Semantyka pustki w polskich i niemieckich tekstach kultury o Zagładzie

Loading...
Thumbnail Image

Date

2013-12-09

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

Semantics of emptiness in cultural texts about the Shoah in Germany and in Poland

Abstract

Praca poświęcona jest refleksji dotyczącej spektrum znaczeniowego pustki jako kategorii estetycznej w odniesieniu do tekstów kultury poświęconych Zagładzie, czyli tekstów literackich oraz działań artystycznych pod postacią performansu, instalacji, antypomników i projektów architektonicznych polskich i niemieckich autorów urodzonych po II wojnie światowej. Przyjęta metodologia, oparta o semiotykę kultury i kulturoznawczo ukierunkowane literaturoznawstwo, umożliwia naszkicowanie heterogenicznego obrazu pustki, która w obszarze post-pamięci staje się warunkiem sine qua non reprezentacji jako takiej, a równocześnie pozwala przeciwstawić się powszechnemu zjawisku instrumentalizacji pamięci o Shoah. Przyjmuje ona formę miejsca semantycznego „nieobecnienia”, przestrzeni znaków „nieczytelnych”, stanowiących mimo to punkt odniesienia dla różnorodnych konstrukcji pamięci – takich, które odwołują się do wielowarstwowej pamięci kulturowej, przypominającej swoją formą palimpsest, a uobecnionej w znakach pamięci, tekstach, wyobraźni. Zadanie pustki jako figury retorycznej polega na wypełnianiu luk pamięci o przeszłości, na tworzeniu dla nich nowych form w sytuacji, kiedy bezpośredni dostęp do przeszłości zdaje się być już niemożliwy.
The aim of the thesis is reflexion about the meaning spectrum of emptiness as an aesthetic category in respect of cultural texts devoted to the Shoah, created by Polish and German authors born after World War II. Cultural texts in this case mean literary texts and artistic activities in the form of performances, installations, anti-monuments and architectural designs. Accepted methodological flexibility and extension of the interpretative perspectives allow one to sketch out a heterogeneous image of emptiness, which becomes in the area of post-memory a condition sine qua non of the representation as such, and at the same time, to counter the widespread phenomenon of instrumentalisation of the memory of the Shoah. Emptiness takes the form of semantic space of “non-existing” or “unreadable” signs, which are still a point of reference for memory constructions as such that refer to multilayered cultural memory, presented as a palimpsest of signs, texts and imagination. The task of the emptiness as a rhetorical figure consists of filling in the gaps of memory about the past, of creating for them a new form in situations where the direct access to the past seems to be impossible.

Description

Wydział Neofilologii: Instytut Filologii Germańskiej

Sponsor

Keywords

Szoa, Shoah, zagłada Żydów, extermination of the Jews, semantyka pustki, semantics of emptiness, zagłada w literaturze, holocaust in the literature, zagłada w sztuce, holocaust and the visual arts

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego