Dobro wspólne w Konstytucji III RP
Loading...
Date
2017
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo Naukowe UAM
Title alternative
Common good in the Constitution of the Third Republic of Poland
Abstract
Art. 1 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. deklaruje, że Rzeczpospolita Polska stanowi dobro wspólne wszystkich obywateli. Pojęcie dobra wspólnego sięga swoimi korzeniami idei republikańskiej oraz myśli chrześcijańskiej. Co więcej, można wyróżnić dwie różne tradycje myślenia o dobru wspólnym: klasyczną, skupiającą się na dobru wspólnym rozumianym jako warunkach niezbędnych obywatelom do rozwoju oraz etatystyczną, która koncentruje się na interesie państwowym i racji stanu. Te dwie tradycje myślenia o dobru wspólnym mają także swoje normatywne odzwierciedlenie w polskim konstytucjonalizmie. Już w Konstytucji 3 Maja widać pewne nawiązania do klasycznego pojmowania dobra wspólnego. Natomiast tradycja racji stanu wpłynęła przede wszystkim na kształt Konstytucji kwietniowej. Tradycja ta została jednak świadomie porzucona przez ustrojodawcę w Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. na rzecz powrotu do koncepcji klasycznej. Mimo to, konstytucyjna zasada dobra wspólnego nie zawsze jest rozumiana w orzecznictwie w sposób spójny z zamysłem ustrojodawcy. Zrozumienie różnych tradycji ideowych stojących za pojęciem dobra wspólnego wydaje się być istotne dla właściwej praktyki stosowania i stanowienia prawa.
The first article of the Polish Constitution of April 2, 1997, declares that the Republic of Poland is common good to all its citizens. The term - common good is built on two pillars: republicanism and Christian social thought. What is more, two different traditions of thought concerning the common good could be distinguished: the classical one which focuses on the conditions that are necessary for the development of citizens, and the statist one which focuses on the state, its prosperity and the interest of it. Those two traditions have their normative resemblance also in the Polish constitutionalism. Some influence of the first tradition can be noticed in the Constitution of May 3, 1791. The second tradition of the common good is primarily embodied in the April Constitution of Poland, but remains rather abandoned in the current one in favor of the classical view. Nevertheless, the constitutional principle of common good is not always perceived coherently with the will of the constitutional legislator. The understanding of different traditions of thoughts that formulated the category of common weal remains crucial for the practice of law, as well as for the proper legislation.
The first article of the Polish Constitution of April 2, 1997, declares that the Republic of Poland is common good to all its citizens. The term - common good is built on two pillars: republicanism and Christian social thought. What is more, two different traditions of thought concerning the common good could be distinguished: the classical one which focuses on the conditions that are necessary for the development of citizens, and the statist one which focuses on the state, its prosperity and the interest of it. Those two traditions have their normative resemblance also in the Polish constitutionalism. Some influence of the first tradition can be noticed in the Constitution of May 3, 1791. The second tradition of the common good is primarily embodied in the April Constitution of Poland, but remains rather abandoned in the current one in favor of the classical view. Nevertheless, the constitutional principle of common good is not always perceived coherently with the will of the constitutional legislator. The understanding of different traditions of thoughts that formulated the category of common weal remains crucial for the practice of law, as well as for the proper legislation.
Description
Sponsor
Keywords
republikanizm, republicanism, racja stanu, state interest, katolicka nauka społeczna, Christian social teaching, zasada konstytucyjna, constitutional principle
Citation
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM, 2017, nr 7, s. 213-229