Przegląd Politologiczny, 2022, nr 2
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Potencjał ideologiczny kosmizmu rosyjskiego(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Hordecki, BartoszDorobek rosyjskich kosmistów dostarcza wielu specyficznych narracji dotyczących relacji człowieka z kosmosem. Współcześnie w Rosji można zaobserwować wzrastające zainteresowanie wspomnianą spuścizną. Zjawisko to wiąże się m.in. z nadzieją na odniesienie korzyści motywacyjnych, które zdają się osiągalne poprzez popularyzację mitów wspieranych przez rosyjskich kosmistów. Ich utopijny idealizm bywa wykorzystywany jako podbudowa przekonania o unikatowym charakterze rosyjskiego stosunku względem wszechświata. Niekiedy zaobserwować można także sugestie, iż rosyjski kosmizm stanowi odmianę myślenia normatywnego, które Rosja winna promować jako podstawę eksploracji przestrzeni kosmicznej. Postulaty rosyjskich kosmistów zawierają bardzo silny ładunek emocjonalny, a także specyficzny posmak myślenia imperialnego. W rezultacie w określonych warunkach mogą odgrywać rolę chwytliwych uzasadnień neoimperialnych projektów ideologicznych. Właściwość ta niepokoi w szczególności w kontekście inwazji Federacji Rosyjskiej w Ukrainie.Item Co dalej z amerykańskim przywództwem? Stany Zjednoczone doświadczone prezydenturą Trumpa i pandemią(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Kiwerska, JadwigaW opracowaniu przedstawiono kondycję Stanów Zjednoczonych doświadczonych pandemią COVID-19 i kontrowersyjną prezydenturą Donalda Trumpa. Starano się odpowiedzieć na pytanie, jak supermocarstwo radziło sobie z bezprecedensowym wyzwaniem i dlaczego w tym starciu USA się nie sprawdziły. Choć analizowano też sytuację wewnętrzną, to jednak uwaga była skoncentrowana na aspekcie zewnętrznym. Główna konkluzja brzmi następująco: starcie z pandemią obnażyło słabość i niekompetencję administracji Trumpa, czego potwierdzeniem było bogate żniwo ofiar śmiertelnych i chorych, jakie zbierał koronawirus w USA. Ekipa Trumpa nie sprawdziła się również na arenie międzynarodowej, rezygnując z tradycyjnej w takich sytuacjach przywódczej roli Ameryki, a wykazując się egoizmem czy małostkowością. Administracja Bidena podjęła próbę odbudowy rangi USA, stając jednak przed trudnym zadaniem. Pierwsze posunięcia nowej ekipy spowodowały nie tylko powrót USA na tradycyjną trajektorię amerykańskiej polityki zagranicznej, gdzie liczą się zasady i standardy, ważna jest wiarygodność i przewidywalność. Proces wzmacniania roli USA zaowocował także odbudową relacji transatlantyckich, stanowiących jeden z filarów siły Ameryki na arenie międzynarodowej. W artykule przyjęto strategię badawczą opartą na śledzeniu wydarzeń, ich ocenie, jakościowym i krytycznym analizowaniu tekstów, prowadzeniu ocen porównawczych.Item Etyka interwencji humanitarnej w świetle realizmu Hansa Morgenthaua. Analiza zaangażowania zbrojnego USA w Libii w 2011 r.(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Waleczek, MirosławPrzeprowadzona w 2011 r. interwencja militarna w Libii doprowadziła do obalenia reżimu, jednak w jej następstwie nie doszło do transformacji ustrojowej w kierunku demokracji. Kolejne lata to okres destabilizacji wewnętrznej oraz drugiej wojny domowej. Mając to na uwadze, autor rozważa etyczny aspekt zrealizowanej operacji zbrojnej, skupiając się na polityce zagranicznej USA w obliczu potencjalnego ludobójstwa. Za ramy analityczne przyjęto realizm Hansa Morgenthaua – koncepcję o aspekcie deskryptywnym i normatywnym, która za nadrzędny cel dyplomacji uznaje utrzymanie pokoju. Jest to możliwe, jeśli polityka zagraniczna jest pozbawiona „ducha krucjaty”, kieruje się interesem narodowym, uwzględnia interesy innych państw oraz jest gotowa do osiągania kompromisów. Nawiązując do wskazanych przez Morgenthaua zasad dyplomacji, autor wyciąga wniosek, że decyzja USA o udziale w interwencji militarnej w Libii w 2011 r. była nieroztropna i nieetyczna. Analiza wskazuje również, że konsekwencjalistyczna etyka w wersji zaproponowanej przez Morgenthaua może stanowić użyteczną ramę analityczną pozwalającą ocenić proces decyzyjny poprzedzający udział państwa w interwencji zbrojnej.Item Referendum as a direct democracy tool in successor states of former Yugoslavia(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Musiał-Karg, Magdalena; Lubik-Reczek, NataszaChanges that have occurred in 1989–1991 ended the bipolar division of the world and commenced a new wave democratic transformation. In the early 1990s, the dissolution of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (SFRY) brought a number of changes to the region. Some of the changes were decided via the referendum which seems to be an exceptionally important tool in the process of democratic transformations in CEE. The article focuses on the institution of a nation-wide referendum in successor states of former Yugoslavia: Bosnia and Herzegovina, Croatia, Montenegro, Kosovo, North Macedonia, Serbia, and Slovenia. The main purpose is to provide an answer to the question about the role of this particular tool in these states and define directions for further use of referendum in this part of Europe. To meet its research objective, the article uses systemic analysis and institutional and legal approach, and statistics on results of national referendums in the countries concerned.Item Electronic Voting in Opinions and Declarations of Young Lithuanians Aged 19–29 Years. Report on Preliminary Research(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Malużinas, Martinas; Górny, MaciejThe aim of the article is to present the preliminary results of a survey conducted among Lithuanian students on their opinion about i-voting and the possibility of implementing this alternative voting method in Lithuania. The main aim of the research was to answer the following research questions: What is the attitude of young Lithuanians towards voting via the Internet? What threats, benefits and challenges related to the potential implementation of i-voting in Lithuania are perceived by the surveyed group. The research showed that the respondents believe that the greatest barriers to the introduction of i-voting in Lithuania are: the threat of cybercrime, the possibility of violating the principle of secret voting, the lack of political will, the need to change the law; young voters would be willing to vote via the Internet and this could have a positive impact on the turnout among this group of voters; the complexity of the challenges related to implementing i-voting means that there is no chance of its quick introduction.Item The Dynamics of Party System in India: A Comparative Study of National and Regional Parties(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Bharti, Mukesh ShankarThe purpose of the study is the structure of political parties and comparative analysis of the party system in the Republic of India. The objective of the research is to investigate the functioning of the parties, power structure, dynamics and their role in forming the government at the centre and state levels in the country. In addition, the study analyses the approaches of the parties as an actor to make a coalition government in various provincial governments. The research used comparative method analysis to achieve the purpose of this study and describe the source methods for testing the research objectives. The study finds the comprehensive relevance of parties’ role in the Indian political system. Finally, the result of the article finds as a conclusion that the multi-party system provides multiple opportunities for people to participate in the democratic process in India.Item Analysis of the Alternative für Deutschland (AfD) through the lens of four distinct profiles: radical, niche, anti-establishment, and party reputation, 2013–2017(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Lipa, BardhAfter the 2017 election, the radical right Alternative für Deutschland (AfD) became the Bundestag’s third-largest party. While the rise of the AfD drew scholarly interest, most publications analyzing its evolution were published during a period when the party was undergoing transition, the euro-crisis had decreased in prominence, and the party was going through an inner conflict between liberals and radicals. This article seeks to provide a systematic examination of how these developments have impacted the party from 2013 to 2017 and endeavors to answer the question of whether the AfD has become more mainstream by utilizing the framework devised by Akkerman et al. (2016) to assess party transformation along four key dimensions: 1) shifts in radical positions on key issues; 2) shifts from a niche to a socioeconomic-focused party; 3) shifts in the anti-establishment profile; and 4) shifts in party reputation. Through an analysis of internally and externally oriented material such as electoral manifestos, party documentation, published interviews with AfD leaders, and press releases, the article shows that the AfD has not shifted toward the mainstream. Instead, the party became more radical on the first three dimensions while demonstrating signs of mainstreaming on the fourth dimension in order to avoid legal action.Item Social media Wołodymyra Zełenskiego a kreowanie wizerunku w dobie wojny ukraińsko-rosyjskiej(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Narożna, DominikaW artykule autorka analizuje wizerunek Wołodymyra Zełenskiego w prowadzonych przez niego mediach społecznościowych (social mediach) w pierwszym miesiącu od agresji Rosji na Ukrainę. Wskazuje w jaki sposób uległ on zmianie, podaje przyczynę tych modyfikacji oraz określa sposoby kreowania wizerunku prezydenta Ukrainy. Odnosząc się do analizy zawartości treści poszczególnych wystąpień Wołodymyra Zełenskiego przy uwzględnieniu głosów polskich ekspertów obrazuje elementy mające wpływ na kształtowanie jego marki osobistej (personal branding).Item Zachód w polityce bezpieczeństwa Ukrainy(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Blyzniuk, MarharytaW niniejszym artykule autorka dokonuje wszechstronnej analizy prowadzonej przez Ukrainę wobec szeroko pojętego Zachodu polityki bezpieczeństwa. Charakteryzując ukraińską politykę bezpieczeństwa od momentu uzyskania przez państwo niepodległości, zwraca uwagę na warstwę zarówno koncepcyjną (dokumenty strategiczne, deklaracje polityczne), jak i realizacyjną (faktycznie podjęte działania). Rozważania w artykule zawierają w sobie zagadnienia historyczne i komparatystyczne dotyczące charakteru ukraińskiej polityki bezpieczeństwa prowadzonej wobec Zachodu, m.in. wobec Unii Europejskiej, NATO i Stanów Zjednoczonych. Do analizy niniejszej kwestii została wykorzystana jeszcze niezbyt ciesząca się popularnością wśród badaczy teoria realizmu neoklasycznego. Posiada ona dużą moc eksplanacyjną, ponieważ uwzględnia aspekty zewnętrzne, tkwiące w systemie międzynarodowym, jak i wewnętrzne, wynikające z sytuacji w samym państwie. Jako cel tego artykułu wyznaczono poszukiwanie odpowiedzi na następujące pytania: dlaczego, w jaki sposób oraz pod wpływem jakich czynników zmieniała się pozycja Zachodu w polityce bezpieczeństwa Ukrainy? Wskutek przeprowadzonych badań potwierdza się postawiona hipoteza o stopniowym zbliżeniu się państwa ukraińskiego do Zachodu mimo niekonsekwentności w jego polityce bezpieczeństwa oraz niepewności Zachodu co do pogłębiania współpracy z nim.