Rola Parlamentu Europejskiego w procesie kształtowania Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa UE po zawarciu Traktatu z Lizbony

Abstract

Artykuł porusza problem roli PE w kształtowaniu WPZiB po zmianach dokonanych w tym obszarze integracji przez Traktat Lizboński. Kwestie wchodzące w zakres WPZiB nie należą w przeciwieństwie do zagadnień ekonomicznych do tradycyjnych obszarów integracji, gdyż dotyczą istoty suwerenności państwa narodowego, które ciągle pozostaje najważniejszym aktorem procesu integracji europejskiej. Dominacja międzyrządowych mechanizmów współpracy w ramach WPZiB determinuje ograniczoną rolę PE w kształtowaniu tej polityki. Jednakże należy podkreślić, że PE mimo ograniczonych traktatowych kompetencji w obszarze polityki zagranicznej i bezpieczeństwa stara się w nim odgrywać istotną rolę, często wykraczając poza swoje formalne uprawnienia. Wynika to z faktu bycia jedyną instytucją unijną mającą demokratyczną legitymację i potrafiącą wpływać na kształtowanie europejskiej opinii publicznej dzięki posiadaniu całego spektrum instrumentów oddziaływania. Na wzrost znaczenia PE w dziedzinie WPZiB wpływa również ustanowienie przez Traktat Lizboński jednolitych stosunków zewnętrznych UE, w których to wielu obszarach PE ma istotne kompetencje. Dalszy rozwój prerogatyw PE w dziedzinie WPZiB jest jednak uzależniony od postępów w procesie przekształcania UE w strukturę o większych kompetencjach ponadnarodowych.

The article discusses the problem of the EP’s role in the shaping of the CFSP after the changes made in the area of integration by the Lisbon Treaty. Unlike economic issues, the matters that fall within the scope of the CFSP are not traditional areas of integration, since they deal with the essence of sovereignty of the nation state, which still remains the most important actor of the process of European integration. The dominance of intergovernmental cooperation mechanisms within the CFSP determines the limited role of the PE in shaping the policy. However, it should be noted that despite its limited treaty competence in the area of foreign and security policy, the EP seeks to play a major role, often going beyond its formal powers. This is due to the fact of being the only EU institution with democratic legitimacy, and able to influence the European public opinion with a whole range of instruments of influence it has at its disposal. The growing importance of the EP in the field of CFSP also results from the Lisbon Treaty establishing unified EU external relations, where the EP has significant competence. Further development of the EP’s prerogatives in the CFSP is, however, dependent on progress in transforming the EU into a structure of major transnational powers.