consisted in the method of proceeding with legal sources. The new method resulted from both scholars’ achievements and those of medieval Roman jurists.Item Some Remarks on Canon Law and Evolutionary Psychology(Wydawnictwo Naukowe UAM, 2014) Alexandrowicz, PiotrArtykuł jest próbą analizy możliwości wykorzystania osiągnięć psychologii ewolucyjnej do argumentacji na rzecz rozwiązań stosowanych na gruncie prawa kanonicznego. Psychologia ewolucyjna jest stosunkowo młodą nauką, która zajmuje się badaniem natury człowieka i wyjaśnianiem jego zachowań, przyjmując jako założenie podstawowe hipotezę ewolucji. Współcześnie jest ona coraz częściej wykorzystywana do analizowania instytucji prawa świeckiego oraz do formułowania szczegółowych postulatów dotyczących rozstrzygnięć prawnych. Prawo kanoniczne jest zaś prawem Kościoła Rzymskokatolickiego, które przynależy do jego istoty i służy kształtowaniu relacji pomiędzy jego członkami. Wychodząc od przedstawienia źródeł prawa kanonicznego, artykuł wskazuje niezbędne warunki, jakie musiałaby spełnić psychologia ewolucyjna, aby jej osiągnięcia mogły znaleźć zastosowanie w argumentacji kanonistycznej w ograniczonym zakresie dotyczącym prawa natury.Item Znaczenie dekretału Intelleximus (X 5.32.1) w procesie recepcji prawa rzymskiego w XIII-wiecznej kanonistyce(Wydawnictwo «scriptum», 2018) Alexandrowicz, PiotrW roku 1185 papież Lucjusz III w skierowanym do biskupa Padwy dekretale Intelleximus (X 5.32.1) wskazał adresatowi sposób postępowania w sprawie dotyczącej nowej kaplicy budowanej na szkodę pobliskiego kościoła. Dokument papieski został wydany w celu uzupełnienia luki prawnej, bowiem prawo kanoniczne nie dysponowało wówczas normą odpowiednią do rozwiązania takiej sprawy. Biskup Rzymu nakazał skorzystać z prawa rzymskiego w celu wydania rozstrzygnięcia, formułując przy tym ogólną zasadę, według której tak jak ustawy świeckie nie wzbraniały się podążać za wzorem kanonów, tak i kanony były wspierane postanowieniami ustaw świeckich. W tym przypadku uzupełnienie luki mogło dokonać się przez zastosowanie rzymskiej novi operis nuntiatio. Wyrażona przez papieża w dekretale Intelleximus otwartość prawa kanonicznego na prawo rzymskie otworzyła pole dla szerokiej recepcji prawa świeckiego w Kościele. Celem niniejszego opracowania było zbadanie faktycznego znaczenia tego dekretału dla recepcji prawa rzymskiego w prawie kanonicznym na podstawie analizy i interpretacji XIII-wiecznych glos i komentarzy do tego listu papieskiego. W ten sposób został wykazany zakres wpływu kanonu Intelleximus na recepcję prawa rzymskiego w Kościele oraz scharakteryzowany stosunek XIII-wiecznych kanonistów do relacji między obojgiem praw.