Przebieg transformacji 1989 roku a kondycja demokracji liberalnej w Polsce
| dc.contributor.author | Brzechczyn, Krzysztof | |
| dc.contributor.editor | Mazurek, Marek | |
| dc.contributor.editor | Haas, Agata | |
| dc.contributor.editor | Wieczorek, Robert | |
| dc.date.accessioned | 2025-01-27T07:32:37Z | |
| dc.date.available | 2025-01-27T07:32:37Z | |
| dc.date.issued | 2024-10-10 | |
| dc.description.abstract | Gegenstand des Artikels ist die Analyse der Auswirkungen des Systemwandels in den Jahren 1988–1991 auf das entstehende postkommunistische Gesellschaftssystem, das das Gesicht der liberalen Demokratie in Polen geprägt hat. Im ersten Kapitel werden die Ansätze des Systemwechsels in Polen und anderen Ländern des Blocks vorgestellt, die ihren fortsetzenden Charakter hervorheben, wie auch die theoretischen Annahmen, die im zweiten Kapitel zur Konzeptualisierung der sozio-ökonomischen Veränderun gen (Aneignung der Nomenklatura) und im dritten Kapitel zur Konzeptualisierung der sozio-politischen Entwicklung (Reformen des Justizsystems und Sicherheitsdienst- Überprüfung) in Polen in den 1990er Jahren verwendet werden. Předmětem tohoto článku je analýza dopadu systémové transformace probíhající v le tech 1988-1991 na vznikající postkomunistický společenský systém, který utvářel tvář libe rální demokracie v Polsku. První kapitola představuje popis systémových změn v Polsku a v dalších zemích bloku, přičemž zdůrazňuje jejich pokračující charakter, a také přijatá teoretická východiska. V druhé kapitole na jejich základě byla konceptualizována sociálně--ekonomická transformace (přivlastnění nomenklatury). Ve třetí kapitole sociálně-politická transformace (reforma soudnictví a prověrka statní bezpečnosti) v Polsku v 90. letech. Třetí kapitola analyzuje příležitosti a hrozby procesu obnovy liberální demokracie po roce 2023. Przedmiotem artykułu jest analiza wpływu dokonującej się w latach 1988–1991 transformacji ustrojowej na wyłaniający się postkomunistyczny system społeczny, który ukształtował oblicze demokracji liberalnej w Polsce. W rozdziale pierwszym przedstawione zostały ujęcia zmiany ustrojowej w Polsce i w innych krajach bloku, podkreślają ce jej kontynuacyjny charakter, a także przyjęte założenia teoretyczne, które w rozdziale drugim wykorzystane zostały do konceptualizacji przemian społeczno-gospodarczych (uwłaszczenie nomenklatury), a w rozdziale trzecim – społeczno-politycznych (reformy wymiaru sprawiedliwości i weryfikacja Służby Bezpieczeństwa) w Polsce lat 90. XX w. | |
| dc.identifier.citation | Brzechczyn, K. Przebieg transformacji 1989 roku a kondycja demokracji liberalnej w Polsce. W: O wolności i demokracji we współczesnej Europie z historycznej i politologicznej perspektywy, red. nauk. M. Mazurek, A. Haas, R. Wieczorek. Opole, 2024, s. 37-56. | |
| dc.identifier.isbn | 978-83-7126-450-4 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/10593/28019 | |
| dc.language.iso | pl | |
| dc.publisher | Instytut Śląski | |
| dc.rights | CC0 1.0 Universal | en |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/ | |
| dc.subject | transformacja | |
| dc.subject | lustracja | |
| dc.subject | służba bezpieczeństwa | |
| dc.subject | uwłaszczenie nomenklatury | |
| dc.subject | postkomunizm | |
| dc.subject | sprawiedliwość okresu przejściowego | |
| dc.subject | wymiar sprawiedwliwości | |
| dc.title | Przebieg transformacji 1989 roku a kondycja demokracji liberalnej w Polsce | |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/bookPart |