Browsing by Author "Pihan-Kijasowa, Alicja. Promotor"
Now showing 1 - 4 of 4
Results Per Page
Sort Options
Item Kształtowanie się uzusu ortograficznego w zakresie grup spółgłoskowych w drukach XVI wieku (na przykładzie druków krakowskich)(2016) Pyrkosz, Anna; Pihan-Kijasowa, Alicja. PromotorGłównym celem pracy było zbadanie uzusu ortograficznego oraz stopnia jego normalizacji w obrębie wybranych grup spółgłoskowych w polszczyźnie XVI wieku w drukach krakowskich. Analizie poddano następujące procesy fonetyczne : 1) asymilacje, a w ich obrębie: a) ubezdźwięcznienia zachodzące w grupach zk/sk, żk/szk dk/tk; b) ubezdźwięcznienia z dalszymi asymilacjami na przykładzie grupy zp/sp/śp (leksem bezpieczny/bespieczny/beśpieczny); c) asymilacje pod względem miejsca artykulacji w grupie czć/ćć (leksem czcić); d) asymilacje pod względem stopnia zbliżenia narządów mowy na podstawie grupy tc/cc (leksem: matce) 2) uproszczenia grup spółgłoskowych: a) bł/b (leksem błogosławić/bogosławić); b) rdł/rł (leksem gardło/garło); c) chr/r (chrobak/robak); d) mń/m (sumnienie). W pracy omówiono również problem kontynuantów prasłowiańskiej grupy *-(s)tƄc- w leksemach miejsce oraz ojciec. Ponadto zbadano problem wzmocnienia grupy spółgłoskowej na przykładzie zbitki rz/rdz w leksemie barzo/bardzo oraz zmiany w obrębie geminaty kk (leksem miękki). Odrębny paragraf poświecony został problematyce obcych wzorców graficznych (niemieckich i grecko-łacińskich) stosowanych przy zapisie rodzimych grup spółgłoskowych. Aby uzyskać możliwie najpełniejszy obraz, zastosowano zarówno metodę przekrojów poprzecznych – synchronicznych, jak i diachroniczną, umożliwiającą śledzenie zmian następujących w czasie.Item Normalizacja fleksji werbalnej w zakresie kategorii czasu w dobie średniopolskiej(2013-05-24) Motyl, Agnieszka; Pihan-Kijasowa, Alicja. PromotorPraca dotyczy procesów normalizacyjnych form czasownikowych w zakresie czasu teraźniejszego i przyszłego prostego, przyszłego złożonego i czasów przeszłych w dobie średniopolskiej. Wzięty pod uwagę został korpus składający się z 13 procesów, które podzielono na trzy grupy (odpowiadają one poszczególnym rozdziałom pracy). Pierwsza obejmuje czas teraźniejszy i przyszły prosty, druga procesy dokonujące się w czasie przeszłym złożonym i zaprzeszłym, trzecia czas przyszły złożony. Następnie (rozdział 4.) omówiony jest stan w poszczególnych odmiankach regionalnych. Na podstawie zebranego materiału można zauważyć, że w dobie średniopolskiej w znacznej grupie procesów w czasie teraźniejszym i przyszłym prostym powstała nowa norma. W jednym procesie doprowadzana została do końca normalizacja rozpoczęta w dobie staropolskiej. Natomiast w pojedynczych procesach, mających głównie charakter dialektalny, doszło w dobie średniopolskiej do ustabilizowania zachwianej normy. W wielu procesach dokonujących się w czasach przeszłych i nielicznych procesach czasu teraźniejszego zaobserwować można osłabienie, a nawet wycofanie normy odziedziczonej z doby staropolskiej, nie pojawia się jednak jeszcze nowa. A w czasie przyszłym złożonym i jednym procesie czasu teraźniejszego przez całą dobę średniopolską brak normy.Item Status staropolskich oboczności wyrazowych w polszczyźnie doby średniopolskiej(2012-05-11T13:14:01Z) Michalska, Paulina; Pihan-Kijasowa, Alicja. PromotorCelem niniejszej dysertacji jest próba ustalenia, na podstawie materiału zgromadzonego w Słowniku polszczyzny XVI wieku oraz Słowniku języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, jaki był status wywodzących się ze staropolszczyzny jednostek wyrazowych, wyodrębnionych w toku dyskusji o pochodzeniu polskiego języka literackiego jako cechy dyferencjujące polski obszar językowy, w języku literackim doby średniopolskiej. Czyli na ile, i czy w ogóle, regionalne właściwości wyrazowe pojawiające się w dyskusji nad pochodzeniem polszczyzny literackiej są rzeczywistymi cechami dyferencjalnymi, na ile zaś cechy te, zwiększając swoje zasięgi terytorialne, stały się w dobie średniopolskiej właściwościami regionalnymi wynikającymi tylko z częstości użycia. Weryfikacja taka będzie także próbą ustalenia, jakie inne, pozageograficzne czynniki warunkowały szesnasto- i siedemnastowieczną ich wariancję. Tym samym przedstawione zagadnienie łączy się z problemem wariantywności polszczyzny literackiej w okresie jej krzepnięcia.Item Słownictwo z zakresu uczuć i stanów emocjonalnych w powieściach obyczajowych Władysława Stanisława Reymonta(2018) Błaszczyk, Marek; Pihan-Kijasowa, Alicja. PromotorRozprawa doktorska Słownictwo z zakresu uczuć i stanów emocjonalnych w powieściach obyczajowych Władysława Stanisława Reymonta realizuje dwa cele. Pierwszym jest cel analityczny, czyli analiza i interpretacja zgromadzonego materiału leksykalnego. Ta część pracy zawiera prezentację i analizę semantyczną słownictwa występującego w czterech powieściach obyczajowych W.S. Reymonta (Chłopach, Komediantce, Fermentach i Ziemi obiecanej) nazywającego uczucia i stany emocjonalne, przy zachowaniu podziału na pola leksykalno-semantyczne. Leksyka wyekscerpowana z dzieł pisarza stała się też pretekstem do przypomnienia interpretacji poszczególnych afektów, dokonywanych przez reprezentantów kilku dyscyplin – filozofów, psychologów, socjologów, językoznawców. Natomiast przy analizie wynotowanego słownictwa skupiono się przede wszystkim na jego aspektach semantycznych, na ustaleniu, do których znaczeń przywoływanych w uwzględnionej literaturze najbliżej jest pisarzowi, przy czym wyznacznikiem znaczeń są konteksty, w których omawiana leksyka została użyta. Na tej podstawie w pracy zrekonstruowano zakresy znaczeniowe poszczególnych określeń, pokazano, jak je pisarz konceptualizuje oraz jak poszczególne uczucia i stany emocjonalne są profilowane, a także, w jakie związki wyrazowe słownictwo to wchodzi, w jakich występuje kolokacjach. Drugim celem, który realizuje rozprawa, jest cel leksykograficzny. Jego realizacja polegała na zebraniu, opracowaniu i prezentacji w postaci słownika leksyki z zakresu uczuć i stanów emocjonalnych rejestrowanych w badanych tekstach źródłowych.