Становление и развитие современного института губернатора в России (на примере Иркутской области)
Loading...
Date
2020
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM
Title alternative
Powstanie i rozwój nowoczesnej instytucji gubernatora w Rosji (na przykładzie obwodu irkuckiego)
The formation and development of the modern institution of governor in Russia (on the example of the Irkutsk region)
The formation and development of the modern institution of governor in Russia (on the example of the Irkutsk region)
Abstract
Исследование процесса создания, становления и развития современной модели российского федерализма обязательно приводит к необходимости анализа института губернатора, являющегося одной из ключевых элементов российской государственности. В течение всего постсоветского периода в системе российского федерализма идет борьба двух тенденций: централизации и децентрализации, в настоящее время доминирует первая. Роль губернатора (главы региона) является ключевой и определяющей во взаимодействии федеральной и региональных властных элит. Спецификой российской модели федерализма является его асимметричность, обусловленная этнической субъектностью. Однако формально главы субъектов РФ имеют равные права и одинаковый круг полномочий. В действительности это не так, но причины этого чисто субъктивны. В каждом субъекте сложилась региональная элита, ориентированная и связанная с правящим классом страны, но не консолидированная внутри мегарегионов. Россия, как реально асимметричная федерация вынуждена уделять большое внимание борьбе с сепаратизмом. В процессе сложных и трудных поисков,руководство страны выработаломодель эффективного федерализма – императивного, при формировании которого был учтен советский опыт. Основным принципом этой модели является соответствие главы региона статусу федерального чиновника, но не представителя, а тем более лидера региональной элиты. Реализация этого принципа весьма трудна, так как находится в противоречии с институтом прямых выборов губернаторов. Однако президент В. В. Путин, владея правом отстранения главы субъекта, строго следит за тем, чтобы они не проводили антигосударственную политику, не имели криминального прошлого и не совершали должностных преступлений. В целях обеспечения эффективного функционирования данной модели, Центр старается не допускать превращения регионов в площадки карьерного роста и делегирует на должности глав субъектов представителей федеральных элит, не связанных с возглавляемыми регионами. При этом особое значение придается его партийности – членство или сочувствие правящей „Единой России”.
Badanie procesu tworzenia, kształtowania i rozwoju współczesnego modelu federalizmu rosyjskiego nieuchronnie prowadzi do konieczności analizy instytucji gubernatora, która jest jednym z kluczowych elementów państwa rosyjskiego. W okresie poradzieckim w systemie federalizmu rosyjskiego istniały dwa nurty: centralizacja i decentralizacja; obecnie dominuje ten pierwszy. Rola gubernatora (głowy regionu) jest kluczowa i decydująca w relacjach między federalnymi i regionalnymi elitami władzy. Specyfiką rosyjskiego modelu federalizmu jest jego asymetria wynikająca z podmiotowości etnicznej. Jednak formalnie szefowie regionów Federacji Rosyjskiej mają równe prawa i taki sam zakres uprawnień. Rzeczywistość jest inna, ale przyczyny tego są czysto subiektywne. Elity poszczególnych regionów są zorientowane na centralną klasę rządzącą kraju i są z nią powiązane, ale nie są skonsolidowane w ramach megaregionów. Rosja, jako prawdziwie asymetryczna federacja, musi walczyć z separatyzmem. W procesie skomplikowanych i trudnych badań władze kraju wypracowały imperialny model efektywnego federalizmu, w którego tworzeniu wzięto pod uwagę doświadczenia z okresu Związku Radzieckiego. Główną zasadą tego modelu jest to, że status szefa regionu odpowiada statusowi urzędnika federalnego, ale nie przedstawiciela, a tym bardziej lidera regionalnej elity. Realizacja tej zasady jest wysoce problematyczna, ponieważ jest ona sprzeczna z instrumentem bezpośrednich wyborów gubernatorów. Jednak prezydent Putin, który ma prawo do usunięcia głowy każdego regionu sprawuje pieczę nad tym, aby poszczególne osoby nie prowadziły polityki antypaństwowej, nie popełniały przestępstw urzędowych, ani nie miały kryminalnej przeszłości. W celu zapewnienia efektywnego funkcjonowania tego modelu, centrum stara się nie dopuścić do przekształcania się regionów w platformy budowania własnych karier i deleguje na stanowiska kierownicze przedstawicieli elit federalnych niezwiązanych z regionami. Jednocześnie szczególne znaczenie przywiązuje się do ich postaw, przejawiających się członkostwem lub sympatią do rządzącej partii Jedna Rosja.
The study of the creation process, formation and development of the contemporary model of Russian federalism requires an analysis of the institution of governor, which is one of the key elements of the Russian state. In the post-Soviet period, there were two trends within the Russian federalist system: centralization and decentralization; currently the former is dominant. The role of governor (head of the region) is essential and decisive in the interaction between the federal and regional power elites. However, formally, the heads of regions of the Russian Federation have equal rights and the same range of powers. In reality, this is not the case, but the reasons for this are purely subjective. The elites in every region are oriented towards and associated with the country’s ruling class, but not consolidated within megaregions. In the course of complex and difficult search, the country’s leadership developed an imperial model of effective federalism, in the formation of which the Soviet experience was taken into account. The main principle of this model is that the status of a head of the region corresponds to that of a federal official but the former is not a representative of the regional elite and much less its leader. It is highly problematic to implement this principle as it contradicts the instrument of direct elections of governors. However, Presi dent Putin, who has the right to remove the head of any region, guarantees that they do not pursue any anti-state policy or commit official crimes, and that they do not have criminal past. In order to ensure the effective functioning of this model, the center tries to prevent the transformation of regions into platforms for developing individual careers and delegates the representatives of federal elites who are not associated with the regions as their heads. At the same time, special importance is given to their partisanship reflected by their membership of or sympathy for the ruling United Russia.
Badanie procesu tworzenia, kształtowania i rozwoju współczesnego modelu federalizmu rosyjskiego nieuchronnie prowadzi do konieczności analizy instytucji gubernatora, która jest jednym z kluczowych elementów państwa rosyjskiego. W okresie poradzieckim w systemie federalizmu rosyjskiego istniały dwa nurty: centralizacja i decentralizacja; obecnie dominuje ten pierwszy. Rola gubernatora (głowy regionu) jest kluczowa i decydująca w relacjach między federalnymi i regionalnymi elitami władzy. Specyfiką rosyjskiego modelu federalizmu jest jego asymetria wynikająca z podmiotowości etnicznej. Jednak formalnie szefowie regionów Federacji Rosyjskiej mają równe prawa i taki sam zakres uprawnień. Rzeczywistość jest inna, ale przyczyny tego są czysto subiektywne. Elity poszczególnych regionów są zorientowane na centralną klasę rządzącą kraju i są z nią powiązane, ale nie są skonsolidowane w ramach megaregionów. Rosja, jako prawdziwie asymetryczna federacja, musi walczyć z separatyzmem. W procesie skomplikowanych i trudnych badań władze kraju wypracowały imperialny model efektywnego federalizmu, w którego tworzeniu wzięto pod uwagę doświadczenia z okresu Związku Radzieckiego. Główną zasadą tego modelu jest to, że status szefa regionu odpowiada statusowi urzędnika federalnego, ale nie przedstawiciela, a tym bardziej lidera regionalnej elity. Realizacja tej zasady jest wysoce problematyczna, ponieważ jest ona sprzeczna z instrumentem bezpośrednich wyborów gubernatorów. Jednak prezydent Putin, który ma prawo do usunięcia głowy każdego regionu sprawuje pieczę nad tym, aby poszczególne osoby nie prowadziły polityki antypaństwowej, nie popełniały przestępstw urzędowych, ani nie miały kryminalnej przeszłości. W celu zapewnienia efektywnego funkcjonowania tego modelu, centrum stara się nie dopuścić do przekształcania się regionów w platformy budowania własnych karier i deleguje na stanowiska kierownicze przedstawicieli elit federalnych niezwiązanych z regionami. Jednocześnie szczególne znaczenie przywiązuje się do ich postaw, przejawiających się członkostwem lub sympatią do rządzącej partii Jedna Rosja.
The study of the creation process, formation and development of the contemporary model of Russian federalism requires an analysis of the institution of governor, which is one of the key elements of the Russian state. In the post-Soviet period, there were two trends within the Russian federalist system: centralization and decentralization; currently the former is dominant. The role of governor (head of the region) is essential and decisive in the interaction between the federal and regional power elites. However, formally, the heads of regions of the Russian Federation have equal rights and the same range of powers. In reality, this is not the case, but the reasons for this are purely subjective. The elites in every region are oriented towards and associated with the country’s ruling class, but not consolidated within megaregions. In the course of complex and difficult search, the country’s leadership developed an imperial model of effective federalism, in the formation of which the Soviet experience was taken into account. The main principle of this model is that the status of a head of the region corresponds to that of a federal official but the former is not a representative of the regional elite and much less its leader. It is highly problematic to implement this principle as it contradicts the instrument of direct elections of governors. However, Presi dent Putin, who has the right to remove the head of any region, guarantees that they do not pursue any anti-state policy or commit official crimes, and that they do not have criminal past. In order to ensure the effective functioning of this model, the center tries to prevent the transformation of regions into platforms for developing individual careers and delegates the representatives of federal elites who are not associated with the regions as their heads. At the same time, special importance is given to their partisanship reflected by their membership of or sympathy for the ruling United Russia.
Description
Sponsor
Keywords
Российская Федерация, Иркутская область, институт губернатора, российская модель федерализма, Б. Н. Ельцин, В. В. Путин, современная Россия
Citation
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne nr 4, 2020, ss.111-128.