Uwarunkowania dynamiki spływu powierzchniowego w świetle terenowych badań eksperymentalnych
Date
2024
Authors
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Conditions of the surface runoff dynamics in the light of field experimental research
Abstract
W warunkach obserwowanych zmian klimatycznych i wzrastającej antropopresji zauważalna jest zwiększona częstotliwość występowania zdarzeń ekstremalnych. Opady atmosferyczne coraz częściej cechują się dużym natężeniem i krótkim czasem trwania. Krótkotrwałe, intensywne opady deszczu stanowią zagrożenie na obszarach zurbanizowanych, gdyż mogą przyczyniać się do generowania powodzi błyskawicznych. Spływ powierzchniowy na skutek intensywnych opadów deszczu może formować się na obszarach zurbanizowanych ze względu na ich znaczne uszczelnienie. Niniejsza praca miała na celu rozpoznanie warunków występowania spływu powierzchniowego i jego dynamikę w zależności od kategorii opadu, typu pokrycia powierzchni terenu oraz początkowych warunków wilgotnościowych gruntu. Pierwszym etapem było rozpoznanie warunków pluwialnych na obszarze badań. Szczególną uwagę poświęcono opadom ekstremalnym na obszarze aglomeracji poznańskiej. Następnie zaprojektowano i wykonano terenowe stanowisko badawcze wraz z symulatorem opadu. Trzecim etapem badań było zaplanowanie i przeprowadzenie serii eksperymentów terenowych, umożliwiających zbadanie dynamiki spływu powierzchniowego podczas zróżnicowanych opadów deszczu. Ostatnim etapem była interpretacja danych pozyskanych w terenie poprzez obliczenie bilansu wodnego stanowiska badawczego w ujęciu objętościowym i procentowym. Opracowano również krzywe dynamiki spływu powierzchniowego, a następnie opisano je za pomocą zestawu zdefiniowanych odpowiednio deskryptorów.
In the conditions of observed climate changes and increasing anthropopressure, an increased frequency of extreme events is noticeable. Precipitation is increasingly characterized by high intensity and short duration. Short-term, intense rainfall poses a threat in urbanized areas as it may contribute to generating flash floods. As a result of intense rainfall surface runoff may form in urban areas due to their significant percentage of impermeable landcovers. This research aimed to identify the conditions of surface runoff and its dynamics depending on the rainfall category, type of landcover and initial soil moisture conditions. The first stage was the identification of pluvial conditions in the study area. Particular attention was paid to extreme rainfall in the Poznań agglomeration. Then, a field research station with a rainfall simulator was designed and constructed. The third stage of the research was to plan and conduct a series of field experiments to investigate the dynamics of surface runoff during various rainfall events. The last stage was the interpretation of data obtained in the field by calculating the water balance of the research station in volume and percentage terms. Surface runoff dynamics curves were also developed and then described using a set of appropriately defined descriptors.
Description
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych
Sponsor
Keywords
spływ powierzchniowy, zdarzenia ekstremalne, poletka testowe, eksperyment terenowy, symulator opadów, surface runoff, extreme events, testing plots, field experiment, rainfall simulator