Potencjał informacyjny map topograficznych z lat 1822-33 (Urmesstischblätter) z terenu Wielkopolski

Loading...
Thumbnail Image

Date

2011-05-10T07:27:21Z

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

The information potential of topographic maps dated to 1822-33 (Urmesstischblätter) from the area of Wielkopolska, western Poland

Abstract

W pierwszej połowie XIX wieku zrodziła się w Prusach idea wykonania dokładnej i jednolitej mapy topograficznej w skali 1: 25 000 dla całego państwa. Dla obszaru Wielkopolski w latach 1822-1833 zostało opracowanych ponad 300 arkuszy na podstawie zdjęcia stolikowego po przeprowadzeniu pierwszej triangulacji. Obecnie doskonale zachowane rękopisy Urmesstischblätter przechowywane są zbiorach Biblioteki Państwowej w Berlinie. Istotą problemu naukowego podjętego w rozprawie było zbadanie potencjału informacyjnego Urmesstischblätter, który rozumiano jako zbiór danych geometrycznych możliwych do pozyskania z arkusza mapy i danych semantycznych zakwalifikowanych według poziomów pomiarowych: jakościowego, porządkowego, ilościowego. Na cele szczegółowe składały się między innymi teoretyczne opracowanie schematu etapów badania potencjału informacyjnego oraz empiryczne sprawdzenie poprawności przyjętej metody badań na przykładzie dwóch arkuszy „Stęszew” i „Gniezno”. Novum podejścia stanowiło założenie o konieczności transformacji geometrii z nie w pełni kartometrycznego rysunku Urmesstischblätter, dlatego warunkiem badania potencjału było pozyskanie geometrii w standardowym układzie współrzędnych (PUWG 1992). Wyniki badania potencjału informacyjnego Urmesstischblätter zostały odniesione do sześcianu użytkowania map MacEachrena stanowiącego obecnie standard w kartografii. Ukazano w ten sposób możliwość zwiększenia zakresu wykorzystania Urmesstischblätter w badaniach naukowych.
The idea of detailed, uniform topographical mapping, of the whole state in 1:25 000 scale was developed in Prussia in the first half of the 19th century. Presently, the Berlin State Library & Prussian Cultural Heritage keep a collection of hand-drawn Urmesstischblätter maps. Maps of this kind were produced for Wielkopolska Lowland in 1822-1833. Then 300 map sheets were mapped on the basis of surveying after the first triangulation. The aim of this study was to investigate the information potential of those Urmesstischblätter maps. The information potential refers to geometrical data gained from map sheet and semiotic data according to three measurement levels: qualitative, ordinal, quantitative. Secondly, the author considered the information potential using the previously generated scheme and checked the correctness of the employed method. For these purposes, two topographical map sheets were chosen: Stęszew and Gniezno. Novelty of the approach was the assumption of the necessity of geometry transformation from not fully cartometric Urmesstischblätter drawing, therefore obtaining geometry in standard coordinate system was the condition of conducting the research of the potential (PUWG 1992). The results of information potential analysis of Urmesstischblätter maps were related to the map use cube of MacEachrena which establishes the modern canon in cartographical sciences. This shows the possibility of wider adaptation of Urmesstischblätter maps in scientific research.

Description

Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych: Instytut Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego

Sponsor

Keywords

potencjał informacyjny map topograficznych, information potential of topographics maps, semiotyka kartograficzna, cartographic semiotics, poziomy pomiarowe, measurements levels, cyfrowy model krajobrazowy, digital landscape model

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego