Modele kariery naukowej i atrakcyjność profesji akademickiej
| dc.contributor.author | Kwiek, Marek | |
| dc.date.accessioned | 2019-03-11T09:27:40Z | |
| dc.date.available | 2019-03-11T09:27:40Z | |
| dc.date.issued | 2019 | |
| dc.description.abstract | Rozwój nauki, a co za tym idzie, możliwości zatrudniania młodej kadry, może wyglądać różnie w odmiennych obszarach badań na różnych wydziałach. Ekspansji w niektórych obszarach szkolnictwa wyższego i akademickiej nauki może towarzyszyć kurczenie się innych obszarów. Jedne wydziały mogą rosnąć, a inne mogą się kurczyć – z powodów czysto finansowych. Geografia obszarów badań oraz w konsekwencji również geografia dostępnych posad akademickich systematycznie ewoluuje. W niektórych krajach ewolucja ta jest coraz silniej determinowana przez selektywną politykę naukową. Jeśli w pewnych obszarach nauki nie będzie studentów, to może się z czasem okazać, że obszary te w ramach uczelni mogą w sposób nieodwracalny zamierać, ponieważ staną się niefinansowalne. To ogromne zagrożenie dla spójności instytucji i dla badań podstawowych jako całości.Mierzalność osiągnięć naukowych pojawiła się na wszystkich istotnych dla polityki naukowej poziomach: globalnym, międzynarodowym, krajowym, instytucjonalnym, wydziałowym i jednostkowym. Modele kariery naukowej, a zwłaszcza atrakcyjność profesji akademickiej, nie mogą od tych procesów abstrahować, dlatego kariera akademicka coraz bardziej oznacza poddawanie się rygorom mierzalności. Kariera naukowa realizuje się w różnych typach uczelni. Z perspektywy rozwoju nauki najważniejszy jest podział na uczelnie badawcze i wszystkie pozostałe. Najbardziej atrakcyjne dla kadry zorientowanej na badania są uniwersytety badawcze. Procesy instytucjonalnej stratyfikacji pionowej w systemie zaczynają być odczuwane w Polsce, chociaż ich skala bez dodatkowego finansowania doskonałościowego jest marginalna. Od 30 lat średni wiek otrzymywania stopnia doktora pozostaje na tym samym poziomie (33-34 lata). Przed 1980 rokiem doktoraty były średnio zdobywane wcześniej, w okolicy 30 roku życia. Jednak najważniejsze z perspektywy kariery akademickiej są długoterminowe zmiany dotyczące habilitacji: od 1978 roku systematycznie rośnie średni wiek naukowców otrzymujących stopień doktora habilitowanego – z 36 do 47 roku życia w latach 2006–2008, a wiek ten spada od 2009 roku i obecnie wynosi 45 lat. O ile do połowy lat 80. praca nad ukończeniem habilitacji zajmowała średnio 6–8 lat, o tyle od 1986 roku okres ten systematycznie rośnie i przez ostatnie trzy dekady waha się w przedziale 12–13 lat. Model kariery akademickiej pozostaje niezmieniony od czterech dekad, a niekorzystne trendy narastają od końca lat 70. Tradycyjny model kariery akademickiej: doktorat – habilitacja – profesura tytularna najprawdopodobniej się wyczerpuje. O ile jeszcze w latach 90. średni wiek uzyskania profesury mieścił się w rozsądnych granicach 47–49 lat, to od tamtej pory rośnie nieprzerwanie (i w 2015 roku osiągnął szczyt na poziomie 57 lat). System, w którym osiąga się pełną profesurę średnio przed 60 rokiem życia, jest nieefektywny i wymaga radykalnych zmian. | pl |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10593/24457 | |
| dc.language.iso | pol | pl |
| dc.publisher | Seria Raportów Centrum Studiów nad Polityką Publiczną UAM, vol. 2(2019), ss.64. | pl |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | pl |
| dc.subject | kariera naukowa | pl |
| dc.subject | uczelnie badawcze | pl |
| dc.subject | młoda kadra | pl |
| dc.subject | widzialność osiągnięć naukowych | pl |
| dc.subject | mierzalność osiągnięć naukowych | pl |
| dc.subject | atrakcyjność profesji akademickiej | pl |
| dc.subject | umiędzynarodowienie | pl |
| dc.subject | badania naukowe | pl |
| dc.subject | współpraca międzynarodowa | pl |
| dc.subject | wzorce współpracy naukowej | pl |
| dc.subject | struktura przychodów | pl |
| dc.subject | struktura publikacji naukowych | pl |
| dc.subject | pionowe zróżnicowanie systemu szkolnictwa wyższego | pl |
| dc.subject | doktoraty i habilitacje w Polsce | pl |
| dc.subject | stopnie i tytuły naukowe | pl |
| dc.subject | reforma szkonictwa wyższego w Polsce | pl |
| dc.title | Modele kariery naukowej i atrakcyjność profesji akademickiej | pl |
| dc.type | Artykuł | pl |