Communities in AMUR
Select a community to browse its collections.
Recent Submissions
Outsourcing jako element polityk oświatowych
(2024) Szymczak, Sławomir; Rosalska, Małgorzata. Promotor
Problematyka outsourcingu, jako elementu polityki oświatowej, została przeanalizowana w odniesieniu do dwóch głównych obszarów relacji pojęć „outsourcing” i „edukacja” w praktyce edukacyjnej. Obszary te zostały zdefiniowane jako outsourcing edukacji i outsourcing w edukacji. Celem przedstawionych badań jest charakterystyka zjawiska outsourcingu w polityce oświatowej, pod kątem założonych i rzeczywistych funkcji obecnych w systemie edukacji i jego instytucjach. Problematyka outsourcingu edukacji, mimo znacznego zastosowania w praktyce, nie została dotychczas szczegółowo omówiona w polskiej literaturze z zakresu polityki edukacyjnej. W rozprawie szeroko opisano narastające w Polsce zjawisko outsourcingu edukacji. Także w opiniach respondentów, outsourcing ten staje się bardziej powszechny i ma coraz większe znaczenie dla systemu edukacji. Jest to szczególnie istotne w dobie dynamicznych przemian gospodarczych, a także wyzwań stojących przed zarządzaniem oświatą w obliczu zbliżającego się kryzysu demograficznego w Polsce i ciągłych problemów z finansowaniem edukacji przez państwo. Zdaniem respondentów należy spodziewać się, że skala outsourcingu (w) edukacji będzie miała coraz większe znaczenie w przyszłości.
The issue of outsourcing as an element of educational policies discussed in the present dissertation was analysed with respect to two main areas of the relationship between the concepts of "outsourcing” and “education" in educational practice. These areas were defined as outsourcing of education and outsourcing in education. The aim of the presented research was to characterize the phenomenon of outsourcing in educational policies, in terms of foreseen and actual functions present in the education system and its educational institutions. The issue of education outsourcing, despite its wide application, has not yet been discussed in detail in the Polish literature on educational policy. The dissertation broadly discusses the current and growing phenomenon of education outsourcing in Poland. Also, in the opinions of respondents, this outsourcing is becoming more common and more important. This is particularly important at a time of dynamic economic changes, as well as the challenges facing education management in the face of a looming population crisis in Poland and constant problems in the financing of education by the state. According to the respondents, it is expected that the scale of education outsourcing will also become more important in the future.
Akumulacja, mobilność i biodostępność radioizotopów oraz ich wpływ na wybrane elementy ekosystemu supraglacjalnego
(2024) Buda, Jakub; Zawierucha, Krzysztof. Promotor; Łokas, Edyta. Promotor
Antropogeniczny wpływ na ekosystemy znacznie wzrósł od II wojny światowej. Nawet odległe regiony górskie i polarne nie są już wolne od zanieczyszczeń. Szczególnym zagrożeniem powstałym w wyniku działań wojskowych i energetycznych są radioizotopy. Biogeniczny osad na powierzchni lodowców (kriokonit) gromadzi atmosferyczne zanieczyszczenia, w tym radioizotopy. Kriokonit jest istotnym komponentem funkcjonowania lodowców, natomiast stężenie radioizotopów w kriokonicie są wyższe niż w otaczających siedliskach. Głównym celem jest zrozumienie, czy podwyższone stężenia radioizotopów mogą zagrażać organizmom zamieszkującym lodowce i otaczające ekosystemy. Uzyskane wyniki zapewniają kompleksowy przegląd rozmieszczenia przestrzennego, bioakumulacji, mobilności i zagrożeń promieniowania jonizującego na organizmy lodowcowe w Alpach. Badania te są jednymi z niewielu, które odpowiadają na pytanie, czy antropogeniczna radioaktywność wpływa na organizmy poza miejscami katastrof i miejscami testowania broni jądrowej. Ponadto, teza zawiera pierwsze dowody na to, że wysokie stężenia radioizotopów na lodowcach są efektem bioakumulacji co może zagrażać bioróżnorodności i funkcjonowaniu tego ekosystemu. Jest to ważne, ponieważ małe alpejskie lodowce znikną w ciągu 50 lat, uwalniając radioizotopy stanowiąc intensywną presję abiotyczną na ekosystemy związane z lodowcami.
Anthropogenic pressure on ecosystems have increased significantly since World War II. Even remote mountain and polar regions are no longer free from pollution. Radioisotopes pose a particular threat resulting from military and energy activities. Biogenic sediment on the surface of glaciers (cryoconite) accumulates atmospheric pollutants, including radioisotopes. Cryoconite is an essential component of glacier functioning, and the concentrations of radioisotopes in cryoconite are higher than in the surrounding habitats. The main goal is understanding whether elevated radioisotope concentrations may threaten organisms inhabiting glaciers and surrounding ecosystems. The results provide a comprehensive overview of the spatial distribution, bioaccumulation, mobility and risks of ionising radiation to glacial organisms in the Alps. This research is one of the few that answers the question of whether anthropogenic radioactivity affects organisms outside disaster sites and nuclear weapons testing sites. Moreover, the thesis contains the first evidence that high radioisotope concentrations on glaciers result from bioaccumulation, which may threaten biodiversity and the functioning of this ecosystem. This is important because small alpine glaciers will disappear within 50 years, releasing radioisotopes and intensifying abiotic pressure on glacier-related ecosystems.
Opracowanie metody poboru próbek i analizy wybranych zanieczyszczeń środowiska za pomocą urządzeń pomiarowych sprzężonych z bezzałogowym statkiem powietrznym
(2024) Adamski, Michał; Dąbrowska, Agata. Promotor
Rozprawa doktorska miała na celu opracowanie oraz optymalizację skutecznej metody analizy próbek powietrza pobieranych za pomocą aparatury sprzężonej z bezzałogowym statkiem powietrznym (BSP), ze szczególnym uwzględnieniem związków karbonylowych, w tym aldehydów. Związki te odgrywają kluczową rolę jako markery zanieczyszczenia powietrza, ponieważ ich obecność jest powszechna zarówno w wyniku działalności człowieka, jak i naturalnych procesów atmosferycznych. Wysoka toksyczność aldehydów, zwłaszcza formaldehydu i acetaldehydu, sprawia, że ich monitorowanie ma bezpośrednie znaczenie dla zdrowia publicznego. Ponadto związki karbonylowe są wysoce polarne i labilne, co stanowi wyzwanie w kontekście ich precyzyjnej analizy, wymagając zaawansowanych
technik analitycznych. Opracowano i zintegrowano aparaturę do pobierania próbek powietrza z BSP, a także zoptymalizowano metodykę pobierania próbek gazowych. Kluczowym elementem pracy było zastosowanie zaawansowanych technik chromatograficznych oraz metod przygotowania próbek, takich jak derywatyzacja i dyspersyjna mikroekstrakcja ciecz-ciecz (DLLME) i jej modyfikacja (DLLMESFO). Proces derywatyzacji umożliwił przekształcenie lotnych związków karbonylowych w bardziej trwałe i łatwe do analizy pochodne, natomiast technika DLLME-SFO pozwoliła na efektywną ekstrakcję analitów przy minimalnym zużyciu rozpuszczalników. W laboratorium przeprowadzano szczegółową analizę chemiczną pobranych próbek z wykorzystaniem metod chromatografii gazowej w układzie z
selektywnym detektorem wychwytu elektronów (GC-ECD). W ramach realizacji badań stosowano czujniki elektrochemiczne, które umożliwiały pomiary w czasie rzeczywistym. Wyniki pomiarów były porównywane z wynikami uzyskiwanymi techniką chromatograficzną w laboratorium stacjonarnym.
The dissertation aimed to develop and optimise an effective method for the analysis of air samples collected with an unmanned aerial vehicle (BSP)-coupled apparatus, with a particular focus on carbonyl compounds, including aldehydes. These compounds play a key role as markers of air pollution, as their presence is widespread both as a result of human activities and natural atmospheric processes. The high toxicity of aldehydes, especially formaldehyde and acetaldehyde, makes their monitoring of direct relevance to public health. In addition, carbonyl compounds are highly polar and labile, which poses a challenge for their precise analysis, requiring advanced analytical techniques. A BSP air sampling apparatus was developed and integrated, and the gas sampling methodology was optimised. A key element of the work was the application of advanced chromatographic techniques and sample preparation methods, such as derivatisation and dispersive liquid-liquid microextraction (DLLME) and its modification (DLLME-SFO). The derivatisation process allowed the conversion of volatile carbonyl compounds into more stable and easily analysable derivatives, while the DLLME-SFO technique allowed efficient extraction of analytes with minimal solvent consumption. In the laboratory, detailed chemical analysis of collected samples was performed using gas chromatography methods in a selective electron capture detector (GC-ECD) system. Electrochemical sensors were used in the implementation of the study, which allowed real-time measurements. The results of the
measurements were compared with those obtained using the chromatographic technique in a benchtop laboratory.
Podejścia w nauczaniu języka angielskiego uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Studium komparatystyczne
(2024) Puzia-Sobieska, Olga; Siek-Piskozub, Teresa. Promotor
Od ponad dwudziestu lat uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (STU) są kształceni w szkołach publicznych. Przyjęte przez wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej podejście włączające zakłada wspólną edukację wszystkich uczniów, niezależnie od ich możliwości poznawczych oraz zdolności. Aby osiągnąć ten cel, rządy poszczególnych państw podjęły szereg kroków dotyczących zmian w organizacji systemu szkolnictwa, reformy kształcenia nauczycieli, rozwoju usług diagnostycznych i różnych form wsparcia. Pomimo rządowych wysiłków na rzecz upowszechnienia podejścia włączającego w polskiej edukacji, w tym wprowadzenia obowiązkowej nauki języka obcego dla wszystkich uczniów, sytuacja dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w polskich szkołach jest nadal mało komfortowa. Z literatury specjalistycznej można dowiedzieć się, że zamiast dywersyfikacji metod pracy, wdraża się jedynie pewne kroki zaradcze, podczas gdy zasada indywidualizacji procesu edukacyjnego nie jest w rzeczywistości respektowana. Zasygnalizowane problemy, jak również badanie pilotażowe autorki rozprawy, wskazują na utrzymujący się stan integracji, a nie inkluzji, w edukacji językowej polskich dzieci. Celem niniejszej rozprawy doktorskiej jest analiza obecnie stosowanych podejść do nauczania języka angielskiego uczniów z STU, przeprowadzona w oparciu o porównanie warunków edukacji językowej dzieci z trzech krajów: Austrii, Czech i Polski. Osiem problemów badawczych obejmowało: opis badań naukowych nad STU w każdym z porównywanych krajów; analizę rozwiązań systemowych ukierunkowanych na edukację inkluzyjną; analizę podstaw prawnych kształcenia uczniów z STU; opis przyjętych procedur diagnostycznych STU; ustalenie form pomocy uczniom z STU oferowanych przez instytucje edukacyjne i organizacje wsparcia; analizę standardów kształcenia nauczycieli; analizę metod nauczania języków obcych w grupach inkluzyjnych; a także materiałów dydaktycznych w pracy z uczniami z STU. Dodatkowo, na potwierdzenie wyników studium komparatystycznego opracowano badanie uzupełniające dotyczące sytuacji edukacyjnej uczniów z STU w Polsce, gdzie poruszonych zostało sześć z ośmiu przyjętych problemów badawczych. Wyniki badań podjętych w rozprawie doktorskiej stanowią odpowiedź na pytanie o obecny kształt edukacji obcojęzycznej w kraju, wskazują dobre praktyki edukacyjne, jak również pozwalają dostrzec słabości stosowanych obecnie rozwiązań.
For over the past twenty years learners with specific learning disorders (SLDs) have been educated at the public schools on the basis of integration, and more recently inclusion. Adopted by all European Union member states approach assumes common education of all learners regardless of their abilities which warrants them equal opportunities for well-balanced development. In order to achieve this goal several steps have been undertaken by national governments, concerning the changes in the organisation of the system of schooling, reforms of teacher education, a development of diagnosing and support services. Despite the governmental efforts to popularise the inclusive approach in Polish education, encompassing an introduction of obligatory foreign language education for all learners, the situation of students with special educational needs (SEN) in Polish schools is reported to be still uncomfortable. In the specialist literature, it can be found that instead of adjustment of the applied methods of teaching to learners SEN, only certain remedial steps are implemented, and the principle of individualization of the educational process is not in fact respected. The reported problems indicate that instead of inclusion, Polish education is still deeply rooted in integration, what was also suggested by the results of a pilot study conducted by the author of the dissertation. In view of the above, the principal aim of the present work was formed to analyse the presently applied approaches towards English language teaching to learners with SLDs. A comparative study was developed concerning eight aspects of foreign language teaching to learners with SLDs in Austria, Czechia and Poland. The analysed problems referred to what follows: the historically developed scientific interest in SLDs; systemic solutions introduced to the national systems of education with the view to inclusion; legal basis for educating learners with SLDs; diagnostic procedures of SLDs; the organisation of educational institutions and support services for learners with SLDs; education of early education teachers and their (self) development; the use of language teaching methods; and the application of various teaching materials. Additionally, a supplementary study was developed, concerning the educational situation of learners with SLDs in Poland, which addressed six out of eight set research questions. The results of the dissertation respond to a question about the present shape of foreign language education in the country. They also indicate the good educational practices, as well as allow to notice the weakness of the applied solutions.
Od strony do panelu – komiksowe adaptacje sztuk Williama Shakespeare’a
(2024) Wołosz-Sosnowska, Anna; Fabiszak, Jacek. Promotor
Niniejsza rozprawa analizuje wybrane komiksowe adaptacje sztuk Shakespeare’a wydane po roku 2000 w amerykańsko-europejskim obszarze kulturowym, które są pracami autorskimi, niebędącymi częścią serii. Praca obejmuje i łączy trzy duże dziedziny: badania nad Shakespeare’em, badania nad adaptacją, oraz badania komiksowe. Celem pracy było odpowiedzenie na pytania badawcze, w jaki sposób adaptacje komiksowe sztuk Shakespeare’a tworzą narrację i znaczenie. Próba odpowiedzi na pytania badawcze wymagała odpowiedzi także pytania dodatkowe dotyczące ogólnego zagadnienia definicji komiksu. W analizie wykorzystano teorię semiotyki komiksu, teorię adaptacji, teorię reader-response criticism. Schemat teorii wizualnej narracji, która został stworzony, by analizować komiksy adaptacyjne, może być także wykorzystany przy analizowaniu innych publikacji. Analiza wybranych komiksów wykazała zróżnicowanie w stylach adaptacji sztuk Shakespeare’a, jednakże co zaskakuje to ortodoksyjny sposób prowadzenia narracji. Twórcy adaptacji i zawłaszczeń szekspirowskich nie eksperymentują z formą, kompozycją paneli, ramą narracyjną i chmurką. Wyrazistość tych adaptacji leży w warstwie estetyczno-artystycznej, a nie semiotycznej. Zaskakuje podtrzymywanie związku adaptacji i zawłaszczeń komiksowych z tekstem Shakespeare’a, nawet jeśli jest to jedna linijka tekstu czy też tytuł; naturalnie nazwisko słynnego dramatopisarza może nobilitować komiks oraz przyciągać czytelników. Mimo, że komiksy najczęściej przekładają tekst sztuki na obraz komiksowy, to wiele z nich podtrzymuje związek z teatrem, osadzają narrację na scenie teatralnej bądź używają znaków sugerujących taki związek.
The dissertation analyses 15 adaptations of Shakespeare plays in comics which were published in the 21st century. They were created in the Anglo-American or Franco-Belgian (European) style and are examples of auteur comics, i.e. not belonging to a series. The thesis oscillates between and combines three areas: Shakespeare studies, comics studies and adaptation studies. The aim is to analyse the comics and attempt to answer the question of the manner in which meaning in Shakespeare comics is created. The dissertation comprises five chapters, three of which establish theoretical aspects and definitions, which are adopted in the analytical part. The analysis of the selected adaptations and appropriations allows to reach a general conclusion of the complexity of Shakespeare comics, their history, themes, aesthetics. However, comics creators adopt only a limited number of semiotics elements, they neither experiment with the formal semiotic elements, nor introduce new ones to meet their artistic purpose. Shakespeare comics, in majority of cases, adopt the same semiotic elements as other comics. However, as the medium matures the authors are more open to experiment with the form. A surprising conclusion is sustaining the link with the source text in every example, the link can be a single line from the text or the title, but the authors preserve the link. This is particularly surprising in case of appropriations which are known for altering the plot, the characters and the language. The theoretical framework might be used in Shakespeare studies, comics studies, and adaptation studies.
Interest in Historical Figures on the World Wide Web as a Marker of Historical Consciousness in Contemporary Ukraine
(2023) Telvak, Vitalij; Werner, Wiktor
The purpose of the article – to determine the specifics and intensity of interest in M. Hrushevskyi from 2004 to 2022 based on statistical data from the Google search engine. The research methodology. Analysis using computer-assisted methods was performed on
two types of data: time series (quantitative data) and sets of keywords (qualitative-textual data). The methods used to examine the time series were: analysis of the central tendency in the whole set and in the set divided into individual periods; extraction of the main trend from the time series by sifting out seasonal and random components using the Hodrick Prescott filter. Computational linguistics methods were used to analyse sets of keywords (text data): a linguistic corpus was created based on the set of keywords, from which words with only grammatical meaning were removed. A table of the frequency of occurrence of specific words individually as well as the frequency of associations between words was then drawn up. The scientific novelty of the study consists in clarifying the peculiarities of M. Hrushevskyi’s reception in cyberspace, manifested in the frequency of searching for information about him using the popular Google search engine, as well as Wikipedia, the largest online encyclopedia. Conclusions. At the end of our research, we conclude that M. Hrushevskyi appears to be a well-known and important figure to Ukrainian users, but on the contrary, does not generate much interest amongst Internet users from other countries. As we can see from the acquired results, search queries concerning M. Hrushevskyi are mainly dominated by scientific and didactic topics. Therefore, a certain working hypothesis can be derived in that the discourse dealing with M. Hrushevskyi is not noticeably politicized, as might be expected given his dizzying career during the revolutionary years. Instead, the discourse relates more to education, cultural heritage research, memory and history. The obtained data will be useful primarily to sociologists working on establishing the attitude change dynamics of Ukrainians towards our most famous historical figures.
Wspólny dyskurs online jako formatywna informacja zwrotna służąca poprawie osiągnięć uczniów z trudnościami w matematyce w siódmej klasie w miejskim sektorze arabskim
(2024) Hatoum, Maha Abu; Krauze-Sikorska, Hanna. Promotor; Przybyła, Tomasz. Promotor pomocniczy
Głównym założeniem quasi-eksperymentalnych badań podjętych w dysertacji było to, że wspólny dyskurs matematyczny oparty na środowiskach cyfrowych pomoże uczniom z trudnościami w uczeniu się matematyki osiągnąć sukces edukacyjny w tym obszarze i zwiększy efektywność pracy nauczyciela. W związku z tym w badaniu podjęto próbę zdefiniowania cech dyskursu opartego na współpracy online i zbadanie jego wpływu na osiągnięcia uczniów, postrzeganie własnej skuteczności, motywację do nauki matematyki oraz zmianę strategii uczenia się. Aby pogłębić analizę danych, zdecydowano się na przeprowadzenie badania zgodnie z podejściem ilościowo-jakościowym. W procesie badawczym zastosowano różne techniki badawcze oparte na metodach mieszanych, aby uzyskać spójną i wyczerpującą odpowiedź na pytania badawcze. Analiza wyników badań wykazała, że potraktowanie dyskursu opartego na współpracy online jako istotnej części programu nauczania promowało uczniów z trudnościami, zarówno pod względem poznawczym, jak i emocjonalno-społecznym. Wspólny dyskurs matematyczny online przyczynił się do poprawy osiągnięć uczniów z trudnościami w uczeniu się matematyki. Zmiany dostrzeżono także w funkcjonowaniu społeczno-emocjonalnym tych uczniów, ich motywacji wewnętrznej oraz ich poczuciu własnej skuteczności. Dyskurs matematyczny online wspierał i poprawiał strategie uczenia się i radzenia sobie z problemami z pamięcią.
The main assumption of the quasi-experimental research undertaken in the dissertation was that collaborative mathematics discourse based on digital environments would help students with learning disabilities in mathematics to achieve educational success in this area and increase teacher effectiveness. Accordingly, the study attempted to define the features of online collaborative discourse and examine its impact on student achievement, perceived self-efficacy, motivation to learn mathematics and change in learning strategies. To deepen the data analysis, it was decided to conduct the study according to a quantitative-qualitative approach. In the research process, various mixed-methods research techniques were used to obtain a consistent and comprehensive answer to the research questions. Analysis of the research results showed that treating online collaborative discourse as an important part of the curriculum promoted students with difficulties, both cognitively, emotionally and socially. Online collaborative math discourse helped improve the achievement of students with learning disabilities in mathematics. Changes were also seen in the social-emotional functioning of these students, as well as their intrinsic motivation and sense of self-efficacy. Online math discourse supported and improved learning and coping strategies for students with memory problems.
Zarządzanie dziedzictwem archeologicznym Sudanu w ramach dyskursu archeologicznego (teorie, praktyki i perspektywy)
(2024) Elmoubark, Elmontaser D. M. E.; Rączkowski, Włodzimierz. Promotor; Drzewiecki, Mariusz. Promotor pomocniczy
Napięcia pomiędzy archeologią a projektami budowlanymi są łatwo zauważalne. Aktualnie rozwój infrastruktury, urbanistyki, rolnictwa, leśnictwa i górnictwa zagraża stanowiskom archeologicznym. Archeologia ratownicza (ang. salvage archaeology) jest często niezbędna, by zebrać dane, zanim postępy w pracach budowlanych wyrządzą nieodwracalne szkody dziedzictwu archeologicznemu. W ramach niniejszej dysertacji podejmuję kwestię, jak archeologia ratownicza jest stosowana w ramach struktur i projektów państwowych oraz międzynarodowych w kontekście sudańskiego dziedzictwa archeologicznego. W pracy zaprezentowałem przegląd technik oraz metod zastosowanych podczas największych archeologicznych projektów ratowania dziedzictwa starożytnej Nubii, przeprowadzonych w związku z konstrukcją zapór na Nilu. Studia przypadku stanowią dwa projekty: Akcja Nubijska UNESCO (ang. The Nubian Campaign) oraz Merowe Dam Archaeological Salvage Project. W dysertacji przedstawiam analizę i ocenę dwóch wymienionych archeologicznych akcji ratowniczych. Wyniki badań pozwoliły mi na opracowanie nowych i optymalnych rozwiązań dla archeologii ratowniczej oraz podobnych projektów w przyszłości. Głównym celem rozprawy jest zaprezentowanie nowego modelu archeologii ratowniczej w Sudanie, który miałby charakter uniwersalny i mógłby być zastosowany w przyszłych wielkoskalowych archeologicznych akcjach ratowniczych. Podstawą modelu jest dogłębna analiza studiów przypadku oraz moje doświadczenie jako pracownika Sudańskiej Służby Starożytności (National Corporation for Antiquities and Museums).
Nowadays, it is easily perceived that there is always a cultural tension between archaeological works and construction projects. Development as a result of urban, agricultural, forestry or mining activities has drastically threatened archaeological sites. Salvage archaeology is often necessary in order to collect data before works’ progress destroys an archaeological site forever. This thesis investigates how salvage archaeology has been used nationally and internationally in the context of archaeological resource management in Sudan. The study reviews applied techniques, methodologies and equipment used whilst conducting the salvage work at the archaeological sites in Sudanese Nubia connected with construction of dams on the Nile. The case study of Ancient Nubia is focused around the Nubian Campaign and Merowe Dam Archaeological Salvage Project (MDASP). The research aimed at conducting a comprehensive analysis, evaluation and comparison of two rescue campaigns: during the establishment of the Aswan Dam and the Merowe Dam. The conclusions of the research allowed to develop new and optimal solutions for salvage archaeology and similar campaigns in the future. The ultimate goal of the dissertation was presenting a new model for salvage archaeology in Sudan, that could be universally used in any case of future large-scale archaeological rescue projects. It was based on thorough analysis of case studies and on my experience as NCAM employee.
Prawa człowieka w perspektywie kulturoznawczej: poza uniwersalizm
(2024) Nalewajko, Alicja; Kuligowski, Waldemar. Promotor; Peno, Michał. Promotor pomocniczy
W pracy poruszam temat praw człowieka w perspektywie kulturoznawczej. Perspektywa ta pozwala mi na nowe ujęcie praw człowieka - nie jako zbioru gotowych do zastosowania reguł, za które odpowiedzialne są państwa oraz międzynarodowa społeczność (ujęcie takie nazywam statycznym), ale jako norm, za które odpowiedzialni jesteśmy wszyscy, negocjując i wspólnie projektując prawa człowieka (ujęcie takie nazywam dynamicznym). W rozdziale pierwszym nakreślam kontekst do dalszych rozważań. Rozdział drugi to perspektywa prawnicza. Opowiadam w nim pokrótce historię praw człowieka oraz rekonstruuję spór zwolenników prawa naturalnego i pozytywistów prawnych o podstawy ważnościowe. Rozdział trzeci prezentuje perspektywę filozoficzną. Poszukuję w nim filozoficznych korzeni praw człowieka. Rozdział czwarty opowiada o kontrowersjach związanych z prawami człowieka. W jego pierwszej części podsumowuję dotychczasowe rozważania i wskazuję na mankamenty perspektywy prawnej i filozoficznej. W drugiej części rozdziału posługuję się metaforą muru oraz wojny w celu wskazania na problem implementowania i egzekwowania koncepcji praw człowieka w praktyce. Piąty rozdział to propozycja ujęcia praw człowieka w perspektywie dynamicznej, w której odpowiedzialność za prawa człowieka spoczywa na każdym z nas. To także możliwość budowania kultury praw człowieka, z czym już mamy do czynienia.
In my thesis, I consider the subject of human rights from the cultural perspective. This outlook allows me to ponder human rights - not as a set of readyto-use rules for which states and the international community are responsible (I call this a static approach), but as norms for which we are all responsible while negotiating and jointly designing human rights ( I call this a dynamie approach). In the first chapter, I outline the context for further considerations. The second chapter is a legal perspective. In it, I briefly tell the history of human rights and reconstruct the dispute between natural law supporters and legal positivists over the basis of validity. The third chapter presents a philosophical perspective. I search in it for the philosophical roots of human rights. The fourth chapter is about human rights controversies. In its first part, I summarize the previous considerations and point out the shortcomings of the lega I and philosophical perspective. In the second part of the chapter, I use the metaphor of the wall and war to point to the problem of implementing and enforcing the concept of human rights in practice. The last, fifth chapter is a proposal to frame human rights in a dynamie perspective, in which the responsibility for human rights rests with each of us. lt is also an opportunity to build a culture of human rights, which we are already dealing with.
Odzwierciedlenia tożsamości we współczesnej poezji afrokolumbijskiej z Palenque de San Basilio
(2024) Curzytek, Barbara; Rodríguez, Amán Rosales. Promotor
Celem pracy jest analiza odzwierciedleń tożsamości w poezji czterech współczesnych autorów z Palenque de San Basilio w Kolumbii; są to: Uriel Cassiani Pérez, Rubén Hernández Cassiani, Solmery Cásseres Estrada i Mirian Díaz. W pierwszej części pracy przytoczone są teorie na temat tożsamości opisane przez intelektualistów karaibskich, takich jak Édouard Glissant, Antonio Benítez Rojo, Stuart Hall i Manuel Zapata Olivella, a także wcześniejsze tendencje intelektualne, które stawiały w centrum kwestię afrykańskości. W drugim rozdziale przybliżamy historię Palenque de San Basilio oraz najważniejsze aspekty kulturowe tego miejsca. W trzeciej części przedstawione zostały tendencje oraz autorzy wyprzedzający literaturę afrokolumbijską oraz dokonana jest próba zdefiniowania tej literatury. Część ostatnią stanowi analiza tekstów. W pracy wykazano, że autorzy nawiązują bardzo silną relację z tradycjami swojego miejsca pochodzenia w dynamicznym procesie refleksji nad swoją tożsamością i stosują m. in. powtarzalność tematyczną, aby podkreślić swoją odrębność kulturową.
The aim of the dissertation is to analyze the representations of the identity in the poetry of four contemporary authors from Palenque de San Basilio (Colombia): Uriel Cassiani Pérez, Rubén Hernández Cassiani, Solmery Cásseres Estrada and Mirian Díaz. In the first chapter theories about identity by Caribbean authors, such as Édouard Glissant, Antonio Benítez Rojo, Stuart Hall and Manuel Zapata Olivella, are described, as well as previous Afro-centered intellectual movements. The second chapter gives an overview on history and the most important cultural aspects of Palenque de San Basilio. In the third part the historical background and a definition of Afro-Colombian literature are presented. It is concluded that the authors establish a very strong relationship with the traditions of their place of origin in the dynamic process of identity search and reflection. They resort, among others, to a thematic repetition to emphasize their cultural difference.
El trabajo tiene como objetivo analizar las representaciones identitarias en la poesía de cuatro autores contemporáneos de Palenque de San Basilio en Colombia: Uriel Cassiani Pérez, Rubén Hernández Cassiani, Solmery Cásseres Estrada y Mirian Díaz. En la primera parte se presenta una aproximación a las teorías en torno a la identidad de los intelectuales caribeños, tales como Édouard Glissant, Antonio Benítez Rojo, Stuart Hall o Manuel Zapata Olivella, así como las tendencias intelectuales que giraban en torno a la africanidad. En la segunda parte se expone la historia de Palenque de San Basilio y sus referentes culturales más significativos. En la tercera parte presentamos los antecedentes de la literatura afrocolombiana y aportamos un intento de su definición. La última parte consiste en el análisis de los poemas elegidos. Se llega a la conclusión de que los autores establecen una relación muy fuerte con las tradiciones de su lugar de origen en el proceso dinámico de la búsqueda y reflexión identitarias y recurren, entre otros, a la repetición temática para enfatizar su diferencia cultural.