Wpływ kultury narodowej na język prasowych tekstów informacyjnych

Abstract

Celem badań stanowiących rdzeń rozprawy było odnalezienie przejawów cech danej kultury narodowej w tekstach wytworzonych przez jej rodzimych użytkowników. W tym celu autorka dokonała porównania wybranych informacyjnych tekstów prasowych zamieszczonych w 20 wydaniach polskiego dziennika Gazeta Wyborcza i brytyjskiego dziennika The Guardian, a następnie oceniła, czy założenia pracy dotyczące występowania korelacji pomiędzy cechami kultury polskiej i brytyjskiej oraz cechami tekstów wytworzonych w tych kulturach są słuszne. Kultura polska i brytyjska scharakteryzowane zostały w kategoriach wymiarów kultury wydzielonych przez G. Hofstedego oraz w kategoriach wysokiego i niskiego kontekstu E. T. Halla. Metodą badawczą zastosowaną w rozprawie jest analiza zawartości. Autorka rozpoczyna od przedstawienia wyników analizy ilościowej, a następnie przechodzi do analizy jakościowej, której kategorie badawcze opiera na teoriach sformułowanych przez T. van Dijka (struktura tematyczna) i A. Bella (struktura schematyczna). Struktura tematyczna rozumiana jest tu jako tekstowa zależność semantyki i syntaktyki, struktura schematyczna natomiast jako uporządkowanie tekstu, jego budowa. Szczegółowa analiza poszczególnych różnic oraz podobieństw stanowi dowód na występowanie korelacji pomiędzy cechami kultury polskiej i brytyjskiej oraz strukturą tematyczną i schematyczną tekstów wytworzonych w tych kulturach. The thesis is a study of the relationship between discourse structures occurring in news texts and cultural patterns specific to two European countries, namely Poland and the United Kingdom. The objective of the project was to find out if national culture influences the thematic and schematic structure of news texts. The data obtained in the course of the analysis were put in the context of cultural differences. The author looked for cultural patterns specific to the Polish and/or British culture to assess if the differences or similarities occurring between the texts were culture-related. The cultural patterns were identified within Geert Hofstede’s model of cultural dimensions (2005) and Edward T. Hall’s theory of low-context and high-context societies (1976). Therefore, it can be easily stated that the theoretical framework of the thesis integrates discourse analysis with contemporary research in cultural studies. Most differences occurring between the studied texts corresponded to the cultural differences existing between Polish and British cultures. As they differ mostly in the dimensions of uncertainty avoidance and individualism vs. collectivism and one is a low-context culture and the other a high-context culture, the values characteristic of those dimensions or context-related classification can be accounted for most of the disparities occurring between the studied structures.