„Słuchane na ostro”. Andrzej Chłopecki jako muzykolog, krytyk, radiowiec i promotor nowej muzyki

Loading...
Thumbnail Image

Date

2020

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

‘Keen listening’. Andrzej Chłopecki as a musicologist, critic, radio presenter and promoter of new music

Abstract

Andrzej Chłopecki (1950–2012) był pierwszoplanową postacią polskiej krytyki muzycznej ostatnich kilku dekad. Jego recenzje i felietony wyznaczyły kształt polskiej krytyki muzycznej, sytuując go w gronie jej najwybitniejszych przedstawicieli, takich jak Stefan Kisielewski, Zygmunt Mycielski, Jan Weber czy Bohdan Pociej. Działalność Chłopeckiego obejmowała, obok szeroko rozumianej krytyki muzycznej, przede wszystkim prowadzenie autorskich audycji w Programie 2 Polskiego Radia, ale także pracę naukową i dydaktykę akademicką oraz członkostwo w radzie programowej festiwalu „Warszawska Jesień” oraz w wielu innych organizacjach muzycznych. Chłopecki podejmował także aktywne działania w zakresie promowania twórczości polskiej w kraju i poza jego granicami, tym samym przyczyniając się do powstania wielu ważnych utworów wpływających na obraz polskiej muzyki współczesnej i ich prezentacje o zasięgu międzynarodowym. Niniejsza praca jest pierwszą monografią poświęconą postaci Andrzeja Chłopeckiego. Pierwsza część pracy prezentuje biografię twórczą Chłopeckiego w czterech obszarach: jako muzykologa, krytyka, radiowca i promotora nowej muzyki. Druga, najbardziej rozbudowana część rozprawy, dotyczy jego twórczości jako krytyka i muzykologa. Publicystyka została potraktowana jako najbardziej twórczy obszar działalności Chłopeckiego jako krytyka, dlatego omówieniu podlega zarówno tematyka tej grupy tekstów podzielona na zagadnienia, takie jak funkcjonowanie muzyki w obiegu publicznym, jej historia i estetyka, kicz, krytyka muzyczna, jak i ich ukształtowanie językowe, a poprzedza ją rozdział dotyczący felietonu jako gatunku oraz felietonu muzycznego. W części poświęconej twórczości Chłopeckiego jako muzykologa omówione zostały jego eseje poświęcone problemom estetyki muzyki współczesnej, które poprzedza wprowadzenie do problematyki narracji historycznej dotyczącej muzyki XX wieku, a także jego praca doktorska o życiu i twórczości Albana Berga. Opracowanie takiego zagadnienia wymagało zastosowania interdyscyplinarnych metod badawczych. Ze względu na koncentrację na wybranych aspektach życia Chłopeckiego, to jest jego działalności zawodowej, pierwszą część pracy zaliczyć można do biografii tematycznej. Drugą część rozprawy cechuje pluralizm metod – analiza retoryczna tekstów krytyka jest typowa dla prac polonistycznych, ich interpretacja natomiast wymusiła sięgnięcie do różnych propozycji metodologicznych właściwych krytycznej analizie dyskursu sytuującego się pomiędzy historią, estetyką i socjologią muzyki.
Andrzej Chłopecki (1950–2012) was a leading figure in Polish music criticism of the last few decades. His reviews and columns helped to shape Polish music criticism, situating him among its most outstanding representatives, alongside such figures as Stefan Kisielewski, Zygmunt Mycielski, Jan Weber and Bohdan Pociej. Besides music criticism as widely understood, Chłopecki’s work included first and foremost presenting his own programmes on Polish Radio 2, but also scholarly work and lecturing, as well as membership of the ‘Warsaw Autumn’ programme committee and many other musical organisations. Chłopecki also played an active part in promoting Polish music at home and abroad, thereby contributing to the composition of many important works that influenced the landscape of Polish contemporary music and its presentation on a global scale. The present work is the first monograph devoted to Andrzej Chłopecki. The first part presents Chłopecki’s career in four areas: as a musicologist, critic, radio presenter and promoter of new music. The second, longer part of the work concerns his work as a critic and musicologist. Journalism is treated as the most creative domain of Chłopecki’s work as a critic, hence the discussion of both the subject matter of this group of texts, divided according to themes, such as the functioning of music in the public arena, its history and aesthetics, kitsch and musical criticism, and also their linguistic form, and it is preceded by a chapter on the column as a genre in general and the music column in particular. In the part devoted to Chłopecki’s work as a musicologist, I discuss his essays devoted to aesthetic questions relating to contemporary music, which is preceded by an introduction to the historical narrative concerning twentieth-century music, and also his doctoral dissertation on the life and work of Alban Berg. Such a range of themes required the use of interdisciplinary research methods. On account of the focus on selected aspects of Chłopecki’s career, the first part of this work can be classified as a thematic biography. The second part is marked by a methodological pluralism – the rhetorical analysis of the critic’s texts is typical of works from the field of Polish philology, while their interpretation obliged me to turn to a range of methodological propositions proper to critical analysis of discourse encompassing the history, aesthetics and sociology of music.

Description

Wydział Nauk o Sztuce

Sponsor

Keywords

Andrzej Chłopecki, polska krytyka muzyczna, Polish music criticism, felieton muzyczny, music column, historia i estetyka muzyki współczesnej, history and aesthetics of new music

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego