Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2014, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item O odwołalności postulatywnego oświadczenia woli w polskim procesie karnym(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Janusz-Pohl, BarbaraNiniejszy szkic prezentuje problematykę odwołalności czynności procesowej strony w postaci postulującego (postulatywnego) oświadczenia woli na przykładzie czynności oskarżyciela prywatnego polegającej na cofnięciu oświadczenia o odstąpieniu od oskarżenia przed rozpoczęciem przewodu sądowego na rozprawie głównej (art. 496 § 2 Kodeksu postępowania karnego). Podstawą rozważań jest przyjęcie założenia obowiązywaniu względem stron procesu karnego dyrektywy dyspozytywności, co do ich czynności procesowych w postaci postulujących oświadczeń woli, której przełamanie musi być wynikiem obowiązywania w systemie prawa karnego procesowego stosownej normy prawnej o charakterze modyfikującym. Zatem wobec braku w ramach regulacji prawnej kształtującej tryb prywatnoskargowy normy ograniczającej oskarżyciela prywatnego w kwestii dysponowania oświadczeniem w przedmiocie odstąpienia od oskarżenia do momentu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej, uznać należy, że oświadczenie to jest odwołalne. Granice temporalne dysponowania nim zostały ustalone na podstawie schematu sekwencji czynności karnoprocesowych, którego ujęciu towarzyszy założenie, że oświadczenie oskarżyciela prywatnego (czynność karnoprocesowa w postaci postulującego oświadczenia woli, jako czynność konwencjonalna doniosła prawnie) należy do zakresu zastosowania normy prawnej leżącej u podstaw normy prawnej aktualizującej dokonanie kolejnej w sekwencji czynności procesowej organu, która to czynność polega na złożeniu imperatywnego oświadczenia woli. Takie ujęcie wyraźnie zakreśliło granice temporalne czynności w postaci postulatywnego oświadczenia woli. Słowem, dokonanie złożenie imperatywnego oświadczenia woli (wydanie decyzji procesowej) wyklucza modyfikacje w obrębie inicjującego oświadczenia postulatywnego, to ostatnie bowiem uległo „skonsumowaniu” przez zaktualizowanie normy prawnej leżącej u podstaw czynności prawnej w postaci imperatywnego oświadczenia woli. Próba unicestwienia złożonego uprzednio oświadczenia o odstąpieniu od oskarżenia przez oskarżyciela prywatnego po wydaniu postanowienia o umorzeniu postępowania prywatnoskargowego może być uznana jedynie za wniesienie skargi etapowej i stanowić podstawę kontroli zażaleniowej postanowienia o umorzeniu postępowania.Item Jednolity Sąd Patentowy – z perspektywy Polski(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Nowicka, AureliaCelem artykułu jest analiza niektórych zagadnień prawnych wynikających na tle porozumienia w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego (Agreement on a Unified Patent Court), w szczególności wątpliwości dotyczących statusu prawnego tego Sądu w świetle prawa Unii Europejskiej oraz zastrzeżeń co do zgodności porozumienia JSP z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Po zwięzłym przedstawieniu zawartości porozumienia JSP (UPC Agreement) i warunków jego wejścia w życie autorka analizuje status JSP w świetle zawartych w nim postanowień określających ten Sąd jako „sąd wspólny dla umawiających się państw członkowskich” („court common to the Contracting Member States”) i „część ich systemu sądowego („part of their judicial system”). Analiza uwzględnia opinię 1/09 Trybunału Sprawiedliwości z 8 marca 2011 r., dotyczącą poprzednio przewidywanego porozumienia mającego utworzyć sąd ds. patentów europejskich i patentów Unii Europejskiej (European and European Union Patents Court). Na tle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wskazane zostały wątpliwości dotyczące dopuszczalności przekazania przez Polskę kompetencji w dziedzinie władzy sądowniczej (wymiaru sprawiedliwości) na rzecz JSP, a także liczne inne zastrzeżenia co do zgodności porozumienia JSP z polskim porządkiem konstytucyjnym i przewidzianymi w nim standardami ochrony praw podstawowych, takich jak prawo do sądu i rzetelnego procesu (np. w kontekście języków postępowania przed JSP).Item Refundacja leków a równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Lach, Daniel ErykPrzedmiotem opracowania jest przedstawienie zasad dotyczących refundacji leków ustalonych w ustawie refundacyjnej z 12 maja 2011 r. na tle przepisów ustawy zdrowotnej z 27 sierpnia 2004 r. w kontekście konstytucyjnego obowiązku zapewniania obywatelom równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Pokazano w nim również dynamiczną realizację tego obowiązku jako przykład działania ustawodawcy prowadzącego do urzeczywistnienia zasady z art. 68 ust. 2 Konstytucji RP.Item Spis treści RPEiS 76, 2014, z. 1(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014)Item Studia nad bogactwem i ubóstwem narodów na przełomie mileniów – wkład Darona Acemoglu i Jamesa A. Robinsona(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Matera, RafałNa przełomie drugiego i trzeciego milenium ukazało się wiele nowych inspirujących prac, które podejmowały temat przyczyn bogactwa i ubóstwa na świecie. Wśród autorów znajdowali się zarówno wybitni historycy gospodarczy, jak i ekonomiści wykorzystujący analizę instytucjonalną. Celem artykułu jest przybliżenie najważniejszych prac opublikowanych w ostatnich latach podejmujących problem dysproporcji dochodowych na świecie i poszukujących przyczyn tego zjawiska. W przeglądzie uwzględniono ważniejsze pozycje z zakresu historii gospodarczej. Szczególne miejsce zostawiono na omówienie najnowszego dzieła Darona Acemoglu i Jamesa A. Robinsona „Why Nations Fail. The Origins of Power, Prosperity and Poverty” [Dlaczego narody upadają. Geneza potęgi, dostatku i ubóstwa], w którym autorzy, korzystając z dziesiątków przykładów historycznych, również starają się wyjaśnić, skąd biorą się różnice między bogatymi a biednymi krajami. Praca Acemoglu i Robinsona jest instytucjonalną interpretacją historii i próbuje odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób historia kształtuje instytucjonalne ścieżki rozwoju narodów. Historia nie jest według nich przeznaczeniem, nie determinują jej też czynniki geograficzne, kultura, przypadek, a nawet ignorancja rządzących, ale determinują ją instytucje. Obok przybliżenia podstaw teoretycznych, które wykorzystują instytucjonaliści, w artykule znajdują się komentarze autorskie, wspomagane przykładami zachowań instytucji również na gruncie polskim.Item Społeczne zróżnicowanie umiejętności informatycznych. Redukcja czy reprodukcja nierówności społecznych?(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Cebula, MichałArtykuł porusza kwestię relacji między korzystaniem z globalnej sieci internetowej a stratyfikacją społeczną. Wbrew wielu utopijnym twierdzeniom korzystanie z technologii jest raczej osadzone w już istniejących społecznych podziałach i stosunkach dominacji, niż przyczynia się do ich zniwelowania. Problem ten, zwany „cyfrowym podziałem”, ewoluował od prostych rozróżnień na użytkowników i nieużytkowników sieci w stronę ujęć wielowymiarowych, wskazujących na nierówności wśród samych internautów. Czerpiąc z teorii Pierre’a Bourdieu, autor artykułu analizuje dane na temat aktywności internetowych mieszkańców Wrocławia. Wyniki wskazują, że nawet przy kontroli zmiennej „dostęp do Internetu”, status socjoekonomiczny (i pozycja klasowa) jest istotnym predykatorem sposobu wykorzystania sieci w życiu codziennym. To osoby uprzywilejowane społecznie w większej mierze angażują się w czynności zwiększające ich zasoby. Zidentyfikowano dwa typy orientacji internetowych: informacyjno-utylitarny i komunikacyjno-rozrywkowy, oba skorelowane z takimi wskaźnikami struktury społecznej, jak: pozycja klasowa, kapitał kulturowy czy ekonomiczny. Wszystko to prowadzi do wniosku, że korzystanie z omawianej technologii nie może być analizowane w oderwaniu od kontekstu społecznego i kulturowego, w którym jest ona osadzona.Item Dwa oblicza życia imigrantów w enklawie etnicznej(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Suchocka, RenataW opracowaniu wskazano społeczne skutki, czyli blaski i cienie życia imigrantów w enklawie etnicznej, wskazano również na te aspekty, które sprzyjają, i te, które stanowią przeszkodę w integracji członków enklawy społeczeństwie przyjmującym. Uwzględniono koncepcje kapitału społecznego, kulturowego i kapitału migracyjnego oraz znaczenia sieci migracyjnych w adaptacji migrantów. Szczególnie skoncentrowano się na relacji pomiędzy oddziaływaniem enklawy a możliwościami awansu społecznego w społeczeństwie przyjmującym. Podjęto próbę wskazania obszarów samowykluczenia ekonomicznego, kulturowego, politycznego jako skutków społecznych presji wywieranej przez enklawę. Warunkiem integracji ze społeczeństwem przyjmującym jest istnienie kapitału pomostowego, budowanie sieci powiązań łączących migrantów z zewnętrznym środowiskiem i umożliwiających uczestnictwo w szerszym społeczeństwie.Item Kapitalizm państwowy jako dylemat praktyczny i teoretyczny(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Nowakowski, KrzysztofW wielu krajach następuje współwystępowanie rynków oraz państwa o obliczu autorytarnym. Kapitalizm państwowy to system ekonomiczno-społeczny, w którym rządy manipulują rynkiem dla swoich celów politycznych. W ogólnych obawach bezpośrednie inwestycje zagraniczne, firmy i fundusze państwowe, realizują swoje polityczne i geostrategiczne plany bardziej niż te o charakterze rynkowym. Współczesny kapitalizm państwowy nie jest nowym zjawiskiem, ale następstwem globalnego kryzysu, który powoduje wzrost udziału państwa. Zatem pytanie brzmi, czy kapitalizm państwowy zmienia w sposób konceptualny i praktyczny dotychczasowy kapitalizm wolnorynkowy i stanowi atrakcyjną alternatywę dla rozwijających się gospodarek. Firmy państwowe i fundusze państwowe raczej adaptują warunki rynkowe, niż realizują założenia polityczne. Kapitalizm państwowy to nie jest nowy typ systemu ekonomicznego ani teorii ekonomicznej. Wykazuje swoje słabości. Jeśli rząd faworyzuje swoje jednostki, koszty tego ponoszą producenci i konsumenci (koszty alternatywne). Kapitalizm państwowy nie gwarantuje stabilności i jest efektywny, jeśli państwo jest efektywne. Kapitalizm państwowy wydaje się polityczną i ekonomiczną rzeczywistością, ale musi się zmagać z rozwijającą się i zdywersyfikowaną gospodarką rynkową. W tej perspektywie to droga do dobrobytu przez zastosowanie nieortodoksyjnych narzędzi ekonomicznych.Item Wykorzystanie instrumentów zabezpieczających w firmach rodzinnych notowanych na GPW(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Jewartowski, Tomasz; Kałdoński, MichałNa podstawie analizy danych panelowych dotyczących 105 spółek notowanych w latach 2006-2010 na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie zaobserwowaliśmy, że skłonność i skala wykorzystania instrumentów zabezpieczających w spółkach rodzinnych jest przeciętnie niższa niż w spółkach nierodzinnych. Dodatkowo dla spółek rodzinnych zaobserwowaliśmy silniejszą niż dla spółek nierodzinnych zależność pomiędzy zmiennymi charakteryzującymi ekspozycję na ryzyko (takimi jak udział sprzedaży zagranicznej w przychodach oraz poziom dźwigni finansowej) a skalą zabezpieczeń. Wyniki naszych badań nie potwierdzają powszechnie panującego poglądu o szczególnej awersji do ryzyka w spółkach rodzinnych. Uzasadnienia zaobserwowanych pomiędzy spółkami rodzinnymi a nierodzinnymi różnic w zakresie wykorzystania instrumentów zabezpieczających należy szukać na gruncie teorii agencji i związanych z nią problemów.Item Zwinne dostosowania przedsiębiorstw na rynkach z okazjonalną przewagą konkurencyjną(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Banaszyk, PiotrArtykuł zawiera identyfikację i charakterystykę relacji między typem warunków konkurowania a pożądanym dostosowaniem działalności przedsiębiorstwa oraz rekonstrukcję współczesnych uwarunkowań konkurowania i wskazanie najlepiej do nich dostosowanych zachowań biznesowych. Tak zwana okazjonalna przewaga konkurencyjna dominuje we współczesnej gospodarce globalnej. Przedsiębiorstwa powinny zatem wdrożyć zwinne zachowania biznesowe. Koncepcja zwinnego przedsiębiorstwa jest nowym paradygmatem w zarządzaniu.Item Tendencje w zarządzaniu długiem samorządowym w Polsce na podstawie wieloletnich prognoz finansowych jednostek samorządu terytorialnego(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Wiśniewska, Dorota; Wiśniewski, MarcinZnaczący w ostatnich latach wzrost zadłużenia polskich samorządów spowodował, że zarządzanie długiem stało się niezwykle istotnym elementem zarządzania finansami w jednostkach samorządu terytorialnego. Niezbędnym w tym procesie narzędziem jest obowiązkowa od 2010 r. wieloletnia prognoza finansowa. Począwszy od 2013 r., jednostki zobligowane zostały dodatkowo do raportowania w ujednoliconej formie swoich prognoz, które ostatecznie zostały zebrane i upublicznione w zbiorczym zestawieniu przez Ministerstwo Finansów. Dane te umożliwiły po raz pierwszy zbadanie tendencji w zarządzaniu długiem samorządowym w Polsce. W niniejszym artykule zbadano najważniejsze przejawy tego procesu, które zostały odzwierciedlone w planach finansowych jednostek. Przeanalizowano w szczególności wielkość planowanego zadłużenia oraz jego obsługę (w ujęciu bezwzględnym, jak i w relacji do dochodów jednostek), wskazano także na rozplanowanie spłaty długu w czasie oraz na wysokość jego kosztów.Item Ekonomiczne i społeczne aspekty konkurencji podatkowej w Unii Europejskiej(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Michalczyk, LeszekArtykuł omawia zagadnienia związane z występowaniem różnic w wysokości podatków. Zagadnienia te omawiane są w nawiązaniu do polityki konkurencji poszczególnych krajów o pozyskanie jak największego wolumenu kapitału inwestycyjnego. W artykule przyjęto założenie o migrującym kapitale inwestycyjnym w globalizującej się gospodarce. W tym aspekcie działania administracji unijnej realizującej projekty harmonizacyjne, będące de facto unifikującymi są niemożliwe do realizacji. Realizacja ich byłaby też niekorzystna dla państw niemogących konkurować pod innymi względami o pozyskanie kapitału inwestycyjnego. W tym zakresie uwzględniono przypadek Polski, która nie dysponuje ani najtańszą siłą roboczą, ani najkorzystniejszymi warunkami infrastrukturalnymi dla inwestycji biznesowych. W artykule odniesiono się również do polskich Specjalnych Stref Ekonomicznych jako przykładu „rajów podatkowych” występujących w strukturze UE.Item Umowa o udostępnienie skrytki bankowej w prawie francuskim(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Budzinowska, MartaUmowa o udostępnienie skrytki bankowej nie jest uregulowana w prawie polskim, nie poświęcają jej też wiele uwagi ani doktryna, ani orzecznictwo. Natomiast judykatura i doktryna francuska już dawno zauważyły problemy łączące się z umową sejfową (fr. contrat de location de coffre-fort), o czym świadczą liczne orzeczenia sądowe oraz bogate piśmiennictwo. Przedmiotem rozważań są podstawowe aspekty analizowanej umowy w prawie francuskim: zawarcie i strony umowy, ich prawa i obowiązki, charakter prawny oraz odpowiedzialność banku za niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązku ochrony skrytki, a także pełnomocnictwo do korzystania ze skrytki. W konkluzji autorka stwierdza, że we Francji oraz w Polsce ciężar konkretyzacji treści tej umowy spoczywa na stronach, a punktem odniesienia jest regulamin opracowany przez bank. Zagadnieniem o największej doniosłości praktycznej jest określenie praw i obowiązków stron umowy, a przede wszystkim zakresu odpowiedzialności banku. Powinien być on tak ustalony, by zapewnić maksymalną ochronę osobom korzystającym ze skrytek bankowych. Natomiast podstawowym zagadnieniem teoretycznym, ale mającym implikacje praktyczne, jest określenie charakteru prawnego umowy sejfowej. Powinno ono również mieć na uwadze zapewnienie jak najszerszej ochrony klientów banku i bezpieczeństwa obrotu.Item Unikanie opodatkowania w świetle orzecznictwa niemieckiego(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Szczepański, JanAutor skupia się na problemie unikania opodatkowania w niemieckim systemie prawnym i upatruje ważny element w dyskusji na temat tego zjawiska w niemieckim orzecznictwie sądowym. Obok rozważań doktryny na temat odpowiedniej ustawowej regulacji dotyczącej opisywanego zjawiska, zaprezentowana została ustawowa regulacja ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Całość opracowania dopełniona została analizą rozwojowego orzecznictwa (tzw. Gesamtplanrechsprechung) najwyższego niemieckiego sądu właściwego w sprawach podatkowych (Bundesfinanzhof), która w sposób szczególny ukazuje poglądy niemieckich sądów podatkowych dotyczące walki z unikaniem opodatkowania. Tak ukształtowany artykuł ma stanowić materiał komparatystyczny i głos w dyskusji na temat sposobów przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (obejście ustawy podatkowej).Item Radykalne uproszczenie prawa podatkowego w ujęciu Paula Kirchhofa(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Wróblewski, Bartłomiej P.Artykuł dotyczy koncepcji Paula Kirchhofa uproszczenia prawa podatkowego. Została ona przedstawiona w projekcie "Bundessteuergesetzbuch: Ein Reformentwurf zur Erneuerung des Steuerrechts" (Federalny kodeks podatkowy: projekt reformy dla odnowienia prawa podatkowego [2011]). Projekt uproszczenia prawa podatkowego Kirchhofa jest próbą odpowiedzi na dobrze rozpoznane słabości współczesnych systemów podatkowych i powtarzające się wezwania do ich reformy. Choć kodeks został stworzony z myślą o Niemczech, nieukrywane ambicje heidelberskiego profesora są większe. Zgodnie z nimi jego koncepcja uproszczenia prawa podatkowego może być zastosowana w innych państwach, a częściowo także w regulacjach podatkowych w prawie Unii Europejskiej. Celem artykułu jest zapoznanie czytelnika z motywacjami Kirchhofa, przyjętymi przez niego założeniami, a także podstawowymi regulacjami projektu. W miejsce ponad 30 podatków występujących w prawie niemieckim projekt pozostawia jedynie cztery: podatek dochodowy, podatek od spadków i darowizn, podatek obrotowy oraz podatek akcyzowy. Znacznie ograniczona została liczba wyjątków, zwolnień i regulacji szczególnych. W efekcie zamiast ponad 50 000 paragrafów obowiązującego prawa podatkowego proponowana regulacja zawiera tylko 237 paragrafów. Jest to pierwsze omówienie koncepcji Kirchhofa w polskiej doktrynie prawa. Zdaniem autora artykułu przedstawiony przez Kirchhofa kodeks zasługuje na pozytywną ocenę, może być wzorem dla nadaktywnego ustawodawcy oraz inspiracją dla reform systemów podatkowych we współczesnym świecie. Autor artykułu dostrzega jednak problem uzyskania przez tego rodzaju projekt trwałej akceptacji doktryny prawa, partii politycznych i opinii publicznej.Item Czy nowa kodyfikacja prawa cywilnego jest potrzebna w czasie kryzysu prawa?(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Andrzejewski, JanW artykule podjęto refleksję nad zasadnością kontynuacji prac nad nowym kodeksem cywilnym. W tym względzie autor wskazuje na konieczność porzucenia dotychczasowej metody regulacji, gdyż ta już się wyczerpała i nie daje nadziei na poprawę sytuacji. Swoje zapatrywania autor uzasadnia koniecznością zmierzenia się z zasygnalizowanymi w tekście kryzysami, dotykającymi zarówno legislatywę (zjawisko dekodyfikacji, nieprzemyślane nowelizacje, odejście przez ustawodawcę od negocjacyjnego modelu tworzenia prawa), jak i naukę prawa cywilnego (kryzys uniwersytetów – prowadzenie dydaktyki zorientowanej na masowego studenta oraz nadmierne hołdowanie metodzie formalno-dogmatycznej przez badaczy), a także judykaturę (sprowadzenie sędziów do roli „lepszych urzędników”, nadmierne obłożenie sądów). W artykule wskazano nadto na niedomagania obecnej refleksji nad prawem prywatnym, a by to zilustrować, wykorzystano dwa przykłady: niedawnej wątpliwej nowelizacji Kodeksu cywilnego (dodanie nowego przepisu art. 72 § 2 k.c.) oraz niedostatecznej refleksji doktrynalnej nad zjawiskiem wyzysku (art. 388 k.c.). W konkluzji autor proponuje odejście od obecnego modelu, w którym centralną pozycję zajmuje pandektystyczny kodeks cywilny, na rzecz systemu ruchomego, którego rdzeniem są zasady prawne, doprecyzowane przez naukę i orzecznictwo.Item Problem związania sądu polubownego przepisami prawa materialnego(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Knoppek, KrzysztofW doktrynie procesu cywilnego pojawiły się opinie, że sądy polubowne (arbitrażowe) muszą przestrzegać wszystkich przepisów prawa cywilnego (prawa materialnego) na takiej samej zasadzie, jak czynią to sądy państwowe. Pogląd ten jest błędny, gdyż nie można go wyprowadzić ani z przepisów części piątej Kodeksu postępowania cywilnego, ani też z postanowień Regulaminu arbitrażowego UNCITRAL z 2010 r. Poza tym sama idea sądów arbitrażowych polega na tym, że orzekają one na podstawie postanowień umowy, ogólnych zasad prawa, zasad słuszności i ustalonych zwyczajów. Nie są natomiast związane prawem materialnym, muszą jedynie respektować podstawowe zasady porządku prawnego (klauzula porządku publicznego). Strony, którym to nie odpowiada, nie powinny zapisywać swoich spraw cywilnych sądom polubownym.Item Ocena proponowanych zmian w przepisach Kodeksu karnego dotyczących środków zabezpieczających(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Góralski, PiotrPod koniec roku 2012 i na początku 2013 Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało dwa projekty zmian w przepisach ustaw karnych oraz w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego. Projekty te wprowadzają możliwość stosowania nowych środków zabezpieczających wobec zaburzonych osobowościowo sprawców najcięższych przestępstw po odbyciu przez nich kary 25 lat pozbawienia wolności. Jedną z form tego typu środków ma być umieszczanie takich osób w specjalnym zakładzie psychiatrycznym, określonym przez autorów zmian jako „ośrodek terapii osobowości”. Środek ten ma być orzekany przez sąd opiekuńczy. Autor artykułu akceptuje zasadnicze założenia i cele reformy, wypowiadając się krytycznie w zakresie szczegółowych propozycji nowelizacyjnych. Główne zarzuty podniesione w publikacji dotyczą założenia, że nowy środek o charakterze izolacyjnym będzie stosowany nie przez sąd karny, lecz przez sąd opiekuńczy oraz że wykonywanie tego środka ma być realizowane w instytucji mającej przede wszystkim charakter leczniczy.Item Prawnospadkowe konsekwencje popełnienia przestępstwa(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Haberko, Joanna; Zawłocki, RobertPrzedmiotem artykułu jest analiza zagadnienia relacji między przepisami prawa cywilnego a przepisami prawa karnego w zakresie, w jakim odnoszą się one do instytucji prawa spadkowego pozwalających na wydziedziczenie oraz orzeczenie niegodności w związku z popełnieniem przestępstwa. Autorzy podejmują próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy posługiwanie się przez ustawodawcę cywilnego pojęciami właściwymi prawu karnemu stanowi zabieg celowy i nakazuje odesłanie do przepisów Kodeksu karnego, czy stanowi jedynie pewien zabieg językowy i nie nakłada na interpretatora przepisów Kodeksu cywilnego tego obowiązku. Przedmiotem analizy pozostają przesłanki orzeczenia niegodności spadkobiercy oraz wydziedziczenia spadkobiercy uprawnionego do zachowku.Item Wpływ procykliczności na sprawowanie nadzoru makroostrożnościowego(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2014) Smaga, PawełCelem artykułu jest analiza wpływu czasowego wymiaru ryzyka systemowego – procykliczności na sposób sprawowania nadzoru makroostrożnościowego. Mnogość czynników procyklicznych implikuje konieczność opracowania wielu narzędzi antycyklicznych ograniczających poszczególne czynniki. Z analizy wynika, że działania nadzoru makroostrożnościowego powinny przyjąć postawę proaktywną oraz należy przyjąć dłuższy horyzont analizy uwzględniający przyszłą niestabilność bez ulegania paradoksowi niestabilności i bezczynności. Nadzór makroostrożnościowy powinien działać zarówno w okresie ożywienia (ograniczanie narastania ryzyka systemowego), jak i dekoniunktury (łagodzenie przejawów jego materializacji), a niezależnie od fazy cyklu dążyć do wzmacniania odporności systemu finansowego na szoki. Kluczowe dla jego skuteczności jest opracowanie ram działania i sposobu implementacji jego narzędzi i uwzględnienie różnego nastawienia wobec procykliczności instytucji wchodzących w skład organu nadzoru makroostrożnościowego.