Buddyjska opowieść o Maudgaljajanie podróżującym do piekieł w poszukiwaniu matki. Edycja tekstu, przekład i analiza historyczno-literacka rękopisu mongolskiego

Loading...
Thumbnail Image

Date

2022

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

The Buddhist Tale of a Maudgalyayana Traveling to Hells in Search of His Mother: Text editing, translation, historical and literary analysis of the Mongolian manuscript

Abstract

Celem dysertacji jest dokonanie krytycznej edycji rękopisu zatytułowanego Yeke red qubilɣan-du Molon toyin taɣuǰi orušibai („Opowieść o obdarzonym magicznymi mocami Molon-toyinie”), zachowanego w spuściźnie prof. Władysława Kotwicza i przechowywanego w Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie. Bohaterem mongolskiej opowieści jest Molon (lub Molon-toyin, czyli 'mnich Molon’) – powszechnie znany z literatury buddyjskiej Maudgaljajana, obok Siariputry najbliższy uczeń Buddy Siakjamuniego. Siariputra słynął z wiedzy i mądrości (prajñā), a Maudgaljajana z mocy magicznych (ṛddhi) i to te niezwykłe zdolności wykorzystał, aby przenieść się, między innymi, do buddyjskich piekieł w poszukiwaniu grzesznej matki. Opowieść o tej podróży przez piekła i ratowaniu matki z nieszczęsnego wcielenia sięga swoim rodowodem dawnych Indii i Chin. Została przetłumaczona na język tybetański, a potem przełożono i adaptowano ją na potrzeby czytelnika mongolskiego. W literaturze mongolskiej mamy do czynienia z kilkoma tradycjami przekazu tej opowieści, ale żadna z nich nie została poddana wyczerpującej analizie filologicznej i literaturoznawczej. Aby wypełnić tę lukę w historii badań nad omawianą opowieścią, autorka podjęła się porównania wybranych świadków jednej z tradycji, tzn. tej, do której przynależy rękopis krakowski. Dokonanie takiej edycji nie jest możliwe w całkowitej izolacji od pozostałych tradycji przekazu opowieści, dlatego omówiono historię badań oraz genezę opowieści z uwzględnieniem pozostałych tradycji.
The aim of the dissertation was to make a critical edition of the manuscript entitled Yeke red qubilɣan-du Molon toyin taɣuǰi orušibai ("The Story of Molon-Toyin endowed with magical powers"), preserved in the legacy of Prof. Władysław Kotwicz and stored in the Archives of the Polish Academy of Sciences in Krakow under the inv. K III–19, 126. The hero of the Mongolian story is Molon (or Molon-toyin, meaning 'molon monk') – commonly known from Buddhist literature Maudgalyāyana, next to Śāriputra the closest disciple of Buddha Śākyamuni. Śāriputra was famous for his knowledge and wisdom prajñā, and Maudgalyāyana for his magical powers ṛddhi, and it was these extraordinary abilities that he used to travel, among other things, to Buddhist hells in search of his sinful mother. The story of this journey through hells and saving Maudgalyāyana’s mother from her unfortunate incarnation goes back to ancient India and China. It was translated into Tibetan, and then translated and adapted for the needs of the Mongolian reader. In Mongolian literature, we deal with several traditions of transmission of this story, but none of them has been subjected to an exhaustive philological and literary analysis. In order to fill this gap in the history of research on the discussed story, the author collated selected witnesses of one of the traditions, i.e. the one to which the Krakow manuscript belongs. Making such an edition was not possible in complete isolation from other traditions of storytelling, which is why the history of research and the genesis of the story were discussed, taking into account other traditions.

Description

Wydział Neofilologii

Sponsor

Keywords

buddyzm, buddhism, Mongolia, Molon, Maudgalyayana, przypowieść, parable

Citation

ISBN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego