Ewolucja polskiej przestrzeni powietrznej
Loading...
Date
2024
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Evolution of Polish airspace
Abstract
Transport lotniczy odpowiada za znaczną część przewozów pasażerskich w Polsce. Bezpośrednio po transformacji ustrojowej notuje się szybki rozwój portów lotniczych oraz wzrost liczby operacji lotniczych w polskiej przestrzeni powietrznej. Jest on możliwy dzięki rozwojowi infrastruktury nawigacyjnej, postępowi technologicznemu w lotnictwie i przekształceniom struktury przestrzeni powietrznej. Pomimo fundamentalnego znaczenia przestrzeni powietrznej dla rozwoju transportu lotniczego w literaturze brak jest opracowań jej dotyczących, a dostępne materiały źródłowe są bardzo ubogie. Prezentowana praca dotyczy rekonstrukcji struktury polskiej przestrzeni powietrznej w ujęciu geograficzno-historycznym w latach 1928-2023. Jej zasadnicza część jest próbą odtworzenia sieci dróg lotniczych i struktury przestrzeni powietrznej w różnych okresach ich funkcjonowania wraz z ich hipotetycznym kształtem i strukturą w przyszłości. Zidentyfikowano: typy stref, ich lokalizację, charakter użytkowania oraz określono podział na rodzaje przestrzeni powietrznej. Określono, że czynniki wpływające na strukturę przestrzeni powietrznej to: stopień rozwoju lotnictwa komunikacyjnego, sytuacja gospodarcza, liczebność oraz struktura sił zbrojnych, rozwiązania technologiczne w nawigacji lotniczej, sytuacja polityczna oraz procesy integracyjne w ramach międzynarodowych organizacji lotniczych i Unii Europejskiej. Praca poza celem głównym ma również cel uzupełniający, którym jest wykazanie współzależności pomiędzy kształtowaniem struktury przestrzeni powietrznej a zagospodarowaniem przestrzennym. Ustalono że, istnieje dwukierunkowe oddziaływanie pomiędzy tymi dwoma sposobami użytkowania przestrzeni. Działalność lotnicza wpływa na dopuszczalną wysokość zabudowy oraz jakość środowiska przyrodniczego m.in. poprzez oddziaływanie akustyczne. Równocześnie zagospodarowanie przestrzenne oddziałuje na strukturę i dostępność przestrzeni powietrznej oraz możliwość wykonywania operacji startów i lądowań na lotniskach.
Air transport accounts for a significant part of passenger transport in Poland. Immediately after the political transformation, a rapid development of airports and an increase in the number of air operations in the Polish airspace were recorded. It is possible due to the development of navigation infrastructure, technological progress in aviation and transformations of the airspace structure. Despite the fundamental significance of airspace for the development of air transport, there are no studies on it in the literature and the available references are very limited. The historical documents were most often described as secret and have remained neither in archives, nor libraries. The dissertation is largely based on the materials collected by private individuals. The presented thesis concerns the reconstruction of the structure of Polish airspace from a historical geography point of view in the years 1928-2023. Its main part is an attempt to recreate the network of airways and the airspace structure in various periods of their operation, along with their hypothetical shape and structure in the future. For each of the defined periods, the conditions and limitations that had an impact on the airspace system are presented. The following were identified: the types of structures, their location and the characteristics of their use. The airspace types were defined as well. Factors determining the structure of airspace were identified as the level of development of traffic aviation, the economic situation, the number and structure of the armed forces, technological solutions in air navigation, the political situation and integration processes within international aviation organizations and the European Union. Apart from the main objective, the dissertation also has a complementary one, which is to demonstrate the interdependence between the development of airspace structure and spatial planning. It has been determined that there is a two-way interaction between these two ways of using space. Aeronautical activities affect the permissible height of buildings and the quality of the natural environment, among other things, through acoustic impacts. At the same time, land use affects the structure and availability of airspace and the ability to perform take-off and landing operations at airports. These days, with the increase in the number of flight operations performed in the vicinity of international airports, the importance of appropriate spatial planning, including the use of noise abatement procedures, increases. Some of them are related to the use of airspace. The paper includes an analysis of the applicability and effectiveness of such techniques.
Description
Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej
Sponsor
Keywords
przestrzeń powietrzna, transport lotniczy, zagospodarowanie przestrzenne, międzynarodowe organizacje lotnicze, airspace, air transport, spatial planning, international civil aviation organizations