Bohemistyka, 2010, nr 4
Permanent URI for this collectionhttps://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/2073
Browse
Recent Submissions
Item Tvar Máchových Cikánů(Komisja Slawistyczna PAN, Oddział w Poznaniu, IFS UAM, Wydawnictwo PRO, 2010) VŠETIČKA, FrantišekMáchovi Cikáni mají v české literární historii výjimečné postavení, Jsou totiž Máchovou prózou, jíž byla doposud věnována přílišná pozornost, protože román jako celek vyšel poprvé 21 let po autorově smrti (roku 1857) a že se nezachoval jeho autograf. Následkem toho se stalo, že téměř všechna literatura o Cikánech má ponejvíce textologický charakter a řeší otázky jejich autorství. Této problematice se věnuje autor ve svém příspěvku. Oldřich Králík, který ještě na počátku padesátých let považoval Karla Sabinu za pouhého upravovatele Máchových Cikánů, jej v šedesátých letech označil za jejich autora. Pavel Vašák pak v polemice s Králíkem ve dvou knižních publikacích dokázal, že tvůrcem Cikánů je zcela nepochybně Karel Hynek Mácha. Autor také považuje, že Máchovi Cikáni jsou próza romantického vidění a cítění českého básníka, a podrobně analyzuje morfologickou strukturu díla. Pak srovnává Cikánů s dílem německého romantika Clemensa Brentano, z jehož hry Založení Prahy si Mácha zaznamenal ve svém Zápisníku tři citáty a později si vypsal rozsáhlou pasáž z referátu Heinricha Steffense o Brentanově knize Hořké utrpení Pána našeho Ježíše Krista.Item Karel Hynek Mácha a historia(Komisja Slawistyczna PAN, Oddział w Poznaniu, IFS UAM, Wydawnictwo PRO, 2010) PAJĄK, AleksandraAutorka analizuje główne postacie i wydarzenia historyczne w utworze Křivoklad Karela Hynka Máchy. Skupia się na zależności konstrukcji postaci od motywacji ich działania (zamiaru autora) oraz na współzależności przytaczanych wydarzeń i fabuły utworu. Najwięcej uwagi poświęca analizie motywacji głównych bohaterów – króla i jego kata – i ich wzajemnych powiązań. Rozwój gospodarczy państwa jest dla autora powodem do stwierdzenia, że lata panowania Przemyślidów były dla Máchy okresem koniunktury gospodarki Czech, po którym rola i dzieje państwa zmierzają ku nieuchronnej spadku. Tę myśl rozwija on szerzej w prozie Křivoklad.Item Od vanutí po záhřmotí – hlásková instrumentace v poezii Vladimíra Holana(Komisja Slawistyczna PAN, Oddział w Poznaniu, IFS UAM, Wydawnictwo PRO, 2010) NEUMANN, LukášAutor vychází z výroku, že Holan ve svých básních je velmi uvážlivý a precizní, s níž ke své tvorbě přistupoval a kdy z na sebe kladených nároků nikdy neslevil – ať se to týkalo kompoziční výstavby textů nebo na úrovni témat a motivů sémantické opozitnosti Holanova básnického světa či z jazykového hlediska aktualizovaného výraziva s akcentem na neologizační tendence. Originalita básnické výpovědi Vladimíra Holana v básni Záhřmotí se přenáší i do plánu zvukového pořádání, tedy segmentální a suprasegmentální vrstvy, do plánu pořádání fonologického materiálu a jeho využití pro potřeby umělecké exprese. Je to napětí mezi konkrétností a abstrakcí, v čem je skryta síla Holanova básnického vyjadřování. Autor se domnívá, že právě proto, že báseň nemůže na čtenáře působit ničím jiným než tím, z čeho je udělána, tj. slovy a vztahy mezi nimi. Pak poukazuje na řadu dokladů o reflektování hláskové instrumentace v Holanových básních nacházíme překvapivě nemnoho.Item Sprzeciw wobec wojny i przemocy w twórczości czeskich tekściarzy(Komisja Slawistyczna PAN, Oddział w Poznaniu, IFS UAM, Wydawnictwo PRO, 2010) Brandys, SzymonAutor analizuje utwory kilku czeskich artystów (Karla Kryla, Jaromíra Nohavicy i Daniela Landy), którzy w swojej twórczości sprzeciwiają się przemocy wojennej i totalitarnej. Analizie poddaje on rockowe teksty piosenek, w których twórcy reagują na złą, negatywną rzeczywistość, opisują ją i oceniają. Artysta, bard, czy rockman to człowiek szczególnie wyczulony na wszelkie przejawy dziejącego się wokół zła. Walczą przeciw złu. Jednak nie sięgają po karabin i nie wymierzają sprawiedliwości na własną rękę. Wyśpiewują swój bunt, chcą obudzić wrażliwość słuchacza na nie. Autor opisuje więc żołnierza, wojskową ułudę, armię-kusicielkę, karabinu i cywilizacji śmierci. Wskazuje na tropy stylistyczne, wykorzystywane do opisu elementów świata zła.