Pismo alchemiczne w działaniu - o traktatach Michała Sędziwoja
Loading...
Date
2010
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo-Drukarnia Bonami/Pracownia Komparatystyki Literackiej IFP UAM
Title alternative
Abstract
Pismo
alchemiczne jawi się jako skomplikowany labirynt znaczeń. Jego sens wśród licznych symboli,
metafor i poetyckich wizji wydaje się być nieuchwytnym. W prezentowanym artykule proponuję
przybliżyć się do alchemicznej treści zawartej w traktatach Michała Sędziwoja poprzez wskazanie
na kilka zasadniczych funkcji alchemicznego pisma: pismo jak „pomoc”, jako „upominanie”,
jako „naśladowanie” sił natury, „łączenie” przeciwieństw. Ostatnia piąta funkcja – „nierozstrzygalność”
– uwypukla treści o charakterze dynamicznym. Interpretacja taka nie aspiruje do odkrycia
jednego całościującego sensu pisma alchemicznego, lecz wydobywa kolejne jego aspekty,
naświetla sens z różnych perspektyw. Okazuje się, że alchemiczne pismo – mimo, że zaciemnione
i zawiłe – jest wypowiedzią precyzyjnie skonstruowaną, retorycznie kontrolowaną, z wyraźnym
filozoficznym zapleczem. Jego działanie nie tylko polega na opisaniu nieokreślonej tajemnicy.
Pismo alchemiczne jako operacja słowna, procedura werbalna, czy też „wydarzenie
słowne” angażuje się w konkretne obszary nauki, filozofii i sztuki.
Alchemical writing occurs as an intricate labyrinth of significances. Its sense among numerous symbols, metaphors and poetic visions seems to be elusive. In presented article I propose to approach the alchemical matter contained in Michael Sendivogius’ treaties by pointing a few principal functions of alchemical writing: writing as a “help”, as an “admonition”, as an “imitation” of nature’s power, as an act of “joining” oppositions. The last fifth function – “unsolvability” – emphasises dynamic character of alchemical matter. Such interpretation does not aspire to reveal one holistic sense of alchemical writing, but draws out its consecutive aspects, elucidates sense from various perspectives. It turns out that alchemical writing – though obscure and knotty – is a precisely edified expression, rhetorically controlled, with legible philosophical background. Its operation not only rest on describing indefinite mystery. Alchemical writing as a verbal transaction, a verbal procedure or a verbal event engages in concrete range of science, philosophy and art.
Alchemical writing occurs as an intricate labyrinth of significances. Its sense among numerous symbols, metaphors and poetic visions seems to be elusive. In presented article I propose to approach the alchemical matter contained in Michael Sendivogius’ treaties by pointing a few principal functions of alchemical writing: writing as a “help”, as an “admonition”, as an “imitation” of nature’s power, as an act of “joining” oppositions. The last fifth function – “unsolvability” – emphasises dynamic character of alchemical matter. Such interpretation does not aspire to reveal one holistic sense of alchemical writing, but draws out its consecutive aspects, elucidates sense from various perspectives. It turns out that alchemical writing – though obscure and knotty – is a precisely edified expression, rhetorically controlled, with legible philosophical background. Its operation not only rest on describing indefinite mystery. Alchemical writing as a verbal transaction, a verbal procedure or a verbal event engages in concrete range of science, philosophy and art.
Description
Sponsor
Keywords
alchemia, Michał Sędziwój, pismo, naśladowanie, nierozstrzygalność, alchemy, Michal Sedziwoj, writing, imitation, insolvability
Citation
PORÓWNANIA. Czasopismo poświęcone zagadnieniom komparatystyki literackiej oraz studiom interdyscyplinarnym. nr 7, 2010, s. 205-218.