O odwołalności postulatywnego oświadczenia woli w polskim procesie karnym

Loading...
Thumbnail Image

Date

2014

Advisor

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Wydział Prawa i Administracji UAM

Title alternative

Statement of will and its revocation in Polish criminal proceedings

Abstract

Niniejszy szkic prezentuje problematykę odwołalności czynności procesowej strony w postaci postulującego (postulatywnego) oświadczenia woli na przykładzie czynności oskarżyciela prywatnego polegającej na cofnięciu oświadczenia o odstąpieniu od oskarżenia przed rozpoczęciem przewodu sądowego na rozprawie głównej (art. 496 § 2 Kodeksu postępowania karnego). Podstawą rozważań jest przyjęcie założenia obowiązywaniu względem stron procesu karnego dyrektywy dyspozytywności, co do ich czynności procesowych w postaci postulujących oświadczeń woli, której przełamanie musi być wynikiem obowiązywania w systemie prawa karnego procesowego stosownej normy prawnej o charakterze modyfikującym. Zatem wobec braku w ramach regulacji prawnej kształtującej tryb prywatnoskargowy normy ograniczającej oskarżyciela prywatnego w kwestii dysponowania oświadczeniem w przedmiocie odstąpienia od oskarżenia do momentu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej, uznać należy, że oświadczenie to jest odwołalne. Granice temporalne dysponowania nim zostały ustalone na podstawie schematu sekwencji czynności karnoprocesowych, którego ujęciu towarzyszy założenie, że oświadczenie oskarżyciela prywatnego (czynność karnoprocesowa w postaci postulującego oświadczenia woli, jako czynność konwencjonalna doniosła prawnie) należy do zakresu zastosowania normy prawnej leżącej u podstaw normy prawnej aktualizującej dokonanie kolejnej w sekwencji czynności procesowej organu, która to czynność polega na złożeniu imperatywnego oświadczenia woli. Takie ujęcie wyraźnie zakreśliło granice temporalne czynności w postaci postulatywnego oświadczenia woli. Słowem, dokonanie złożenie imperatywnego oświadczenia woli (wydanie decyzji procesowej) wyklucza modyfikacje w obrębie inicjującego oświadczenia postulatywnego, to ostatnie bowiem uległo „skonsumowaniu” przez zaktualizowanie normy prawnej leżącej u podstaw czynności prawnej w postaci imperatywnego oświadczenia woli. Próba unicestwienia złożonego uprzednio oświadczenia o odstąpieniu od oskarżenia przez oskarżyciela prywatnego po wydaniu postanowienia o umorzeniu postępowania prywatnoskargowego może być uznana jedynie za wniesienie skargi etapowej i stanowić podstawę kontroli zażaleniowej postanowienia o umorzeniu postępowania.
This paper focuses on the revocation of a statement of will made in legal proceedings, on the example of revocation of a declaration to compound a legal action (private charge) made by a private prosecutor before the commencement of judicial proceedings at the first main trial (Article 496 § 2 of the Code of Criminal Procedure). The basis for the deliberation presented in this paper is an assumption that there exists a binding dispository clause between the parties to a criminal trial regarding their acts in the proceeding, postulating the making of a statement of will. The departure from that statement must result from a certain modifying legal norm binding in a given criminal procedural law. Thus, in the absence of a norm in the legal regulation, which would limit the private prosecutor regarding free disposal (use) of a statement declaring withdrawal of the charges as of the moment from the commencement of judicial proceedings at the first trial, it should be deemed that such a statement is revocable. The temporal limits to freely use such a statement have been determined on the basis of a sequence scheme of the acts undertaken in criminal proceedings, assuming that a statement made by a private prosecutor belongs to the scope of application of a legal norm underlying another legal norm that updates the making of another sequence of acts in the criminal proceedings, being the making of an imperative statement of will. This approach clearly outlines the temporal limits of the act-in-law that then takes a form of a postulative statement of will. In other words, the making of an imperative statement of will (issuing of a decision) excludes any modification within the initiating postulative statement of will as the latter has become ‘consumated’ by the updating of a legal norm lying (as an imperative statement of will) at the basis of a given act-in-law. An attempt to cancel a statement of will made at an earlier date to drop the charges (withdraw the accusation) by a private prosecutor, following the decision of a discontinuance of a proceeding filed by private prosecution may only be recognised as filing a stage complaint and may constitute the ground for a complaint filed as a result of a decision to discontinue the proceedings.

Description

Sponsor

Keywords

odwołalność czynności procesowej strony, postulatywne oświadczenie woli, czynnosci karnoprocesowe, czynność konwencjonalna doniosła prawnie, revocation of a declaration to compound a legal action, postulative statement of will, acts undertaken in criminal proceedings

Citation

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 76, 2014, z. 1, s. 43-54

ISBN

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego