Communities in AMUR
Select a community to browse its collections.
Recent Submissions
Innowacyjne metody nauczania świadomości metajęzykowej języka drugiego
(2024) Łodzikowski, Kacper; Gąsiorowski, Piotr. Promotor
Niniejsza rozprawa doktorska bada innowacyjne metody nauczania świadomości metajęzykowej u osób uczących się języka angielskiego jako drugiego języka, ze szczególnym uwzględnieniem wymowy. Praca osadzona jest w kontekście bezpośredniego nauczania wymowy (Baker 2018) oraz modelu przyswajania mowy Flege i Bohn (2021). Główna część rozprawy składa się z trzech artykułów naukowych. Pierwsza publikacja (Łodzikowski i Jekiel 2019) pokazuje, że gry planszowe typu wydrukuj-i-graj mogą zwiększyć zaangażowanie na zajęciach i poprawić wiedzę o prozodii. Druga publikacja (Łodzikowski 2021) wskazuje, że narzędzie do transkrypcji oparte na międzynarodowym alfabecie fonetycznym (IPA) może poprawić świadomość metafonologiczną. Trzecia publikacja (Łodzikowski, Foltz i Behrens 2024) bada zastosowanie generatywnej sztucznej inteligencji (SI) w nowym podejściu do spersonalizowanego nauczania i uczenia się. Praca podkreśla potencjał nowoczesnych technologii w nauczaniu świadomości metajęzykowej oraz szerszej edukacji. Autor wskazuje na konieczność rozwijania kompetencji nauczycieli L2 w zakresie SI, aby w pełni wykorzystać potencjał tych technologii do dalszych innowacji w nauczaniu.
This doctoral dissertation investigates innovative methods for teaching metalinguistic awareness to learners of English as a second language, with a particular focus on pronunciation. The work is set in the context of direct pronunciation teaching (Baker 2018) and the Speech Learning Model by Flege and Bohn (2021). The main part of the dissertation consists of three research papers. The first publication (Łodzikowski and Jekiel 2019) demonstrates that print-and-play board games can enhance classroom engagement and improve knowledge of prosody. The second publication (Łodzikowski 2021) indicates that a transcription tool based on the International Phonetic Alphabet (IPA) can improve metaphonological awareness. The third publication (Łodzikowski, Foltz, and Behrens 2024) explores the applications of generative artificial intelligence (AI) in a new approach to personalised teaching and learning. The dissertation highlights the potential of modern technologies in teaching metalinguistic awareness and broader education. The author emphasises the need to develop L2 teachers’ competencies in AI to fully leverage these technologies for further innovation in teaching.
Badania użyteczności internetowego partycypacyjnego systemu informacji geograficznej wspierającego proces planowania przestrzennego
(2024) Młodkowski, Marek; Jankowski, Piotr. Promotor
W niniejszej rozprawie doktorskiej zaprezentowano wyniki badań użyteczności Geodyskusji aplikacji internetowego partycypacyjnego systemu informacji geograficznej wspierającego proces planowania przestrzennego. Aplikacja ta została zaprojektowana w ramach prowadzonych badań nad metodami PPGIS, a następnie zastosowana w procesie konsultacji społecznych nad Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego pt. “Park Kasprowicza” w Poznaniu. W procesie tworzenia Geodyskusji wykorzystano podejście zorientowane na użytkownika oraz metodykę zwinnego programowania skupiające się na jak najszybszym dostarczeniu odbiorcy gotowych do przetestowania funkcji. Na tym etapie badań skoncentrowano się na potrzebach potencjalnych użytkowników Geodyskusji. Na dalszym etapie prac badawczych skupiono się na użyteczności panelu administracyjnego Geodyskusji. Badania zostały skoncentrowane na panelu administracyjnym, ponieważ to dzięki niemu osoby organizujące konsultacje będą mogły tworzyć i zarządzać procesami konsultacji przy użyciu Geodyskusji. Finalnym etapem prac badawczych było zbadanie użyteczności i efektywności wyników konsultacji społecznych przeprowadzonych za pomocą Geodyskusji dla projektantów MPZP oraz organizatorów konsultacji społecznych.
This doctoral dissertation presents the results of research on the usability of Geodiscussion, an online application of participatory geographic information system (PPGIS) which supports the spatial planning process. The Geodyskusja application was designed as part of the conducted research and was subsequently used in the public consultation process for the Local Spatial Development Plan (MPZP) titled "Kasprowicz Park” in Poznań. The development of Geodiscussion employed a user-centered design approach and agile programming methodologies focusing on delivering ready-to-test features to users as quickly as possible. At this stage of the research, attention was focused on the needs of potential Geodiscussion users. Among all stakeholder groups, the emphasis was placed on those interested in providing feedback on urban space management, with less attention given to those who receive this feedback. In the next stage of the research, the focus was on the usability of the Geodiscussion administrative panel. The research concentrated on the administrative panel because it enables those organizing consultations to create and manage consultation processes using Geodiscussion. The final research stage involved assessing the usability and effectiveness of the results of public consultations conducted via Geodiscussion for the designers of MPZP and the organizers of public consultations.
Wieloskalowe modelowanie systemów biologicznych: obliczeniowe podejście do badania zjawisk naturalnych od poziomu komórki po ekosystemy
(2024) Kokosza, Andrzej; Dyczkowski, Krzysztof. Promotor
Badanie zjawisk naturalnych za pomocą symulacji komputerowych oferuje szerokie możliwości ze względu na złożoność, dynamiczną naturę wzorców obserwowanych w tych procesach. Te zjawiska, począwszy od mechanizmów komórkowych, po szeroko zakrojone dynamiki ekologiczne kształtujące nasze środowisko, prezentują unikalne zachowania i wyzwania. Niniejsza praca doktorska prezentuje rozwój i walidację kilku modeli obliczeniowych symulujących procesy biologiczne na różnych skalach. Celem dysertacji jest po pierwsze wykazanie, że modele obliczeniowe mogą dokładnie odtwarzać i przewidywać złożone systemy biologiczne na różnych skalach; po drugie zilustrowanie konieczności zastosowania różnorodnych podejść do modelowania zjawisk biologicznych; oraz po trzecie, pokazanie, że modele matematyczne można wykorzystać do walidacji lub kwestionowania istniejących teorii biologicznych oraz identyfikacji obszarów wymagających dalszych badań.
Przedstawiam trzy modele specyficznych zjawisk naturalnych, które zostały zwalidowane na podstawie danych empirycznych. Obejmują one dyskretny model formowania wzorca naczyniowego w Arabidopsis thaliana, ciągły model długodystansowego przesyłania sygnału w drzewach oraz zaawansowaną hybrydową symulację pożarów lasów. Wyniki potwierdziły postawione założenia oraz pozwoliły ocenić przydatność stosowanych paradygmatów modelowania w różnych scenariuszach.
The study of natural phenomena gives rich opportunities for those interested in modelling and simulations. The challenge they present lies in the complexity and dynamic nature of such patterns. These processes, ranging from the cellular mechanisms to the environmental or ecological dynamics challenge our understanding and push the boundaries of traditional scientific disciplines.
This thesis shows the development and validation of several computational models that simulate complex biological processes. The goal of this dissertation is first to demonstrate that computational models can accurately replicate and predict complex biological systems across different scales; second to illustrate the necessity of diverse modelling approaches to address distinct biological phenomena; and third, to illustrate that mathematical models can be utilized to validate or challenge existing biological theories and identify areas requiring further investigation.
I present three models of specific natural phenomena validated against empirical data. These include a discrete model for vascular pattern formation in Arabidopsis thaliana, a continuous model of long-distance signalling in birch trees, and an advanced hybrid simulation of wildfires. The results supported the assumptions posed, Additionally, they allowed us to assess the applicability of modelling paradigms used in different scenarios.
Przemiany społeczne i kulturowe na terenie prowincji Osroene w późnym antyku
(2024) Jędrzejewska, Daria; Ilski, Kazimierz. Promotor
W połowie III wieku po Chr. Osroene została ostatecznie włączona do Cesarstwa Rzymskiego, co wiązało się z utratą władzy przez lokalną dynastię Abgarydów. Królewski dwór w Edessie, pozostający pod silnym wpływem Arsakidów, już za panowania Abgara Wielkiego stał się znaczącym ośrodkiem literackiej kultury syryjskiej; wśród lokalnej arystokracji pojawiło się także wcześnie zainteresowanie chrześcijaństwem. W kolejnych wiekach przynależność Osroene do świata rzymskiego pogłębiała się na poziomie politycznym, administracyjnym i społecznym, przy jednoczesnym zachowaniu elementów kulturowej odrębności. W niniejszej pracy została podjęta próba zdefiniowania charakteru prowincji Osroene przez zarysowanie tła historycznego; próbę zdefiniowania geograficznych granic; oraz ukazanie roli poszczególnych ośrodków oraz ich powiązań z centrum – Edessą. Główny cel pracy stanowi prześledzenie obrazu lokalnej kultury zarówno w ujęciu społecznym, jak i przez definicję poszczególnych toposów obecnych w warstwie literackiej. Do najważniejszych należą: narracja o nawróceniu króla Abgara, św. Tomasz jako patron Edessy, motyw miasta niezwyciężonego, oraz zdefiniowanie odrębności małej ojczyzny w ujęciu biblijnym. Wszystkie te motywy wpłynęły na formowanie się lokalnej tożsamości mieszkańców Osroene, przyczyniając się do ugruntowania i rozwoju szerszego horyzontu kultury syryjskiej.
In the middle of the 3rd century AD, Osrhoene was finally incorporated into the Roman Empire, resulting in the loss of power of the local Abgarid dynasty. The royal court in Edessa, strongly influenced by the Arsacids, had already become a significant centre of Syriac literary culture during the reign of Abgar the Great; there was also an early interest in Christianity among the local aristocracy. In the following centuries, Osrhoene's affiliation to the Roman world deepened at the political, administrative and social levels, while retaining elements of cultural distinctiveness. This thesis attempts to define the character of the province of Osrhoene by showing its historical background, describing the geographical boundaries, as well as highlighting the role of neighbouring cities and their links with Edessa. The main aim was to trace the signs of local culture both in social terms and through the definition of the various topoi present in the literary layer. Among the most important are: the narrative of the conversion of king Abgar, St Thomas as patron saint of Edessa, the concept of an invincible city, and a "little homeland" described in biblical terms. All these themes influenced the formation of the local identity of the people of Osrhoene, which contributed to the consolidation and development of the broader horizon of Syriac culture.
Badzaryna Szirendewa: Historia rewolucji mongolskiej
(2024) Dohnal, Adam; Pietkiewicz, Krzysztof. Promotor
Praca poświęcona jest analizie myśli historycznej B. Szirendewa. Praca podzielona jest na pięć rozdziałów. Pierwszy rozdział to przedstawienie skróconego kontekstu historycznego regionu. Rozdział drugi stanowi biografię Szirendewa. W rozdziale trzecim omówiona została analiza stworzonej przez Szirendewa myśli historycznej. Pierwsza część przedstawia poglądy Szirendewa na naturę relacji feudalnych panujących na stepie oraz roli jaką przyszło im odegrać w historii regionu. W tej części rozdziału omówiono początek drogi Mongolii do rewolucji narodowej. Część następna dotyczy roli, którą Szirendew przypisuje działaniom barona Ungern-Sternberg w szerzeniu rewolucji komunistycznej. Piąta część dotyczy działań podjętych przez władze mongolskie w ramach tzw. rewolucji demokratycznej i tak zwanego przeskakiwania kapitalizm.
Czwarty rozdział omawia myśl historyczną Szirendewa poświęconą Mongolii Wewnętrznej. Piąty rozdział to podsumowanie pracy. Przedstawiono tutaj schemat postrzegania historii oraz społeczeństwa mongolskiego przez Szirendewa oraz sposób w jaki dokonał on adaptacji systemu marksistowsko-leninowskiego do lokalnych warunków i jak wykorzystał go do nakreślenia historii Mongolii jako nowoczesnego państwa.
The work is devoted to the analysis of the historical thought of B. Shirendev. The work is divided into five chapters. The first chapter presents a shortened historical context of the region. The second chapter is a biography of Shirendev. The third chapter discusses the analysis of historical thought created by Shirendev. The first part presents Shirendev's views on the nature of feudal relations prevailing in the steppe and the role they played in the history of the region. This part of the chapter discusses the beginning of Mongolia's road to national revolution. The next part concerns the role that Szirendew attributes to the actions of Baron Ungern-Sternberg in spreading the communist revolution. The fifth part concerns the actions taken by the Mongolian authorities as part of the so-called democratic revolution and the so-called leapfrogging capitalism. The fourth chapter discusses Shirendev's historical thought on Inner Mongolia. The fifth chapter is a summary of the work. Presented here is Shirendev's pattern of perception of Mongolian history and society, how he adapted the Marxist-Leninist system to local conditions and how he used it to outline the history of Mongolia as a modern state.
Uwarunkowania dynamiki spływu powierzchniowego w świetle terenowych badań eksperymentalnych
(2024) Czuchaj, Aleksandra; Marciniak, Marek. Promotor; Majewski, Mikołaj. Promotor pomocniczy
W warunkach obserwowanych zmian klimatycznych i wzrastającej antropopresji zauważalna jest zwiększona częstotliwość występowania zdarzeń ekstremalnych. Opady atmosferyczne coraz częściej cechują się dużym natężeniem i krótkim czasem trwania. Krótkotrwałe, intensywne opady deszczu stanowią zagrożenie na obszarach zurbanizowanych, gdyż mogą przyczyniać się do generowania powodzi błyskawicznych. Spływ powierzchniowy na skutek intensywnych opadów deszczu może formować się na obszarach zurbanizowanych ze względu na ich znaczne uszczelnienie. Niniejsza praca miała na celu rozpoznanie warunków występowania spływu powierzchniowego i jego dynamikę w zależności od kategorii opadu, typu pokrycia powierzchni terenu oraz początkowych warunków wilgotnościowych gruntu. Pierwszym etapem było rozpoznanie warunków pluwialnych na obszarze badań. Szczególną uwagę poświęcono opadom ekstremalnym na obszarze aglomeracji poznańskiej. Następnie zaprojektowano i wykonano terenowe stanowisko badawcze wraz z symulatorem opadu. Trzecim etapem badań było zaplanowanie i przeprowadzenie serii eksperymentów terenowych, umożliwiających zbadanie dynamiki spływu powierzchniowego podczas zróżnicowanych opadów deszczu. Ostatnim etapem była interpretacja danych pozyskanych w terenie poprzez obliczenie bilansu wodnego stanowiska badawczego w ujęciu objętościowym i procentowym. Opracowano również krzywe dynamiki spływu powierzchniowego, a następnie opisano je za pomocą zestawu zdefiniowanych odpowiednio deskryptorów.
In the conditions of observed climate changes and increasing anthropopressure, an increased frequency of extreme events is noticeable. Precipitation is increasingly characterized by high intensity and short duration. Short-term, intense rainfall poses a threat in urbanized areas as it may contribute to generating flash floods. As a result of intense rainfall surface runoff may form in urban areas due to their significant percentage of impermeable landcovers. This research aimed to identify the conditions of surface runoff and its dynamics depending on the rainfall category, type of landcover and initial soil moisture conditions. The first stage was the identification of pluvial conditions in the study area. Particular attention was paid to extreme rainfall in the Poznań agglomeration. Then, a field research station with a rainfall simulator was designed and constructed. The third stage of the research was to plan and conduct a series of field experiments to investigate the dynamics of surface runoff during various rainfall events. The last stage was the interpretation of data obtained in the field by calculating the water balance of the research station in volume and percentage terms. Surface runoff dynamics curves were also developed and then described using a set of appropriately defined descriptors.
Wykorzystanie zasobów ustrukturyzowanych w neuronowych modelach języka
(2024) Turski, Michał; Graliński, Filip. Promotor
Większość badań w dziedzinie przetwarzania języka naturalnego koncentruje się na przetwarzaniu tekstu. Choć ten paradygmat jest bardzo skuteczny w wielu zastosowaniach, takich jak tłumaczenie maszynowe, automatyczne podsumowywanie i systemy dialogowe, nie potrafi w pełni wykorzystać bogactwa wielu dokumentów tworzonych przez i dla ludzi. Dokumenty przekazują znaczenie nie tylko przez warstwę tekstową, ale także poprzez swoją strukturę i cechy wizualne. Kluczowym wyzwaniem podejmowanym w tej pracy jest proponowanie rozwiązań rozszerzających najnowsze modele języka o wykorzystanie informacji strukturalnych celem poprawy jakości przetwarzania dokumentów. Niniejsza rozprawa składa się z pięciu prac naukowych w domenie rozumienia dokumentów i jest podzielona na dwie główne sekcje. Pierwsza sekcja dotyka problemu oceny modeli rozumienia dokumentów. Druga sekcja tej pracy podejmuje różne wyzwania w domenie rozumienia dokumentów, proponując innowacyjne rozwiązania mające na celu poprawę jakości modeli. Podsumowując, ta praca przyczynia się do rozwoju modeli rozumienia dokumentów, umożliwiając lepsze przetwarzanie i analizę dokumentów o bogatej strukturze.
The majority of research in the field of Natural Language Processing is focused on processing plain text. While this paradigm is highly effective for numerous use cases, such as machine translation, summarization, and chatbots, it fails to fully harness the richness of many texts created by and for humans. Documents, on the other hand, convey meaning not only through their textual content but also through their structure and visual features. A key challenge tackled by this thesis is to develop solutions that combine recent advancements in language modeling with structural information to improve the processing and comprehension of documents. This thesis comprises five scientific papers in the domain of document understanding, divided into two main sections. The first section focuses on evaluating document understanding models. The second section of this thesis tackles various challenges in the document understanding domain, proposing innovative solutions to enhance model performance. Overall, this thesis contributes to the development of more accurate and useful document understanding models, enabling improved processing and comprehension of rich, structured documents.
Benefaktywność w języku polskim: Analiza współdziałania z powiązanymi funkcjami
(2024) Wyroślak, Piotr; Nau, Nicole. Promotor; Glynn, Dylan. Promotor
Niniejsza praca doktorska podejmuje zagadnienie benefaktywności w języku polskim – czyli tego, w jaki sposób użytkownicy języka polskiego wyrażają znaczenie ‘pożytku’ czy ‘odnoszenia korzyści’ przez uczestników opisywanych przez nich zdarzeń. Celem projektu jest opis zróżnicowania benefaktywności oraz analiza jej współdziałania z innymi funkcjami. Praca skupia się na trzech zagadnieniach:
i). Przyczasownikowe użycia celownika i fraz przyimkowych z dla w kontekstach, w których te konstrukcje cechują się wysokim stopniem wymienności. W pracy przedstawiona jest próba identyfikacji takich kontekstów, ich interpretacja jako wyraziście benefaktywnych – oraz opis różnorodności semantycznych scenariuszy „przekazywania”, jakie wyrażają.
ii). Użycia benefaktywne celownikowej formy zaimka zwrotnego, sobie/se, w rejestrach mówionych polszczyzny – analizowane jako łączące benefaktywność z wolitywnością i funkcjami aksjonormatywnymi.
iii). Konstrukcje nieosobowe z formami -ne/-te imiesłowu biernego i ich użycia benefaktywne w polszczyźnie mediów społecznościowych (np. pochodzone, będzie grane). W ich kontekście praca analizuje relacje pomiędzy benefaktywnością a semantyką konstrukcji nieosobowych z osobową referencją.
Wykorzystując ilościowe i jakościowe metody korpusowe, rozprawa przedstawia złożony charakter wyrażania benefaktywności, w odniesieniu do danych z różnych rejestrów polszczyzny.
The present dissertation is dedicated to benefaction in Polish, that is, how users of Polish can describe a situation in which someone is positively affected. The project aims to explore the variation in the expression of benefaction and of its interplay with other functions. The dissertation focuses on three problems:
i). The Polish dative and dla ‘for’ prepositional phrases in the contexts where they can be used near-interchangeably. The dissertation describes an identification procedure for these contexts, their interpretation as clearly benefactive, and an analysis of the variation in the transfer scenarios that they convey.
ii). Benefactive uses of the Polish dative reflexive pronoun sobie/se in spoken, conversational registers of Polish. In the dissertation, they are analysed as integrating a benefactive interpretation with the expression of volitionality and axionormative functions.
iii). Impersonal constructions of the -ne/-te forms of the passive/resultative participle and their benefactive uses in online registers. (e.g. pochodzone ‘walking:done’, będzie grane ‘there’s gonna be gaming’). In this context, the benefactive potential of “impersonal constructions with personal reference” is considered.
Through qualitative and quantitative corpus analysis of data from different registers, the dissertation demonstrates the diversity in the expression of benefaction in Polish.
Reprezentacje rodziny we współczesnych fińskich i polskich seriach książek obrazkowych dla dzieci
(2024) Ciaś, Kinga; Mrozewicz, Bolesław. Promotor
Rodzina przechodzi głębokie zmiany w wielu społeczeństwach na całym świecie, co znajduje odzwierciedlenie we współczesnej literaturze dziecięcej. Celem rozprawy było zrekonstruowanie i porównanie reprezentacji rodziny we współczesnych fińskich i polskich seriach książek obrazkowych o życiu codziennym bohatera dziecięcego. Cel ten wymaga postawienia m.in. następujących pytań badawczych: Jakie są podobieństwa i różnice w wizualnych i werbalnych reprezentacjach rodziny między polskimi i fińskimi książkami obrazkowymi? Kim są reprezentowani członkowie rodziny? Aby odpowiedzieć na postawione pytania badawcze, zastosowano podejście socjokrytyczne, a dokładniej - Multimodalną Analizę Dyskursu z metodami korpusowymi. Metody ilościowe zostały wykorzystane jako narzędzie wspierające dalszą analizę jakościową ikonotekstów. Na podstawie zarysowanej analizy zrekonstruowano reprezentację rodziny w analizowanym materiale badawczym. Wyróżniono cztery podstawowe modele konstruowania wizerunku rodziny: 1. model przeglądowy z naciskiem na różnorodność rodziny (wiele równorzędnych rodzin w książce); 2. model informacyjny; 3. model fokalizujący się na rodzinie; 4. model rodziny w tle. Wyniki badań pokazują, że rodzina w fińskich książkach obrazkowych jest rodziną nuklearną składającą się z rodziców (najczęściej matki i ojca, czasem dwóch matek) z dziećmi (często więcej niż trojgiem, niekoniecznie wspólnymi dziećmi przedstawionych rodziców). Rodzina w polskich książkach obrazkowych jest wielopokoleniowa i rozszerzona - dziadkowie oraz ciotki z wujkami odgrywają ważną rolę we wspieraniu rodziny głównego bohatera. Fińskie serie książek obrazkowych wykazują większą różnorodność etniczną przedstawianych rodzin.
The family is undergoing profound changes in many societies around the world, which is reflected in contemporary children's literature. The purpose of this dissertation was to reconstruct and compare representations of the family in contemporary Finnish and Polish picturebook series about the daily life of a child protagonist. This goal requires posing the following research questions: What are the similarities and differences in visual and verbal representations of the family? Who belongs to the family? The study used Multimodal Discourse Analysis with corpus linguistic methods. Quantitative methods were used as a tool to support further qualitative analysis of the iconotexts. Based on the outlined analysis, the representation of the family in the analyzed research material was reconstructed. Four basic models of family image construction were distinguished: 1. an overview model with an emphasis on diversity (many equivalent families in the book); 2. an information model; 3. a focalizing model on the family; 4. a background family model. The results of the study show that the family in Finnish picturebooks is a nuclear family consisting of parents (usually mother and father, sometimes two mothers) with children (often more than three, not necessarily common children of the parents depicted). The family in Polish picturebooks is multi-generational and extended – grandparents, aunts and uncles play an important role in supporting the main character's family. Finnish picturebook series show more ethnic diversity in the families depicted.
Prawne aspekty scalania i podziału nieruchomości
(2024) Przychodzka-Gorzelańczyk, Tatiana; Suchoń, Aneta. Promotor; Kruś, Maciej. Promotor pomocniczy
Tematem niniejszej pracy są prawne aspekty scalania i podziału nieruchomości przeznaczonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne i leśne. Celem niniejszej pracy było wskazanie ewolucji scalania, określenie funkcji, elementów konstrukcyjnych, a szerzej kształtu prawnego instytucji scalania i podziału nieruchomości oraz próba udzielenia odpowiedzi na pytania, czy i w jakim stopniu regulacje prawne dotyczące tejże instytucji mogą być skutecznym instrumentem kształtowania przestrzeni na obszarze miast. W jakim stopniu zatem realizuje ona cele założone przez ustawodawcę oraz uwzględnia wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem. Niniejsza rozprawa została podzielona na osiem rozdziałów, w których autorka porusza wiele wątków problemowych. Rozdział pierwszy rozprawy obejmuje rozważania wstępne. Rozdział drugi poświęcony został kształtowaniu się regulacji prawnych w zakresie scalania gruntów oraz scalania i podziału nieruchomości. W celach porównawczych zestawiono instytucję scaleniowo-podziałową i scaleniową z perspektywy historycznej. W rozdziale trzecim z kolei wskazano na pewne aspekty scalania gruntów w wybranych państwach europejskich. Przeprowadzona w tym zakresie analiza przykładowo podanych podobnych regulacji prawnych, umożliwiła ich porównanie z obowiązującymi w tym zakresie regulacjami polskimi. Rozdział czwarty zawiera rozważania dotyczące scaleń i podziałów nieruchomości jako instrumentu kształtującego przestrzeń. W rozdziale tym przedstawiono podstawowe cele analizowanej instytucji, podkreślając jednocześnie jej powiązanie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Autorka porusza w tym miejscu również zagadnienia dotyczące scaleń i podziałów nieruchomości w aspekcie miejscowego planu rewitalizacji oraz zgodności analizowanej instytucji z Konstytucją. Nadto w tej części pracy wskazano na instytucję scaleniowo-podziałową jako instrument zrównoważonego rozwoju miast. W rozdziale piątym zamieszczono katalog poszczególnych etapów postępowania scaleniowo-podziałowego. Rozważania obejmują także aspekty geodezyjne oraz kwestie dotyczące finansowania postępowań scaleniowo-podziałowych. Dokonano również analizy uchwały scaleniowo-podziałowej, zwracając uwagę na kwestie własnościowe, ewidencyjne oraz dotyczące praw i obowiązków uczestników procedury. Rozdział szósty rozprawy dotyczy konsekwencji prawnych uchwały scaleniowo-podziałowej. Poruszono tutaj również kwestię dopłat, odszkodowań oraz opłat adiacenckich, związanych ze wzrostem wartości nieruchomości w procedurze scaleniowo-podziałowej. Rozdział siódmy stanowi egzemplifikację problemów praktycznych związanych z instytucją scaleniowo-podziałową. Autorka wskazała m.in. przykłady scaleń i podziałów nieruchomości oraz scaleń gruntów, których gminy podjęły się w różnym czasie, w różnych rejonach Polski. W tym celu wykorzystano przykłady z orzecznictwa, jak i praktyki wybranych gmin tj. Łomży i Lipnicy Wielkiej. Rozdział ósmy rozprawy stanowią rozważania końcowe, na które składa się podsumowanie, ocena analizowanej regulacji oraz określenie postulatów de lege ferenda. Przeprowadzone przez autorkę badania i analiza pozwoliła na sformułowanie wielu istotnych wniosków w podsumowaniu pracy. Geneza instytucji scaleniowo-podziałowej jak i instytucji scaleniowej oraz kształtowanie się regulacji prawnych potwierdziły, że scalania i podziały nieruchomości nawiązują swoją ideą do scalania gruntów. Konkludując, instytucja scaleniowo-podziałowa nie jest w obecnym kształcie prawnym skutecznym instrumentem kształtowania przestrzeni na obszarze miast (wsi). Problem w szczególności stanowi brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na obszarach większości gmin, niezbędnych do wszczęcia postępowania. Czynnikiem, który z kolei wzbudza wśród uczestników analizowanej procedury najwięcej kontrowersji jest wycena nieruchomości. Poza tym należy zwrócić uwagę na skomplikowany charakter postępowania scaleniowo-podziałowego. Procedury odwoławcze dotyczące scaleń i podziałów potrafią przedłużać się ( trwać) latami. W opinii autorki istnieje konieczność wprowadzenia nowego modelu scaleń i podziałów nieruchomości. Działania te przyczynią się w dalszej perspektywie do większej popularności analizowanej instytucji, a w szczególności jej częstszego wykorzystywania przez gminy w praktyce i tym samym do realizacji zasad zrównoważonego rozwoju.
The subject of this thesis is the legal aspects of consolidation and subdivision of real properties designated in local spatial development plans for purposes other than those related to agriculture and forestry. The purpose of this thesis was to show the evolution of consolidation, to determine the functions, structural elements and, more broadly, the legal form of the institution of consolidation and subdivision of real properties, and to make an attempt at answer the questions of whether and to what extent the legal regulations concerning this institution can be an effective instrument of shaping space in urban areas. To what extent, therefore, it fulfils the objectives set by the legislator and takes into account the challenges of sustainable development. This dissertation was divided into eight chapters, in which the author addresses many problem threads. Chapter One of the dissertation covers introductory considerations. Chapter Two is devoted to the formation of legal regulations on land consolidation as well as on consolidation and subdivision of real properties. For comparative purposes, the consolidation-subdivision institution and the consolidation institution were juxtaposed from a historical perspective. Next, Chapter Three shows a number of aspects of land consolidation in selected European countries. An analysis of similar example legal regulations carried out in this scope, enabled their comparison with the Polish regulations currently effective in this area. Chapter Four contains considerations on land consolidations and subdivisions of real properties as an instrument of shaping space. This chapter presents the basic objectives of the analysed institution, while, at the same time, emphasising its connection with the local spatial development plan. The author also addresses here issues concerning real property consolidations and subdivisions in the aspect of the local revitalisation plan and the compliance of the analysed institution with the Constitution. In addition, this part of the thesis shows the consolidation-subdivision institution as an instrument of sustainable urban development. In Chapter Five provides a catalogue of the various stages of the consolidation and subdivision proceedings. The considerations also include geodetic aspects and issues concerning the financing of consolidation and subdivision proceedings. There is also an analysis of the consolidation-subdivision resolution adopted by the commune council, where close attention is paid to the issues of ownership, identification as well as the issues concerning the rights and obligations of the participants in the procedure. Chapter Six of the dissertation deals with the legal consequences of the consolidation-subdivision resolution adopted by the commune council. It also addresses the issue of surcharges, compensation and betterment fees related to the increase in the value of real property in the consolidation-subdivision procedure. Chapter Seven constitutes an exemplification of practical problems related to the consolidation-subdivision institution. The author showed, inter alia, examples of real property consolidations and subdivisions as well as land consolidations which communes undertook at different times in different regions of Poland. For this purpose, examples from judicature and the practices of selected communes, i.e. Łomża and Lipnica Wielka, were used. Chapter Eight of the dissertation consists of final considerations, which include a summary, an evaluation of the analysed regulation and determination of de lege ferenda proposals. The research and analysis conducted by the author allowed to formulate many important conclusions in the summary of the thesis. The genesis of the consolidation-subdivision institution as well as the consolidation institution and the development of legal regulations confirmed that the consolidation and subdivision of real properties refer in their idea to land consolidation. In conclusion, the consolidation-subdivision institution in its current legal form is not an effective instrument of shaping space in urban (rural) areas. In particular, the problem lies the lack of local spatial development plans in the areas of most communes, which are necessary to initiate the proceedings. Whereas the factor that arouses the most controversy among the participants of the analysed procedure is the valuation of real property. In addition, close attention should be paid to the complicated nature of the consolidation-subdivision proceedings. Appeals procedures for consolidations and subdivisions can be extended (lasting) for years. In the opinion of the author, there is a need to introduce a new model of real property consolidations and subdivisions. In the long run, these actions will contribute to a greater popularity of the analysed institution, and, in particular, to its more frequent practical use by communes. This, in turn, will aid in the implementation of the principles of sustainable development.