Richarda Rorty'ego postmodernistyczny świat ironii
Loading...
Date
1993
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Abstract
Postmodernizm amerykański w swojej (neopragmatycznej) wersji amerykańskiej
chyba najdobitniej i najbardziej konsekwentnie głoszony jest przez Richarda Rorty'ego, autora między innymi Philosophy and the Mirror of Nature, Consequences of Pragmatism, czy też Contingency, Irony, and Solidarity. Z powodów odmiennych uwarunkowań filozoficznej tradycji amerykańskiej, zakorzenienia tamtejszego współczesnego
filozoficznego dyskursu raczej w pragmatyzmie i filozofii analitycznej, a nie
- jak w Europie - w esencjalizmie i transcendentalizmie (bądź w sprzeciwie wobec
nich), postmodernizm amerykański różni się znacznie od swojego kontynentalnego
odpowiednika, tak w doborze oponentów (i prekursorów) jak i interesującej go problematyki. Albowiem problemem postmodernistycznej myśli europejskiej jest w pewnej mierze wciąż "modernizm" - i "Oświecenie", stąd centralne rozważania ogniskują się wokół "dialektyki modernizmu i postmodernizmu" (Albrecht Wellmer), "naszej
postmodernistycznej moderny" (Wolfgang Welsch), "przepracowywania moderny"
(Lyotard), czy "przełomu postmodernistycznego", zaś najważniejszymi partnerami w dialogu z tradycją są, na przykład, Kant, Benjamin, Heidegger, Adorno, Wittgenstein,a z odleglejszych postaci - choćby Platon czy Arystoteles. 1 Inaczej jest w przypadku namysłu postmodernistów amerykańskich2 - tam zasadniczo spór z modernizmem (i Oświeceniem) w naszym, europejskim rozumieniu nie istnieje. Oponentami i partnerami w dyskusjach są raczej Peirce, James, Dewey czy też filozofowie analityczni. W Ameryce, jak się zdaje, z większą łatwością przychodzi filozofom zrzucać brzemię - nigdy nie chcianego i nie rozumianego - transcendentalizmu, brzemię tradycji, która
de facto nigdy tam poważnie nie zafunkcjonowała. W kulturze amerykańskiej (opartej na pluralizmie większym czy mniejszym "od zawsze") łatwiej promować odmienny sposób filozofowania, podczas gdy w Europie, osaczonej przez dwa i pół tysiąca lat tradycji, wciąż trzeba "przekraczać", "obalać", odnosić się do i określać się wobec dorobku myślowego wielkiej liczby minionych pokoleń filozofów. Wydaje się, iż brak owego ciążenia tradycji filozoficznej sprawia, że postmodernizm amerykański jest tak lekki, może nawet prosty, tak rozległy, żeby nie powiedzieć wręcz czasami - niefrasobliwy.
Description
Sponsor
Keywords
Richard Rorty, neopragmatyzm, nowy pragmatyzm, przygodność, ironia, solidarność, solidarność, autokreacja, sfera publiczna, postmodernizm, ponowoczesność, esencjalizm, transcendentalizm, tradycja, kantyzm i heglizm, platonizm, liberalny ironista, ironia, konwersacja, filozofia konwersacji
Citation
KULTURA WSPÓŁCZESNA. TEORIA - INTERPRETACJE - KRYTYKA Nr 1 Red. Anna Zeidler-Janiszewska, 1993, s. 56-66.