Sprachliche Mittel der bewertenden Rede am Beispiel des Papstbildes Benedikt XVI. in deutschen und polnischen Pressetexten. Eine sprachpragmatische Untersuchung
Loading...
Date
2016
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydział Neofilologii UAM w Poznaniu
Title alternative
Abstract
Den Untersuchungsgegenstand der Dissertation bilden sprachliche Mittel der bewertenden Rede im Deutschen und Polnischen. Die pragmalinguistisch orientierten Untersuchungen über Bewerten betreffen die lexikalische, morphologische, syntaktische sowie stilistische Ebene. Das analysierte Material umfasst 1957 deutsche und polnische Pressetexte, die sich unmittelbar auf den Papst Benedikt XVI. beziehen. Der theoretische Teil beinhaltet die Beschreibung text- und pragmalinguistischer Grundlagen, die Charakteristik der Pressetexte mit bewertender Handlungsstruktur sowie die Wertkonzeptionen in ausgewählten philosophischen Strömungen, die den Hintergrund für weitere sprachwissenschaftliche Überlegungen darstellen. Außerdem wird überlegt, ob sich ein evaluativer Sprechakt aussondern lässt, und welche Kriterien erfüllt werden müssten, damit die Frage bejaht wird. Dank der detaillierten Analyse des Belegmaterials wurde eine allgemeine Charakteristik der Ausdrucksmöglichkeiten der sprachlichen Bewertung auf den oben erwähnten Ebenen vollzogen.Untersucht wurden auch Stereotype als Mittel zum sprachlichen Ausdruck der Bewertung.Die durchgeführte Analyse hat gezeigt, dass die Bewertung in beiden untersuchten Sprachen auf ähnliche Art und Weise ausgedrückt wird. Die vorliegende Arbeit kann deshalb als Ausgangspunkt für kontrastive Untersuchungen im Bereich der bewertenden Rede fungieren.
Przedmiotem badawczym rozprawy są środki językowe służące do wyrażania wartościowania w języku niemieckim i polskim. Badania nad wartościowaniem, ujęte z punktu widzenia pragmatyki językoznawczej, dotyczą zarówno płaszczyzny leksykalnej, jak i morfologicznej, składniowej oraz stylistycznej. Materiał badawczy obejmuje 1957 tekstów publicystycznych z prasy niemieckiej i polskiej, które odnoszą się bezpośrednio do osoby papieża Benedykta XVI. Część teoretyczna zawiera: opis podstaw pragmalingwistycznych badań nad tekstem, charakterystykę tekstów prasowych o wartościującej strukturze działania oraz koncepcji wartości w wybranych nurtach filozoficznych, które stanowią tło dla dalszych rozważań językoznawczych. Ponadto podjęta została próba odpowiedzi na pytanie, czy można wyodrębnić wartościujący akt mowy, a jeśli tak, to jakie kryteria muszą być spełnione. Na podstawie szczegółowej analizy artykułów w części empirycznej dokonana została ogólna charakterystyka możliwości wyrażania wartości w języku na w/w płaszczyznach.Zbadano także stereotypy jako środki umożliwiające językowe wyrażenie wartościowania. Dokonana analiza wykazała duże podobieństwa w sposobie wyrażania ocen w obu językach na wszystkich badanych płaszczyznach, praca niniejsza stanowić może więc punkt wyjścia dla badań kontrastywnych nad językiem wartości.
The research subject of this dissertation are the language means serving for expression of evaluation in German and Polish. The research of evaluation, presented from the pragmatics point of view, refer to lexical as well as morphological, syntactic and stylistic plains. The research material includes 1957 articles from the German and Polish press which refer to the person of the pope Benedict XVI.The theoretical part includes: a description of the pragmalinguistic research of a text, the characteristics of the press texts relating to evaluative structure of acting and the conception of the value in the selected philosophical trends which make a background for the further linguistic discussion. It has been taken an effort to answer whether it is possible to distinguish the evaluative act of speech, and if so, then what criteria have to be met.On the basis of a detailed analysis of the articles it has been carried out a general characteristics of possibilities of the expression of value in the language on the above mentioned plains.It has also been researched stereotypes as the means making possible to express the language evaluation.The carried out analysis has shown the great similarities in the way of expression of evaluations in both languages in all the researched plains, and this work can constitute a starting point for the contrastive research of the language of value.
Przedmiotem badawczym rozprawy są środki językowe służące do wyrażania wartościowania w języku niemieckim i polskim. Badania nad wartościowaniem, ujęte z punktu widzenia pragmatyki językoznawczej, dotyczą zarówno płaszczyzny leksykalnej, jak i morfologicznej, składniowej oraz stylistycznej. Materiał badawczy obejmuje 1957 tekstów publicystycznych z prasy niemieckiej i polskiej, które odnoszą się bezpośrednio do osoby papieża Benedykta XVI. Część teoretyczna zawiera: opis podstaw pragmalingwistycznych badań nad tekstem, charakterystykę tekstów prasowych o wartościującej strukturze działania oraz koncepcji wartości w wybranych nurtach filozoficznych, które stanowią tło dla dalszych rozważań językoznawczych. Ponadto podjęta została próba odpowiedzi na pytanie, czy można wyodrębnić wartościujący akt mowy, a jeśli tak, to jakie kryteria muszą być spełnione. Na podstawie szczegółowej analizy artykułów w części empirycznej dokonana została ogólna charakterystyka możliwości wyrażania wartości w języku na w/w płaszczyznach.Zbadano także stereotypy jako środki umożliwiające językowe wyrażenie wartościowania. Dokonana analiza wykazała duże podobieństwa w sposobie wyrażania ocen w obu językach na wszystkich badanych płaszczyznach, praca niniejsza stanowić może więc punkt wyjścia dla badań kontrastywnych nad językiem wartości.
The research subject of this dissertation are the language means serving for expression of evaluation in German and Polish. The research of evaluation, presented from the pragmatics point of view, refer to lexical as well as morphological, syntactic and stylistic plains. The research material includes 1957 articles from the German and Polish press which refer to the person of the pope Benedict XVI.The theoretical part includes: a description of the pragmalinguistic research of a text, the characteristics of the press texts relating to evaluative structure of acting and the conception of the value in the selected philosophical trends which make a background for the further linguistic discussion. It has been taken an effort to answer whether it is possible to distinguish the evaluative act of speech, and if so, then what criteria have to be met.On the basis of a detailed analysis of the articles it has been carried out a general characteristics of possibilities of the expression of value in the language on the above mentioned plains.It has also been researched stereotypes as the means making possible to express the language evaluation.The carried out analysis has shown the great similarities in the way of expression of evaluations in both languages in all the researched plains, and this work can constitute a starting point for the contrastive research of the language of value.
Description
Sponsor
Keywords
Bewertung, wartościowanie, evaluation, Sprechakte, akty mowy, speech acts, Pragmatik, pragmatyka, pragmatics, Papst, papież, pope
Citation
ISBN
978-83-947398-3-6