Ontologia IV RP – tragedia grecka

Abstract

Przedmiotem naszych rozważań była ontologia tzw. IV RP, jednakże należy podkreślić, że była ona jedynie pretekstem do przedstawienia pewnego ujęcia stosunków politycznych. Autor opowiada się za konfliktowym ujęciem stosunków społecznych, aczkolwiek nie w tak radykalnej formie jak w przypadku ujęć marksistowskich, co wynika głównie z analizy kategorii polityczności. Polityczność została wyodrębniona od innej kategorii czyli polityki. Z powyższej analizy wynika, że polityczność jest pierwotna wobec samej polityki. W artykule próbowano uzasadnić konieczność ontologicznego zakreślenia pojęcia polityczności w celu wskazania naturalnych skłonności człowieka w życiu społecznym, a wiec i politycznym. Żądza władzy, dominacja i konfliktowość relacji społecznych wynikają z podstaw biologicznych i psychologicznych zachowań człowieka. Elementy te należy uznać za konstytuujące polityczność, a więc i wpływające na politykę. Polityka to bardziej zinstytucjonalizowana aktywność człowieka w życiu społecznym, powstała w wyniku uzyskania przez decydentów możliwości realizacji funkcji rządzenia, które B. Russell podzielił na negatywne i pozytywne. Należy podkreślić, że pluralistyczna wizja polityki reprezentowana m.in. przez liberalne ujęcia jest mało realna, aczkolwiek możliwa do prezentowania. Przy czym będzie ona jedynie elementem teatru politycznego, wpisującego się w role prezentowane przez uczestników życia politycznego. Wynika to m.in. z funkcji konfliktu w polityce. Konflikt jest skutecznym mechanizmem mobilizującym uczestników życia politycznego, ponadto wpływa na aktywizację jego obserwatorów. IV RP, jako pewien pryzmat działalności określonej grupy politycznej, odnosiła się do chęci dokonania przeobrażeń w ładzie społecznym i politycznym. Dotyczyła, także zmian o charakterze konstytucyjnym, co miałoby uwiarygodnić jej nazwę – zapewne nie na poziomie formalnym ale na poziomie zakresu zmian ustrojowych. Siły polityczne do zmian owego porządku okazały się nie wystarczające, a konfliktowa scena polityczna spowodowała przedterminowe wybory do Sejmu i Senatu.