Stratégies de collaboration pour un écrit interactif en FLE dans une communauté virtuelle d’élèves blogueurs

Abstract

Cette thèse relevant du domaine de la Didactique des langues (français langue étrangère) concerne l’apprentissage/enseignement enrichi par les TICE. Elle définit et analyse les stratégies de collaboration pour un écrit interactif, pratiquées par une communauté virtuelle d’élèves blogueurs. Le cadre théorique s’inscrit dans la perspective actionnelle (CECRL), instrumentée des TICE, et il embrasse les réseaux sociaux et leur application dans l’éducation, les caractéristiques de l’écrit interactif en tant que nouveau cybergenre. La méthodologie appliquée est principalement qualitative et relève de la recherche-action et, en particulier, de la recherche-développement appliquée à la conception de ressources multimédia. La construction d’un blogue communautaire a permis le recueil des données pour la partie empirique. Dans cet environnement numérique d’apprentissage, des élèves de 15 à 17 ans de Pologne, Ukraine, Tchéquie et Italie, stimulés par un scénario d’apprentissage, ont réalisé des interactions écrites pendant huit mois. La recherche a montré que les extensions intégrées au blog ont facilité l’émergence d’une communauté d’apprentissage. Elle a également montré comment ces artefacts ont été exploités, en se concentrant notamment sur une analyse des stratégies mobilisées pour l’écrit, ainsi que les caractéristiques de cet écrit interactif produit. Niniejsza rozprawa z dziedziny dydaktyki języka francuskiego (obcego) dotyczy uczenia się/nauczania wspomaganego nowymi technologiami (ICT). Koncentruje się na strategiach współpracy w pisaniu interaktywnym, praktykowanym przez wirtualną wspólnotę uczniów blogujących. Rozważania teoretyczne dotyczą następ. zagadnień: perspektywy zadaniowej wzmacnianej intrumentami ICT; strategii a zadania cyfrowego; sieci społeczych i ich wykorzystania w edukacji; cechach pisania interaktywnego jako nowego cybergatunku. Zastosowano metodologię właściwą dla badań wdrożeniowych, a ściślej badań w działaniu. Dane do badań empirycznych zgromadzono przy pomocy skonstruowanego środowiska uczeniowego - bloga wspólnotowego, poszerzonego o zaimplementowane „wtyczki”. Przez osiem miesięcy uczniowie w wieku 15-17 lat z Polski, Ukrainy, Włoch i Czech, prowadzili z wykorzystaniem tego bloga interakcje, stymulowane scenariuszem dydaktycznym. Celem badania było ustalenie, czy dodane rozszerzenia ułatwią emergencję nowej wspólnoty uczącej się i w jaki sposób je ona wykorzysta. W drugim etapie badania, po stwierdzeniu emergencji wspólnoty, przeanalizowano stosowane przez nią strategie oraz cechy pisania interaktywnego. This dissertation belongs to the field of foreign language didactics (French as a foreign language) and it focuses on the use of ICT in learning and teaching. Its objective is to define and analyse the collaborative strategies in interactive writing practiced by a virtual community of blogging students. The theoretical framework is mainly qualitative, based on the principles of action research and more specifically Research and Development. The data for empirical studies were collected through a digital learning environment – a Communitarian Blog, specifically constructed and enriched with different plug-ins. In this learning environment, students, aged 15-17, from Poland, Ukraine, Italy and the Czech Republic, stimulated by a learning scenario, developped written interactions for eight months. The study has demonstrated that the added extensions have facilitated the emergence of a new learning community. It has also shown how the added artefacts have been used, allowing for an extensive analysis of the strategies mobilised for writing and the characteristics of this interactive writing.