Wokół szkolnej interpretacji tekstu literackiego w gimnazjum. Zarys problemu

Abstract

Tytuł rozprawy wskazuje badaną przestrzeń gimnazjalną – czyli etap, który powstał w wyniku reformy edukacji rozpoczętej w 1999r., w której to zakładano kształcenie umiejętności interpretacyjnych uczniów na podstawie pełnej, interdyscyplinarnej obudowy metodycznej oraz organizowanie kształcenia nauczycieli, zmieniając ich tradycyjną świadomość dydaktyczną. Praca doktorska składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy „Stan badań nad interpretacją w szkole” - badaczka analizuje dzieje pojęcia, określenia i terminy związane z tym działaniem. Jako operacyjną definicję wybrano sformułowanie Bożeny Chrząstowskiej. Rozdział II „Trzy autorskie koncepcje propedeutyki interpretacji w szkole gimnazjalnej” – badaczka charakteryzuje zmiany w podstawie programowej, a następnie analizuje trzy autorskie koncepcje propedeutyki interpretacji. W rozdziale III „Sondaż badawczy” analizie interpretacyjnej poddano następujące teksty znajdujące się we wszystkich trzech cyklach podręczników: „Początek świata”, „Przypowieść o synu marnotrawnym”, „Hymn o miłości” z Biblii; „Tren VIII” Jana Kochanowskiego; bajka „Ptaszki w klatce” Ignacego Krasickiego; wiersz „Który skrzywdziłeś” Czesława Miłosza. Do każdego z tych tekstów zadano poszczególnym grupom młodzieży określone pytania, które miały sprawdzić ich umiejętności interpretacyjne. Rozdział IV „Opinie, propozycje, wnioski” przedstawia uwagi nauczycieli na temat interpretacji, prezentuje ich priorytety nauczania. Formułuje wnioski zamieszczone w kolejnych rozdziałach dysertacji na temat interpretacji tekstu literackiego w gimnazjum. The researcher looks into junior high school program, the school stage, which appeared due to the educational reform that has began in 1999 and which has been aiming at teaching students textual interpretation skills thanks to an interdisciplinary teaching method and a better educational system which has helped change teachers’ methodological awareness. This PhD thesis consists of four chapters. The first chapter „The investigation of the level of interpretation at school – the researcher investigates the concepts/terms connected with this action. Bożena Chrząstowska’s wording has been picked as the standard definition. The second chapter „ Three original conceptions of textual interpretation at junior high school” – the researcher characterizes the changes in the core curriculum and analyzes the three original conceptions of textual interpretation. In the third chapter “Research survey” the following texts from the three-part textbook series have been analyzed: the Bible’s “Creation and recreation”, “The prodigal son”, “The love chapter - 1 Corinthians 13”; Jan Kochanowski’s “Threnody 8”; Ignacy Krasicki’s “Birds in a cage”; and Czeslaw Milosz’s “You who wronged”. To each literary text students were asked specific questions which checked their textual interpretation skills. In the fourth chapter „Opinions, propositions and conclusions” teachers’ remarks on textual interpretation and their priorities when teaching this skill are presented. The researcher also arrives at conclusions which are presented in the next chapters of the thesis on textual interpretation of texts in junior high school.