Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 2016, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Исторические, правовые и политические аспекты выборов в региональные органы представительной власти Калининградской области Российской Федерации (1993–2013 гг.)(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Лунев, СергейКалининградская область занимает особое место среди других российских регионов как с исторической точки зрения, ввиду присоединения ее к Российской Федерации по итогам Второй мировой войны в 1945 году, так и с географической, как регион, не соединенный с основной территорией России и граничащий только с государствами Евросоюза – Польшей и Литвой. Соответственно, исследование электорального поведения калининградских избирателей на протяжении выборных кампаний 1993–2013 гг. представляет значительный интерес с учетом существенного взаимовлияния и культурно-делового обмена области с соседними европейскими странами. Следует отметить, что результаты многочисленных выборных кампаний исследуемого периода в целом отражали общероссийские тенденции и закономерности процессов развития избирательной системы, состояния структур гражданского общества и политических партий, а также избирательного законодательства. На этом историческом этапе прослеживается последовательное формирование системы разделения властей на всем пространстве Российской Федерации. При этом динамика российского федерализма не носила однонаправленного характера и не отличалась последовательностью и стабильностью. Значительным и многократным изменениям подвергались выборные процедуры в региональные законодательные собрания, избирательный процесс на выборах губернаторов. В данной статье приведен анализ проводившихся с 1993 года в регионе избирательных кампаний по выборам депутатов областной Думы и применявшегося законодательства, который позволяет сделать выводы о том, что как в Калининградской области, так и в других субъектах федерации производилось в основном копирование всех элементов избирательной системы, применяемой на выборах депутатов Государственной Думы Федерального Собрания РФ. Унификация избирательного законодательства на всей территории РФ повлекла все большее сходство избирательных систем регионов друг с другом без учета их региональной специфики. Продолжающаяся на федеральном уровне правовая трансформация избирательных процедур определяет дальнейший поиск оптимальной выборной модели в РФ.Item Polish Regional State Television – On the Border Between Regional and National Television. The Evolution of the Pro le of Regional Television Stations(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Świerczyńska-Głownia, WeronikaSince the collapse of the monopoly of Telewizja Polska (TVP – National Polish Television), the issue of field branches of TVP remains unresolved actually to this day. Numerous attempts have been made throughout the years to establish the status and functioning rules of the branches within the structure of TVP. Also, the concept has been sought to determine their position and role on the TV market. The years of attempts to restructure regions have brought no expected outcome. The proposed solutions ranged from the concept of a “network” during the 1990s, through attempts at programme and managerial integration in the late 20th century, to the endeavours to profile channels. Instead of improving the situation, they caused even greater chaos to the branches and further deteriorated their already difficult financial situation. Changes were to be brought by a new concept of the functioning of field branches of TVP S.A., proposed towards the end of 2015. It assumed the reorientation of the philosophy of the regions and abandonment of “regional television” in favour of “the television of the regions.” But personal changes to the Management Board of TVP stopped the planned reform. This article presents the chronology of the planned and implemented reforms, from 1990 to 2015, in the scope of channel profile and the programme platform of field branches of TVP S.A.Item Prasa polska o wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce i w Niemczech w 2014 roku(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Barabasz, AdamZasadniczym celem artykułu jest przedstawienie opinii publicystów prasy polskiej na temat wyników wyborów do Parlamentu Europejskiego przeprowadzonych w Polsce i w Niemczech w 2014 roku. W publikacji zwrócono uwagę na metody prowadzenia kampanii przez polskie i niemieckie ugrupowania polityczne oraz punkty ciężkości w programach wyborczych partii w obu krajach. Przedstawiono również głównych zwycięzców i przegranych Eurowyborów z 2014 roku.Item Эхо партийного менеджмента: доверие московской молодёжи к Государственной Думе Российской Федерации(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Федорченко, Сергей; Мякотин, СергейНаучная статья основана на результатах социологического исследования молодежи города Москвы по итогам партийного менеджмента и партийной реформы в современной России. Анализ показал, что наблюдается некоторая дуальность позиций московской молодежи по отношению к Государственной Думе Российской Федерации. Исследователи делают вывод, что молодежь из частного сектора, в большей степени интересующаяся политикой в отличие от работников бюджетной сферы, поддерживает политический курс действующего президента и готова голосовать за партию «Единая Россия», хотя и критически оценивает сам институт парламентаризма. Тогда как молодежь из бюджетного сектора меньше интересуется политикой и одобряет в большей или меньшей степени работу Государственной Думы России, считая, что она представляет интересы простого населения.Item W okowach etniczności ? Funkcjonowanie wybranych partii etnoregionalnych w Serbii i Chorwacji(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Mikucka-Wójtowicz, DominikaNa przestrzeni ostatnich dwóch dekad możemy obserwować wyraźny wzrost znaczenia regionalnych i etnicznych tożsamości, prowadzący do powstawania coraz większej liczby ugrupowań etnoregionalnych i regionalnych. Mimo to – podobnie jak w przypadku wielu innych, istotnych i aktualnych współcześnie zjawisk społecznych – zdania badaczy w kwestii przyczyn reetnicyzacji systemów partyjnych, funkcjonowania partii etnoregionalnych, ich typów czy relacji z demokracją pozostają podzielone. Celem artykułu jest przybliżenie toczącej się w tym zakresie dyskusji oraz zaprezentowanie na jej tle wstępnych wyników badań dotyczących funkcjonowania wybranych ugrupowań etnoregionalnych w Serbii i Chorwacji. SItem Россия и Турция после инцидента с российским СУ-24 : создание образа врага(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Михалев, Олэг Ю.В статье анализируется антитурецкая кампания, которую ведут главные российские телеканалы после инцидента 24 ноября 2015 года, когда российский бомбардировщик Су-24 был сбит ракетой с турецкого истребителя F-16 во время выполнения задания в северной части Сирии. Показана техника создания образа врага, а также цель и результаты этой пропагадистской кампании. Автор постарался оценить результаты охлаждения российско-турецких отношений, а также эффективность введения политических и экономических санкций относительно Турции. Он пришел к выводу, что между странами существуют серйозные противоречия в понимании их позиции на Ближнем Востоке и будущего Сирии. Это грозит повторением кризисных ситуаций, похожих на инцидент с Су-24, не смотря на то, что правительства России и Турции сделали выводы после этого случая, стали более осторожными и будут стараться не перейти к прямой конфронтацииItem Środkowoeuropejska koalicja niechętnych wobec kryzysu migracyjnego 2015–2016(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Potyrała, AnnaPresja migracyjna, jakiej państwa członkowskie Unii Europejskiej doświadczają od początków 2015 r. skutkuje pogłębiającymi się różnicami w podejściu do problemu imigrantów, dotyczącymi zwłaszcza tzw. systemu kwotowego uzgodnionego we wrześniu 2015 r. Niniejszy artykuł prezentuje argumenty państw Europy Środkowo-Wschodniej uzasadniających konieczność odejścia od nieograniczonego przyjmowania imigrantów, a także ukazuje podjętą przez te państwa aktywność polityczną i prawną.Item Wielowymiarowość rozumienia pojęć mythos i logos z perspektywy zasady dziejów skutkujących Hansa-Georga Gadamera(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Szymczyński, Tomasz R.Wyprowadzona przez twórcę hermeneutyki filozoficznej Hansa-Georga Gadamera zasada dziejów skutkujących, pozostając w bezpośredniej relacji z jego figurą horyzontu, jego wykładnią m.in. takich pojęć jak rozumienie, tradycja, przesądy-przedsądy, stanowi w niniejszym artykule podstawę dla próby zastosowania zaleceń powyż- szej konstrukcji myślowej dla naświetlenia przemian, jakie dokonały się na osi czasu w obszarze rozumienia pojęć mythos i logos. W rezultacie na bardziej ogólnym poziomie wyłania się krytyczne ujęcie często obecnego współcześnie instrumentalnego traktowania zarówno pytań, jak i pojęć stanowiących zasadnicze aspekty płaszczyzny językowej. Natomiast na poziomie bardziej szczegółowym ukazuje się teza o swoiście poza-starogreckich źródłach opozycji mitu i rozumu w europejskiej kulturze nowożytnej.Item Referendum lokalne w sprawie utworzenia, połączenia, podziału i zniesienia gminy oraz ustalenia granic gminy – wybrane aspekty(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Feja-Paszkiewicz, AnnaW opracowaniu zostały omówione wybrane aspekty prawne udziału mieszkańców w procedurze ustalania i zmian granic gmin, w szczególności prawna regulacja mechanizmu przeprowadzania referendum lokalnego z inicjatywy mieszkańców w sprawie utworzenia, połączenia, podziału i zniesienia gminy oraz ustalenia granic gminy. Autorka wyeksponowała różnice i sposób ukształtowania relacji między instytucją referendum lokalnego w sprawie utworzenia, połączenia, podziału i zniesienia gminy oraz ustalenia granic gminy a instytucją konsultacji z mieszkańcami. Przedmiotem rozważań stały się także budzące wątpliwości zagadnienia proceduralne dotyczące przeprowadzenia przedmiotowego referendum takie, jak warunki skutecznego złożenia wniosku w sprawie przeprowadzenia referendum, ocena złożonego wniosku, charakteru wyników tego referendum, sposób oraz katalog związanych z tymi wynikami podmiotów. Ponadto przedstawiono najważniejsze ustalenia, które poczyniły na tym tle sądy administracyjne.Item Problemy współdziałania organów polskich gmin(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Kotarba, BogusławWe współczesnych państwach istotną część zadań publicznych wykonują samorządy. Podobnie jak i w przypadku innych instytucji władzy, zadania swe wykonują za pośrednictwem organów. W artykule podjęto analizę relacji pomiędzy organami gminy – podstawowej jednostki samorządu terytorialnego. Przedstawiono, jak zmiany w prawie wpływały na pozycję i zakres kompetencji organu stanowiącego – rady gminy oraz wykonawczego − początkowo zarządu gminy, a następnie wójta (burmistrza, prezydenta). Przekładały się one również na ich wzajemne relacje. Przyjęto tezę, że współpraca organów gminy zależy nie tylko od rozwiązań instytucjonalno-prawnych, ale i od innych czynników, w tym układu sił, jaki się ukształtuje we władzach w wyniku wyborów. W oparciu o ten czynnik zaproponowano trzy modele wzajemnych relacji – idylliczny, optymalny oraz konfliktowy. Opisują one zalety i wady różnych stylów współdziałania organów gminy, które mogą się wytworzyć mimo jednakowych dla wszystkich ram prawnych.Item Kierunki rozwoju aglomeracji poznańskiej – uwagi na marginesie dotychczasowej współpracy i propozycji przyłączania ościennych gmin do miasta Poznania(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Tomaszyk, MikołajMotywy działań integracyjnych gmin na wielu płaszczyznach nie ulegają zmianie. W kontekście aglomeracyjnych wyzwań miasta Poznania i ościennych gmin, wskazać można zbiór wspólnych interesów mieszkańców, który ze względu na występujące powiązania funkcjonalne powinien być objęty nową, integracyjną formą zarządzania i koordynacji. Źle rozumiana konkurencja może wykluczać poszczególne gminy i marginalizować ich znaczenie w skali regionu i kraju. W jej efekcie dotychczasowe korzyści płynące ze współpracy stracą na swym znaczeniu, co może przełożyć się na fragmentację polityki aglomeracji poznańskiej. Projekt metropolitalny Poznania diagnozuje potrzeby aglomeracji poznańskiej, wskazuje na kierunki działań na płaszczyźnie zbiorowego transportu publicznego, gospodarki przestrzennej, bezpieczeństwa i współpracy sektorowej. Nie zakłada jednak łączenia administracyjnego gmin, lecz opiera się na założeniach metroplitan governance. Wskazuje i wykorzystuje model integracji na gruncie wspólnoty celów strategicznych możliwych do realizacji w ramach określonych przez ustawodawstwo krajowe i europejskie modeli współpracy samorządów. Dzięki nowym mechanizmom dystrybucji środków unijnych w ramach polityki regionalnej – Zintegrowanym Inwestycjom Terytorialnym – Poznań i powiat poznański zyskują argument na rzecz zacieśnienia współpracy. Efektem integracyjnego spill over może być nowy model metropolitalnego zarządzania. Nowy rodzaj ponadgminnej, aglomeracyjnej współpracy wymaga działań politycznych, często jednomyślności, zawiązywania koalicji wokół określonych rozwiązań, lub też budowania pakietów decyzyjnych tylko w części satysfakcjonujących każdego z ich autorów.Item Zjawisko reelekcji prezydenta miasta w świetle wyników badań exit poll z wyborów samorządowych w Bielsku-Białej(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Kubisz-Muła, ŁukaszCelem artykułu jest określenie uwarunkowań reelekcji prezydenta miasta za pomocą badań sondażowych typu exit poll zrealizowanych w dniu elekcji samorządowych z roku 2006 (n=1769) i z roku 2014 (n=1160). Analizy wykazały istotne statystycznie związki między głosowaniem na inkumbenta a wiekiem i kategorią społeczno-ekonomiczną wyborców, deklarowanymi przez nich motywacjami głosowania w wyborach prezydenta miasta (szczególnie jeżeli chodzi o deklarację motywu dokonań) oraz poziomem wykazywanej przez głosujących niechęci wobec zmian. Badania nie ujawniły natomiast związków między głosowaniem za reelekcją a poziomem wiedzy politycznej.Item Współpraca transgraniczna na poziomie lokalnym. Opinie mieszkańców gmin powiatu kłodzkiego na temat kooperacji z partnerem czeskim. Analiza przypadku(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2016) Koźbiał, KrzysztofBadania, prowadzone metodą wywiadów pogłębionych, objęły dwie gminy pow. kłodzkiego: Nową Rudę (gmina wiejska) i Szczytną. Dotyczyły postrzegania współpracy transgranicznej. Ma ona miejsce na ziemi kłodzkiej od początku lat 90. XX stulecia, choć zwraca uwagę fakt, iż po wejściu Polski i Czech do UE nastąpiło jej zauważalne pogłębienie. Badania wykazały, iż kooperacja ponadgraniczna nie jest tematem szeroko znanym wśród mieszkańców tych gmin. Mimo to formułują oni pozytywne oceny tego rodzaju działań uznając, iż przyczyniają się do lepszego wzajemnego poznania i częstych kontaktów bezpośrednich między Polakami i Czechami. W istotnym stopniu kooperacja ta ma wpływ na postrzeganie południowych sąsiadów, które należy ocenić jako pozytywne. Wielu rozmówców uznało Republikę Czeską wręcz za wzór gospodarności. Ocena ta była jednak powierzchowna, nie poparta konkretnymi dowodami. Współpraca transgraniczna na ziemi kłodzkiej dotyczy głównie takich sfer jak turystyka i kultura, w większości przypadków jest koordynowana przez urzędy gmin i podległe im jednostki. Zaangażowanie organizacji pozarządowych w te procesy jest, w ocenie pytanych, mało zauważalne. Dla jej wzmocnienia niezbędne byłoby ulepszenie sieci komunikacyjnej, w szczególności połączeń kolejowych.