Ideologia jako literatura. Polska literatura w europejskim podręczniku (na przykładzie "Literatury Europy. Historia literatury europejskiej")
Loading...
Date
2010
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo-Drukarnia Bonami/Pracownia Komparatystyki Literackiej IFP UAM
Title alternative
Abstract
europejskiej
została zaprezentowana polska literatura współczesna. Książka ta sytuuje się w trudnym do
określenia miejscu, ma bowiem z jednej strony służyć jako pomoc dydaktyczna, tj. umożliwiająca
panowanie nad nauczanym przedmiotem, z drugiej zaś autorzy sugerują jej cele rewindykacyjne,
tj. oddawanie głosu europejskim „literaturom mniejszym” (w tym polskiej). W efekcie
polska literatura została przedstawiona w sposób modelowo heroiczny (autor pokazuje ten fakt
na przykładzie Tadeusza Konwickiego), co uniemożliwiło zaprezentowanie jej w sposób bardziej
wielostronny: usilna rewindykacja heroicznej polskości stała się w ten sposób swoistą ideologią/
instytucją. W wyniku rozważań dotyczących miejsca Tadeusza Konwickiego w Literaturze
Europy oraz innych zagranicznych podręczników odnoszących się do literatury polskiej
(takich jak m.in. Literatura europejska i łacińskie średniowiecze Curtiusa, The Western Canon Blooma,
Historia literatury polskiej Marinellego) autor proponuje ich lekturę jako zapisu instytucjonalnego
przedsięwzięcia o wymiarze immanentnie ideologicznym, a w związku z tym niewartościujące
uznanie tak rozumianych przedsięwzięć instytucjonalnych jako tekstu o statusie równym przedsięwzięciom
literackim.
In the article the Author presents the place of the contemporary Polish literature in the European literature manual History of European Literature. The book seems to be inherently conflicted between its aim as a manual, i.e. a didactic tool allowing one to control the object of his intellectual interest and the declarative aim to redeem the voice to all European “minor literatures”, including the Polish one. In effect the Polish literature as presented in the manual appears to be ideally heroic (the Author shows it by analyzing the chapter concerning the Polish writer Tadeusz Konwicki), therefore disabling any possibility to present that particular literature in a more complex way: forced emancipation of the “minor literature” has become an ideology and an oppressive force. Taking all that into consideration and basing on his comments on some other Polish literature manuals published abroad (among others by Curtius, Bloom or Marinelli), the Author presents his proposition of reading them as an inherently and immanently ideological texts, whereas the ideology or institutionalization is not a tool of valorization, but simply a way of rendering the ideology as a complex of textual signs.
In the article the Author presents the place of the contemporary Polish literature in the European literature manual History of European Literature. The book seems to be inherently conflicted between its aim as a manual, i.e. a didactic tool allowing one to control the object of his intellectual interest and the declarative aim to redeem the voice to all European “minor literatures”, including the Polish one. In effect the Polish literature as presented in the manual appears to be ideally heroic (the Author shows it by analyzing the chapter concerning the Polish writer Tadeusz Konwicki), therefore disabling any possibility to present that particular literature in a more complex way: forced emancipation of the “minor literature” has become an ideology and an oppressive force. Taking all that into consideration and basing on his comments on some other Polish literature manuals published abroad (among others by Curtius, Bloom or Marinelli), the Author presents his proposition of reading them as an inherently and immanently ideological texts, whereas the ideology or institutionalization is not a tool of valorization, but simply a way of rendering the ideology as a complex of textual signs.
Description
Sponsor
Keywords
Ideololgia, Ideology, Historia literatury, History of literature, Historia literatury europejskiej, History of European literature, Tadeusz Konwicki
Citation
PORÓWNANIA. Czasopismo poświęcone zagadnieniom komparatystyki literackiej oraz studiom interdyscyplinarnym. nr 7, 2010, s. 57-69.