Browsing by Author "Baraniak, Edward. Promotor"
Now showing 1 - 3 of 3
Results Per Page
Sort Options
Item Interakcje gospodarz – parazytoid na przykładzie Polistes nimpha (Christ, 1791) (Hymenoptera: Vespidae) i Latibulus argiolus (Rossi, 1790) (Hymenoptera: Ichneumonidae)(2015-11-10) Kozyra, Krzysztof Bartosz; Baraniak, Edward. PromotorPraca dotyczy interakcji gatunku osy Polistes nimpha będącej gospodarzem parazytoida Latibulus argiolus. Badania prowadzono w latach 2012 – 2014, w okolicach Suchego Lasu, wykorzystując metodę cotygodniowych inwentaryzacji gniazd os oraz nagrywania zachowań klecanek oraz parazytoidów za pomocą kamery cyfrowej. Przedmiotem badań były: 1) ekologia i śmiertelność kolonii os; 2) interakcje behawioralne między gospodarzem a parazytoidem; 3) stopień spasożytowania gniazd; 4) fenologia obu gatunków; 5) wpływ populacji parazytoida na populację gospodarza. W trakcie badań zaobserwowano że: 1)śmiertelność kolonii klecanek była wysoka; 2) zachowania obu gatunków były podobne do tych obserwowanych na terenie Japonii dla gatunków blisko spokrewnionych; 3) strategia parazytoida odnośnie składania jaj była podobna do obserwacji z obszaru Japonii, jednak odnotowano znacznie większe spasożytowanie centralnych komórek z poczwarkami; 4) pojaw pierwszych robotnic os zależy od warunków pogodowych panujących w marcu i kwietniu, natomiast samce pojawiają się w bardzo zbliżonych okresach niezależnie od warunków pogodowych; poszczególne kategorie osobników parazytoida pojawiają się znacznie wcześniej niż na obszarze Japonii; 5) stopień spasożytowania miał istotny wpływ na rozwój kolonii os; nieistotny okazał się wpływ spasożytowania na długość życia kolonii oraz na fenologie os i parazytoidów.Item Ważki (Odonata) jezior lobeliowych Polski(2016) Wendzonka, Jacek; Baraniak, Edward. PromotorPraca jest wynikiem badań nad ważkami (Odonata), przeprowadzonych w latach 2001-2003 na 56 jeziorach lobeliowych, zlokalizowanych głównie w pasie pojezierzy bałtyckich. Zgodnie z przyjętą typologią jeziora lobeliowe podzielono na dystroficzne polihumusowe, dystroficzne oligohumusowe, zrównoważone właściwe, zrównoważone zagrożone, zeutrofizowane i zdegradowane. Na wszystkich stanowiskach stwierdzano ważki poprzez liczenie imagines i zbiór wylinek. Dane wylinkowe, jako wskazujące na bezpośredni związek z danym zbiornikiem, posłużyły do przeprowadzenia analiz statystycznych i biocenotycznych. Zebrano 9687 wylinek oraz zanotowano obserwacje 21 657 imagines. Wykazano 45 gatunków ważek co stanowi ok. 62% fauny krajowej. Dla 40 gatunków potwierdzono rozwój. Największa liczba gatunków dla pojedynczego jeziora wynosiła 29, największa liczba gatunków o potwierdzonym rozwoju - 18. Najbogatszymi w gatunki ważek były jeziora zrównoważone właściwe (41). Najwyższą bioróżnorodnością cechowały się jeziora dystroficzne polihumusowe i zeutrofizowane. Gatunkiem dominującym była Enallagma cyathigerum, która była najliczniejsza na 5 z 6 typów jezior lobeliowych, natomiast gatunkiem o najwyższej częstości występowania była Cordulia aenea. Strukturę dominacji i frekwencji na podstawie liczebności wylinek oszacowano dla wszystkich typów jezior. Na podstawie tych dwóch wskaźników określono wyróżniające zgrupowania ważek. Dla jezior dystroficznych polihumusowych było to zgrupowanie E. cyathigerum – L. viridis – C. hastulatum, dla dystroficznych, oligohumusowych: E. cyathigerum – P. nymphula – L. albifrons – S. striolatum, dla zrównoważonych właściwych: E. cyathigerum – I. elegans – S. striolatum, dla zrównoważonych zagrożonych: E. cyathigerum – I. elegans – E. najas, dla zeutrofizowanych: I. elegans – G. vulgatisimus – E. najas a dla zdegradowanych: I. elegans – E. najas – S. vulgatum. Porównanie podobieństw faunistycznych ważek poszczególnych typów jezior wykazała, że najbardziej typowe i jednorodne były jeziora zrównoważone właściwe. Największe różnice stwierdzono między jeziorami dystroficznymi oligohumusowymi i zrównoważonymi właściwymi a zdegradowanymi. Przeprowadzona analiza parametrów fizyczno-chemicznych wód badanych jezior potwierdziła jednorodność jezior 7 zrównoważonych właściwych a także dystroficznych. Najważniejszymi parametrami fizyczno-chemicznymi wód, wpływającymi na układ gatunków ważek w jeziorach lobeliowych, okazały się pH, zawartość CO2 i chlorofilu a. Te same parametry odpowiadały w głównej mierze za układ jezior w oparciu o strukturę dominacji ważek. W oparciu o literaturę krajową, liczbę gatunków ważek wykazanych z jezior lobeliowych Polski ustalono na 49. Przeanalizowano najważniejsze prace odonatologiczne w celu określenia liczby gatunków ważek wykazanych z jezior innych niż lobeliowe w kategoriach jezior dystroficznych, mezotroficznych i eutroficznych. Analizy te wykorzystano także do ustalenia struktury dominacji i frekwencji a następnie porównano je z wynikami uzyskanymi z jezior lobeliowych. Różnice okazały się niewielkie w przypadku fauny autochtonicznej. Oceniono rolę jezior lobeliowych w krajowej ochronie ważek ustalając, że jest ona istotna w przypadku jezior dystroficznych oligohumusowych i zrównoważonych dla Leucorrhinia albifrons z uwagi na jej częstość występowania i dużą liczebność.Item Wpływ czynników środowiskowych na układ odpornościowy i wczesno-sezonową aktywność chrząszczy z rodzaju Nicrophorus (Coleoptera: Silphidae)(2016) Urbański, Arkadiusz; Baraniak, Edward. Promotor; Marciniak, Paweł. PromotorPomimo dużej wiedzy na temat chrząszczy z rodzaju Nicrophorus (grabarz) nadal wiele aspektów fizjologicznych i ekologicznych nie zostało w pełni poznanych. Dlatego celem rozprawy doktorskiej było określenie rozwojowo-zależnych zmian w aktywności układu odpornościowego Nicrophorus vespilloides i wpływu niskiej temperatury na funkcjonowanie tego układu oraz analiza wczesno-sezonowej aktywność lokalnych populacji grabarzy. Przeprowadzone badania wykazały różnice w aktywności układu odpornościowego N. vespilloides w poszczególnych fazach jego rozwoju. W szczególności widoczne było to u osobników larwalnych. W stadium tym obserwowano m.in. wzrost aktywności oksydazy polifenolowej i liczby fagocytujących hemocytów. Podczas realizacji drugiego celu wykazano, po raz pierwszy, wpływ zimna na funkcjonowanie układu odpornościowego chrząszczy. Układ odpornościowy grabarzy reagował odmiennie na niską temperaturę gdy warunki stresowe były indukowane w warunkach laboratoryjnych oraz gdy osobniki do badań pobierane były ze środowiska naturalnego w trakcie okresu zimowego. Z tematem zimowania nierozerwalnie związana jest fenologia owadów. Obserwacje wykazały różnice we wczesno-sezonowej aktywności grabarzy. Jednakże uzyskane wyniki sugerują, że w początkowej fazie ich aktywności kluczowa nie jest obecność innych gatunków grabarzy a dynamika preferowanych siedlisk po okresie zimowym.