Browsing by Author "Szkudlarek, Magdalena"
Now showing 1 - 10 of 10
Results Per Page
Sort Options
Item Kapelusz kontra fez – o roli nakryć głowy w europeizacji Turcji(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2014) Szkudlarek, MagdalenaThe aim of this publication is to depart from traditional perspectives and research methods in international relations and to take an attempt to analyze the process of modernization of Turkey through the prism of Objects – fez, hat and hijab. The starting point for the deliberations is Bruno Latour’s Object-oriented ontology which’s essence is statement that dichotomy between these what belong to social world and those what is material is completely unfounded. The Objects are indeed the ground and support for fragile relations and processes and create a so-called nonhuman factor, which is subject of interest of posthuman perspective. The author, using Latour’s theory as a theoretical basis, analyzes the role of headgears which evolved from common daily use things into vehcile of state- and nation-building processes.Item Konwencja dotycząca statusu uchodźców a praktyka turecka. Problem przybyszów zza wschodniej granicy(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2014) Szkudlarek, MagdalenaCelem publikacji jest podjęcie próby przeanalizowania polityki, jaką Turcja prowadzi wobec obcokrajowców poszukujących schronienia na jej terytorium. O ważkości zagadnienia zadecydowała w ostatnich latach przede wszystkim tocząca się w Syrii wojna domowa, w wyniku której na terytorium Turcji znalazło się ponad 700 tysięcy Syryjczyków. Szczególne w tym kontekście kontrowersje budzi fakt stosowania przez Turcję podwójnych standardów w przedmiocie nadawania imigrantom konwencyjnego statusu uchodźcy. Państwo to, jako jedno z czterech na świecie, w momencie przystępowania do Konwencji dotyczącej statusu uchodźców i Protokołu nowojorskiego zastrzegło sobie prawo do stosowania w tej materii tzw. kryterium geograficznego. W efekcie, o ile status uchodźcy nadany być może osobom przybywającym zza zachodnich granic Turcji, o tyle uciekinierzy z państw takich, jak Syria, Iran, czy Irak z formalnego punktu widzenia są „poszukującymi schronienia” (tur. sığınmacı). To zaś oznacza brak ich konwencyjnej ochrony. Celem artykułu jest jednak nie tylko przeanalizowanie prawnego i rzeczywistego położenia, w jakim znajdują się ofiary syryjskiej wojny domowej, przybywające na terytorium Turcji, a także próba przewidzenia scenariusza rozwoju tejże sytuacji. Celem uczynienia analizy możliwie najbardziej rzetelną, odwołano się zarówno do anglo, jak i tureckojęzycznych materiałów źródłowych.Item Polityka Turcji wobec mniejszości muzułmańskich i niemuzułmańskich w świetle standardów Unii Europejskiej(2016) Szkudlarek, Magdalena; Potyrała, Anna. PromotorCelem pracy doktorskiej jest weryfikacja hipotezy, do postawienia której skłoniły autorkę badania wstępne prowadzone na terytorium Turcji od roku 2009, a swym zasięgiem przedmiotowym obejmujące między innymi tematykę mniejszości zamieszkujących terytorium tego państwa. Wysnute z nich wnioski legły u podstaw hipotezy, zgodnie z którą zmiany legislacyjne wprowadzane do porządku prawnego Republiki Turcji w ramach trwających od 3 października 2005 roku negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską oraz poprzedzającego ich rozpoczęcie okresu przygotowawczego nie znajdują przełożenia na rzeczywiste warunki funkcjonowania członków tych społeczności bądź znajdują je w stopniu ograniczonym. Badaniu poddanych zostało 11 mniejszości, w tym 5 religijnych: Grecy, Ormianie, Żydzi, katolicy rytu rzymskiego i Asyryjczycy oraz 5 wyznania muzułmańskiego, ale etnicznie nietureckich: Kurdowie, lud Zaza, Lazowie, Arabowie i Czerkiesi oraz alewici, których przynależność wyznaniowa budzi kontrowersje, co dokładnie wyjaśniono na kartach pracy. Powodem takiego rozróżnienia, zastosowanego również w tytule rozprawy, jest obowiązująca na gruncie tureckiego porządku prawnego interpretacja Traktatu z Lozanny, zgodnie z którą prawnie usankcjonowany status mniejszości przyznany może być jedynie grupie wyznającej religię inną niż islam. W efekcie, sklasyfikowane w drugiej kategorii grupy etniczne i językowe z formalnego punktu widzenia po prostu nie istnieją. Weryfikacji hipotezy sformułowanej na podstawie wyników badań wstępnych służy szereg metod i narzędzi badawczych specyficznych dla nauk o polityce, ale również nauk historycznych i prawnych. Szczególnie istotną rolę pełnią metoda analizy instytucjonalno-prawnej, metoda analizy decyzyjnej oraz metoda behawioralna, której wykorzystanie wzbogacono o wywiady pogłębione prowadzone z przedstawicielami organizacji reprezentujących każdą z badanych mniejszości. Jednocześnie, prowadzone badania oparte zostały o bogatą literaturę polsko-, anglo- i tureckojęzyczną, co pozwoliło na analizę i zaprezentowanie możliwie szerokiego spektrum poglądów i sposobów postrzegania kwestii mniejszościowej we współczesnej Turcji, obecnych odpowiednio na gruncie nauki polskiej, zachodnioeuropejskiej i północnoamerykańskiej oraz tureckiej.Item Polityka Turcji wobec mniejszości muzułmańskich i niemuzułmańskich w świetle standardów Unii Europejskiej(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2019) Szkudlarek, MagdalenaCelem badań prowadzonych w ramach projektu było zbadanie tego, w jaki sposób zmiany legislacyjne wprowadzane do wewnątrzkrajowego porządku prawnego Republiki Turcji w ramach negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską przekładają się na rzeczywistą sytuację muzułmańskich i niemuzułmańskich mniejszości żyjących na terytorium tego państwa. Wyniki dotychczas prowadzonych badań skłoniły autorkę do postawienia hipotezy, zgodnie z którą reformy dokonywane na gruncie tureckiego ustawodawstwa nie znajdują pełnego przełożenia na faktyczne warunki funkcjonowania tych społeczności, ponieważ realna poprawa ich sytuacji kolidowałaby z politycznym interesem rządzącej od 2002 roku Partii Sprawiedliwości i Rozwoju. Celem badania była więc weryfikacja tej hipotezy i wskazanie ewentualnych obszarów, w których zmiany dokonywane w trakcie tureckiego procesu akcesyjnego nie odpowiadają na rzeczywiste potrzeby członków grup mniejszościowych. Wobec braku jednej, powszechnie akceptowanej definicji pojęć ‘mniejszość etniczna’ i ‘mniejszość narodowa’, autorka posługuje się tymi określeniami w rozumieniu najważniejszych aktów prawnomiędzynarodowych. Jednocześnie, w badaniu wykorzystany został również podział wynikający z Traktatu z Lozanny (1923), także współcześnie stanowiącego filar tureckiej polityki mniejszościowej. Zgodnie z przyjętą przez władze republiki interpretacją jego art. 39, prawnie usankcjonowany status mniejszości może przysługiwać wyłącznie grupom wyznającym religię inną niż islam. W praktyce stosowania aktu pozycję taką mają jedynie Grecy, Ormianie i Żydzi, i tylko im przysługują związane z nią przywileje. W swoistej próżni prawnej znajdują się katolicy obrządku rzymskiego i Asyryjczycy, wyznający jedną ze wschodnich odmian chrześcijaństwa. Z formalnego punktu widzenia nie istnieją zaś mniejszości takie, jak Kurdowie, Arabowie, Czerkiesi, Lazowie, lud Zaza czy wyznający synkretyczne odmiany islamu alewici. Wszyscy oni w świetle tureckiego prawodawstwa pozostają Turkami i nie dysponują szczególnymi narzędziami ochrony swej tożsamości. Taka specyfika polityki mniejszościowej powoduje, iż grupy nieidentyfikujące się z turecką większością stają się beneficjentami zmian legislacyjnych dokonywanych w ramach procesu akcesyjnego w różnym stopniu, potencjalnie nieodpowiadającym ich rzeczywistym potrzebom. Celem projektu było więc zbadanie tego, jak negocjacje akcesyjne kształtują regulacje prawne istotne z punktu widzenia mniejszości oraz stopnia, w jakim te ostatnie przyczyniają się do poprawy ich sytuacji rzeczywistej. Zakres czasowy badania obejmuje lata 2002-2015.Item Programowa niechęć do państwa jako kwintesencja zjawiska identyfikacji narodowej wśród Kurdów tureckich – analiza głównych przejawów nacjonalizmu kurdyjskiego w Turcji(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań, 2012) Szkudlarek, MagdalenaThe aim of this article is to present a comprehensive analysis of the phenomenon of Kurdish nationalism and identity in Turkey. An emphasis will be placed on aspects such as the lack of acceptance of Kurdish nationalists for state-oriented attitudes among some Kurds, the lack of acceptance for the Turkish government’s pro-Kurdish decisions and abusing of tragic Turks and Kurds’ past by both sides of the con-flict in order to win the propaganda war. The groundless conviction that “Kurdish nationalism” and “ PKK terrorism” is the same thing leads to misunderstanding that terror is the only indication of showing Kurdish identity. The true complexity of this phenomenon will be presented in this article.Item Przemoc wobec kobiet kurdyjskich w więzieniach tureckich jako forma tortur de facto usankcjonowanych przez państwo(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2013) Baranowska, Grażyna; Szkudlarek, MagdalenaCelem niniejszego artykułu jest kompleksowe przedstawienie sytuacji kobiet kurdyjskich osadzonych w tureckich więzieniach, bądź przetrzymywanych w aresztach i policyjnych oddziałach antyterrorystycznych w tym państwie, oraz jej przedstawienie w kontekście prawno międzynarodowych zobowiązań Turcji. Tezą, którą autorki starają się udowodnić, jest stwierdzenie, iż tortury oraz inne przejawy nieludzkiego i poniżającego traktowania, na jakie narażone są osadzone, są formą opresji de facto usankcjonowaną przez państwo tureckie. Pierwsza część artykułu poświęcona jest przedstawieniu tła analizowanego problemu, a więc krótkiemu zarysowi konfliktu pomiędzy Republiką Turcji a Partią Pracujących Kurdystanu, roli kobiet w strukturach tej ostatniej, a także pozycji kobiety w społeczności kurdyjskiej. Kolejna część analizy to przybliżenie zobowiązań Turcji, będącej sygnatariuszem większości istotnych dla ochrony praw człowieka dokumentów i deklaracji. Trzecia część artykułu poświęcona jest rzeczywistej sytuacji osadzonych w więzieniach lub przetrzymywanych w aresztach pod pretekstem związków z PKK kobiet pochodzenia kurdyjskiego, oraz wykazaniu rozbieżności, jakie istnieją pomiędzy tą sytuacją a standardami, wynikającymi ze wspomnianych powyżej konwencyjnych zobowiązań Turcji. W końcowej części poniższej analizy, na przykładzie dwóch spraw, jakie toczyły się przeciwko Turcji przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, przeprowadzone zostało studium przypadku, mające wykazać, że omawiany w tym artykule problem stosowania przemocy, w tym na tle seksualnym, przez przedstawicieli tureckich służb bezpieczeństwa i ich bezkarność, pozostaje aktualny, mimo upływu czasu i implementowania przez Turcję zmian w prawodawstwie, które teoretycznie powinny tym zjawiskom zapobiegać.Item Rola czynnika kurdyjskiego w syryjskiej wojnie domowej(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2014) Szkudlarek, MagdalenaTrwająca od marca 2011 roku syryjska wojna domowa pozostaje jednym z najbardziej aktualnych problemów, przed jakimi stoi społeczność międzynarodowa, która dotychczas nie zdołała wypracować skutecznego jego rozwiązania. Wysoki stopień skomplikowania konfliktu, wielość biorących w nim udział stron i trudności w określeniu rzeczywistych intencji poszczególnych jego aktorów, powodują, że znalezienie takiego rozwiązania z każdym miesiącem staje się coraz mniej prawdopodobne. Efektem tego chaosu jest niedostrzeganie przez wielu komentatorów i analityków znaczenia czynnika kurdyjskiego, który zwłaszcza wobec wzrastającej roli radykalnych organizacji islamskich bywa niedoceniany. Jednocześnie, brak jednolitych struktur reprezentujących interesy społeczności kurdyjskiej zamieszkującej terytorium Syrii, wewnętrzne w niej podziały i nieumiejętność wyłonienia szeroko akceptowanego przywództwa powodują, że nie sposób mówić o Kurdach jako jednolitej, spójnej stronie konfliktu. Celem artykułu jest ukazanie roli, jaką poszczególne ugrupowania kurdyjskie odgrywają w syryjskiej wojnie domowej, relacji, jakie je łączą i istniejących pomiędzy nimi głębokich podziałów, powodujących, że nie są oni w stanie stworzyć jednolitego frontu, dążącego do realizacji wspólnego celu.Item Status prawny alewitów we współczesnej Turcji jako przykład dyskryminacji religijnej w majestacie świeckiego państwa i prawa(Stowarzyszenie Ryza, 2017) Szkudlarek, MagdalenaCelem analizy jest próba rozstrzygnięcia dylematu dotyczącego religijnej tożsamości tureckich alewitów, w większości istniejących opracowań traktowanych jako niemuzułmańska grupa religijna, jednak w świetle prawa Republiki Turcji będących muzułmanami. Podstawą uznania na gruncie tureckiego porządku prawnego jakiejkolwiek grupy za mniejszość religijną jest Traktat z Lozanny, w praktyce którego stosowania państwo tureckie pozycję tę przyznaje wyłącznie Grekom, Ormianom i Żydom. W efekcie, w swoistej próżni prawnej pozostają między innymi katolicy obrządku rzymskiego, Asyryjczycy, czy właśnie alewici, często sami niezgodni co do własnej tożsamości. Istotą badania jest więc analiza prawnej i rzeczywistej sytuacji alewitów, stanowiących znaczną część tureckiego społeczeństwa. Znaczenia poruszanemu zagadnieniu nadaje fakt, iż sprawy o dyskryminację ze względu na przynależność religijną (art. 9 EKPC) tureckich alewitów regularnie stają się przedmiotem orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (np. Hasan, Eylem Zengin vs. Turkey, Mansur Yalçın and others vs. Turkey, Izettin Doğan vs. Turkey).Item Turcja po próbie zamachu stanu z 15 lipca 2016 roku – problem bezpieczeństwa osób należących do mniejszości religijnych(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2019) Szkudlarek, MagdalenaCelem, jaki autorka stawia sobie w niniejszej publikacji, jest weryfikacja hipotezy, zgodnie z którą nieudana próba zamachu stanu, do jakiej doszło w Turcji 15 lipca 2016 roku, wpłynęła istotnie na obiektywne i subiektywne poczucie bezpieczeństwa wśród tureckich obywateli należących do mniejszości religijnych. Innymi słowy, intencją jest znalezienie odpowiedzi na pytanie o to, w jaki sposób wydarzenia, o których mowa w tytule, wpłynęły na położenie tych osób, tworzących zresztą bardzo specyficzną kategorię, której status prawny regulowany jest do dziś przez Traktat z Lozanny z 1923 roku. Przypadająca w lipcu 2018 roku druga rocznica próby przewrotu stanowi doskonałą okazję do pochylenia się nad tym zagadnieniem, w większości publikacji zupełnie omijanymItem Turcja w Unii Europejskiej? Bilans korzyści i kosztów(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Szkudlarek, MagdalenaZasadnicza zmiana, jaka dokonała się w ciągu ostatniej dekady w podejściu do procesu integracji Turcji z Unią Europejską po obu jego stronach, skłania do refleksji nad samym sensem jego trwania, nad tym także, co każda ze stron zyska i straci w przypadku jego powodzenia oraz scenariuszami, jakie mogą dokonać w razie powodzenia lub fiaska negocjacji. Głównym celem pierwszej części tej analizy jest więc ukazanie korzyści i strat, jakie pełne członkostwo Turcji w Unii Europejskiej przyniesie obydwu tym podmiotom, od ekonomicznych poczynając, poprzez polityczne, na społeczno-kulturowych, a więc najtrudniejszych do przewidzenia, kończąc. W kolejnych częściach artykułu przeprowadzona zostanie próba przewidzenia konsekwencji, jakie staną się udziałem każdej ze stron procesu akcesyjnego, w przypadku realizacji jednego z dwóch możliwych scenariuszy – powodzenia negocjacji, którego następstwem będzie przyjęcie Turcji w poczet członków UE bądź też coraz bardziej prawdopodobnego w opinii autorki fiaska negocjacji. Jednocześnie dokonane w poniższej analizie zestawienie kosztów i strat wskazuje, że coraz bardziej możliwy w realizacji staje się trzeci scenariusz, którego rząd premiera Recepa Tayyipa Erdoğana oficjalnie nie bierze w ogóle pod uwagę – pozostanie przy tak chętnie proponowanej przez kanclerz Republiki Federalnej Niemiec Angelę Merkel „jakiejś formie uprzywilejowanego partnerstwa”. To zaś oznaczało by dla Turcji sromotną porażkę, która może zaowocować przeorientowaniem jej polityki zagranicznej na muzułmańskich sąsiadów, w tym Iran i Syrię. Taki scenariusz oznaczałby z kolei fiasko tych koncepcji unijnej polityki zagranicznej, które zakładają odgrywanie przez UE roli wykraczającej swym zasięgiem poza geograficzne granice kontynentu europejskiego.