RICHARD RORTY JAKO FILOZOF REKONTEKSTUALIZACJI

Loading...
Thumbnail Image

Date

1993

Advisor

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

Abstract

Gdyby przyjrzeć się postaciom, o których traktują Rorty'owskie "Philosophical Papers", to okazałoby się, iż pierwszy ich tom poświęcony jest w głównej mierze filozofom z kręgu analitycznego, drugi natomiast — zajmuje się postaciami i kwestiami, u których źródeł tkwią dzieła Heideggera, Derridy i Foucaulta. Powoduje to pewne zauważalne napięcie, jednakowoż zwornikiem pomiędzy powyższymi sferami staje się mocno akcentowany i wciąż przez Rorty'ego dookreślany „pragmatyzm" (oraz „liberalizm"). Na pierwszy tom, jak się zdaje, pada przede wszystkim cień jednego filozofa — Donalda Davidsona. O ile w czasie, gdy powstawała Philosophy and the Mirror of Nature Rorty znajdował się — jak sam wyznaje — pod przemożnym wpływem Wilfrida Sellarsa i W. v. O. Quine'a, o tyle przez następne dziesięć lat największe wrażenie i najistotniejszy wpływ wywierał nań właśnie Davidson. Davidson jest antyreprezentacjonistą i antyesencjalistą, zrywa z pojęciem języka jako medium, jako rzeczy trzeciej, wchodzącej pomiędzy jaźń a rzeczywistość. Wiedza, tak dla Rorty'ego, jak i dla Davidsona, to nie kwestia docierania do rzeczywistości, lecz raczej problem „nabierania zwyczajów działania po to, aby radzić sobie z rzeczywistością". Jeśli idzie o relacje zachodzące między antyreprezentacjonizmem a antyrealizmem to Richard Rorty twierdzi, że spór realizm-antyrealizm sprawia kłopoty jedynie reprezentacjonistom, przy ujęciu antyreprezentacjonistycznym bowiem w ogóle nie powstaje. Antyreprezentacjoniści uważają, że takie pojęcia, jak „przedstawienie" czy „korespondencja", miast stanowić filozoficzne fundamenty, okazały się w świetle historii filozofii bezowocne, rodząc jedynie pseudoproblemy. Rorty wyraża nadzieję, że problem realizm-antyrealizm szybko stanie się tak zdezaktualizowany, jak przestarzały wydaje nam się dzisiaj problem realizm-idealizm, oraz że filozofia anglo-amerykańska pójdzie śladem owej większej części filozofujących Niemców i Francuzów, pozostawiając za sobą problematykę przedstawienia i przyjmując ulubioną przez Rorty'ego definicję prawdy jako „lotnej armii metafor".

Description

Sponsor

Keywords

Richard Rorty, rekontekstualizacja, Przygodność, ironia i solidarność, autokreacja, neopragmatyzm, nowy pragmatyzm, filozofia amerykańska, Milan Kundera, postmodernizm, filozofia ponowoczesna, Jacques Derrida, Michel Foucault, redeskrypcja, prywatne i publiczne, filozofia jako rodzaj pisarstwa, redefinicja, Donald Davidson, filozofia analityczna

Citation

W: A. Jamroziakowa (red.), Inspiracje postmodernistyczne w humanistyce. Poznańskie Studia z Filozofii Nauki. Tom 13. 1993. 243-264.

ISBN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego