Kultura postfilmowa jako przestrzeń partycypacji użytkowników mediów konwergentnych

Abstract

W pracy podjęta została próba opisania współczesnej kultury filmowej z uwagi na cztery zachodzące wewnątrz niej ewolucje – odnoszące się kolejno do przemian o charakterze kulturowym, tekstualnym,ekonomicznym oraz technologicznym. Na skutek wspomnianych powyżej przekształceń pojawia się nowe zjawisko określane mianem kultury postfilmowej, będące kolejnym etapem obecności filmu w kulturze. Autor wychodzi w swych rozważaniach od zdefiniowania klasycznej kultury filmowej wraz ze wskazaniem na jej dwa najbardziej charakterystyczne modele: europejską kulturę kinofilską oraz amerykańską kulturę fanowską. Obie te odmiany – powiązane kolejno z traktowaniem filmu jako obiektu artystycznego oraz przemysłowego – mają swój udział w kształtowaniu kultury postfilmowej, w której dochodzi do swoistej „hybrydyzacji” opisanych powyżej kategorii. Dalsza analiza obejmuje szczegółową rekonstrukcję kontekstu estetycznego, ekonomicznego, technologicznego oraz partycypacyjnego kultury postfilmowej poprzez nawiązanie do kultury konwergencji, kategorii prosumpcji, ekonomii uwagi, afektu oraz daru, a także teorii nowych mediów. Zwieńczeniem powyższych obserwacji jest aplikacja wskazanych kategorii teoretycznych na grunt wybranych tytułów filmowych, stanowiących przykłady postfilmowej twórczości.

In his work author is trying to describe a modern film culture by referring to four evolutions that are situated inside it – a cultural, textual, economical and technological shifts. Thanks to those changes a new phenomenon is emerging, which is called a postcinematic culture and which becomes a new stage in film’s existence in culture. Author starts with the definition of film culture by explaining its two main models: an European cinephile’s culture and an American fan’s culture. Both models – based on the film’s artistic and industrial treatment – are creating the postcinematic culture in which we can see a “hybridization” of the previous categories. Following parts of the analysis refers to the reconstruction of an aesthetical, economical, technological and participation context by using the terms of convergence culture, prosumption, attention/affect/gift economy and a new media theory. The culmination of work comes with an application of the reported statements for some crucial film examples, that can be called a postcinematic creations.