Konsensus i jego brak w Radzie Europejskiej – analiza przypadku reelekcji Donalda Tuska w 2017 r. z perspektywy zwrotu praktycznego
Loading...
Date
2021
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Title alternative
Consensus and voting in the European Council – the case of Donald Tusk’s re-election in 2017 from the practice turn perspective
Abstract
Zarówno Rada, jak i Rada Europejska działają zgodnie z „kulturą konsensusu”, co oznacza, że nawet jeśli formalnie mogą decydować o niektórych sprawach większością kwalifikowaną, w praktyce rzadko to robią. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku Rady Europejskiej i dlatego dla wielu obserwatorów było zaskoczeniem, gdy 9 marca 2017 roku Donald Tusk został wybrany na drugą kadencję jako przewodniczący Rady Europejskiej, pomimo przeciwnego głosu jednego państwa członkowskiego (Polski). Wydarzenie to oznaczało, że Rada Europejska po raz pierwszy skorzystała z możliwości wyboru swojego przewodniczącego większością kwalifikowaną, a nie jednogłośnie.
W niniejszym artykule argumentuję, że stosowanie w takich sytuacjach formalnych przepisów pozwalających na głosowanie większością kwalifikowaną nie tylko nie podważa kultury konsensusu, ale wręcz jest niezbędne do jej utrzymania. Argument ten jest osadzony we wkładzie zwrotu praktycznego do badań politologicznych. Ten nurt umieszcza praktyki społeczne w centrum zainteresowania i podkreśla fakt, że mogą być one wykonywane mniej lub bardziej kompetentnie. Dlatego też, jeśli państwo członkowskie wykonuje „praktykę konsensusu” niepoprawnie, nie może oczekiwać, że normy, które tworzą kulturę konsensusu, pomogą mu narzucić swoje stanowisko innym państwom członkowskim. Ponieważ sposób funkcjonowania Rady Europejskiej jest trudno dostępny bezpośrednio, artykuł rozwija swoją argumentację, czerpiąc z dorobku badań nad procesem podejmowania decyzji w Radzie (w tym badań prowadzonych przez autora). Następnie przeprowadzona zostaje analiza dostępnych źródeł odnoszących się do wydarzeń z 2017 r., związanych z reelekcją Donalda Tuska.
Both the Council and the European Council are said to operate under “the culture of consensus”, which means that even if they formally can decide on some issues by qualified majority, in practice they rarely do so. This is particularly true of the European Council and so it was surprising to many observers when on 9 March 2017 Donald Tusk was re-elected for a second term as the European Council’s president despite the explicit negative vote of one member state (Poland). This event marked the first time the European Council used the possibility of electing its president by qualified majority rather than unanimously. In this paper I argue that using formal provisions allowing for qualified majority voting in such situations is, far from undermining the culture of consensus, in fact necessary to maintain it. The argument is embedded in the practice turn contribution to political research. Practice turn moves social practices to the centre of researchers’ interest and emphasises the fact that they can be performed more or less competently. Therefore, if a member state performs the “practice of consensus” incorrectly, it cannot expect the norms which constitute the culture of consensus to help it impose its position on other member states. Because the way in which the European Council operates is difficult to access directly, the paper develops its argument by drawing from the ongoing qualitative research on decision-making in the Council (including author’s own field research). It also uses available publicly-available sources relevant to the events of 2017 Donald Tusk re-election to substantiate the argument.
Both the Council and the European Council are said to operate under “the culture of consensus”, which means that even if they formally can decide on some issues by qualified majority, in practice they rarely do so. This is particularly true of the European Council and so it was surprising to many observers when on 9 March 2017 Donald Tusk was re-elected for a second term as the European Council’s president despite the explicit negative vote of one member state (Poland). This event marked the first time the European Council used the possibility of electing its president by qualified majority rather than unanimously. In this paper I argue that using formal provisions allowing for qualified majority voting in such situations is, far from undermining the culture of consensus, in fact necessary to maintain it. The argument is embedded in the practice turn contribution to political research. Practice turn moves social practices to the centre of researchers’ interest and emphasises the fact that they can be performed more or less competently. Therefore, if a member state performs the “practice of consensus” incorrectly, it cannot expect the norms which constitute the culture of consensus to help it impose its position on other member states. Because the way in which the European Council operates is difficult to access directly, the paper develops its argument by drawing from the ongoing qualitative research on decision-making in the Council (including author’s own field research). It also uses available publicly-available sources relevant to the events of 2017 Donald Tusk re-election to substantiate the argument.
Description
Sponsor
Keywords
głosowanie większością kwalifikowaną, kultura konsensusu, podejmowanie decyzji, praktyka społeczna, zwrot praktyczny, culture of consensus, decision-making, practice turn, qualified majority voting, social practice
Citation
Rocznik Integracji Europejskiej, 15/2021, s. 249-261.