Psalmy Dawidowe (Gdańsk 1616): przyczynek do recepcji Katechizmu Heidelberskiego w Polsce
| dc.contributor.author | Korzo, Margarita A. | |
| dc.date.accessioned | 2014-04-07T11:38:15Z | |
| dc.date.available | 2014-04-07T11:38:15Z | |
| dc.date.issued | 2013 | |
| dc.description.abstract | Artykuł jest próbą określenia okoliczności powstania i ewentualnych źródeł katechizmu zamieszczonego w składzie Psalmów Dawidowych (Gdańsk 1616) – Katechizmu Heidelberskiego, zwanego również Katechizmem Palatynatu, wydanego w 1563 roku. Redaktorzy polscy w trakcie pracy translatorskiej korzystali z linii tzw. psałterzy heidelberskich (Heidelberg 1567, 1573, 1575; Neustadt 1584; Herborn 1595, 1598, 1609; Amberg 1604; Düsseldorf 1612), które zawierały niemieckojęzyczną wersję Psałterza genewskiego autorstwa tłumacza i wykładowcy prawa na Uniwersytecie w Królewcu Ambrosiusza Lobwassera (Lipsk 1573) oraz połączony ze skróconą Ordynacją kościelną dla Palatynatu i wyborem modlitw Katechizm Heidelberski. Inicjatywa przekładu katechizmu należała do przedstawicieli Jednoty Braci Czeskich, którzy nie wiedzieli o już istniejącym i używanym w praktyce szkolnej polskim tłumaczeniu (Wilno 1605). Świadczy to o tym, że przedstawiciele różnych odłamów reformacyjnych w Rzeczypospolitej nie zawsze byli dobrze obeznani ze wzajemnym dorobkiem wydawniczym. Polecany przez ustawodawstwo synodalne Katechizm Heidelberski staje się z czasem podstawą nauczania w Rzeczypospolitej zarówno w jednotach reformowanych, jak i u braci czeskich. | pl_PL |
| dc.description.abstract | This article attempts to reconstruct the circumstances surrounding the origination and the possible sources of the catechism included in the edition of David’s Psalms (Danzig 1616), i.e., the so-called Heidelberg Catechism, also known as the Palatinate catechism, published in 1563. During the translation work, Polish editors made an extensive use of the series of other the so-called Heidelberg Psalters (Heidelberg 1567, 1573, 1575; Neustadt 1584; Herborn 1595, 1598, 1609; Amberg 1604 and Düsseldorf 1612) that included the German language version of the Geneva psalter authored by the translator and the law reader at the University of Königsberg Ambrosius Lobwasser (Leipzig 1573) combined with the abridged Church regulations for the Palatinate and a selection of prayers called the Heidelberg Catechism. The idea of the translation of the catechism was initiated by members of the Unity of the Brethren (Bohemian Brethren) who, at the time, were not aware of the already existing and widely used in practice Polish translation of the catechism (Vilna 1605). The above testifies to the fact that the representatives (members) of different factions and splinter groups of the Reformation groups in the Republic of Poland were not always well acquainted with the publishing output of their respective publishing endeavours. The Heidelberg Catechism, recommended by the synodal legislation, becomes in time the most fundamental publication for teaching in the Republic of Poland for both reformed unities and Bohemian brethren. | pl_PL |
| dc.description.articlenumber | 3 | pl_PL |
| dc.description.journaltitle | Biblioteka | pl_PL |
| dc.description.number | 17 | pl_PL |
| dc.description.pageof | 53 | pl_PL |
| dc.description.pageto | 63 | pl_PL |
| dc.identifier.citation | Biblioteka, 2013, nr 17 (26), s. 53-63 | pl_PL |
| dc.identifier.doi | https://doi.org/10.14746/b.2013.17.3 | |
| dc.identifier.issn | 0551-6579 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10593/10304 | |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.publisher | Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu | pl_PL |
| dc.subject | piśmiennictwo reformacyjne w Rzeczypospolitej | pl_PL |
| dc.subject | psałterz Ambrosiusza Lobwassera | pl_PL |
| dc.subject | polskie przekłady Katechizmu Heidelberskiego i ich recepcja | pl_PL |
| dc.subject | reformation writings in Poland | pl_PL |
| dc.subject | Lobwasser psalter | pl_PL |
| dc.subject | Polish translations of the Heidelberg Catechism and their reception | pl_PL |
| dc.title | Psalmy Dawidowe (Gdańsk 1616): przyczynek do recepcji Katechizmu Heidelberskiego w Polsce | pl_PL |
| dc.title.alternative | David’s Psalms (Gdańsk 1616): a contribution to the reception of the Heidelberg Catechism in Poland | pl_PL |
| dc.type | Artykuł | pl_PL |