Polityka Turcji wobec mniejszości muzułmańskich i niemuzułmańskich w świetle standardów Unii Europejskiej

Loading...
Thumbnail Image

Date

2019

Advisor

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM

Title alternative

Abstract

Celem badań prowadzonych w ramach projektu było zbadanie tego, w jaki sposób zmiany legislacyjne wprowadzane do wewnątrzkrajowego porządku prawnego Republiki Turcji w ramach negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską przekładają się na rzeczywistą sytuację muzułmańskich i niemuzułmańskich mniejszości żyjących na terytorium tego państwa. Wyniki dotychczas prowadzonych badań skłoniły autorkę do postawienia hipotezy, zgodnie z którą reformy dokonywane na gruncie tureckiego ustawodawstwa nie znajdują pełnego przełożenia na faktyczne warunki funkcjonowania tych społeczności, ponieważ realna poprawa ich sytuacji kolidowałaby z politycznym interesem rządzącej od 2002 roku Partii Sprawiedliwości i Rozwoju. Celem badania była więc weryfikacja tej hipotezy i wskazanie ewentualnych obszarów, w których zmiany dokonywane w trakcie tureckiego procesu akcesyjnego nie odpowiadają na rzeczywiste potrzeby członków grup mniejszościowych. Wobec braku jednej, powszechnie akceptowanej definicji pojęć ‘mniejszość etniczna’ i ‘mniejszość narodowa’, autorka posługuje się tymi określeniami w rozumieniu najważniejszych aktów prawnomiędzynarodowych. Jednocześnie, w badaniu wykorzystany został również podział wynikający z Traktatu z Lozanny (1923), także współcześnie stanowiącego filar tureckiej polityki mniejszościowej. Zgodnie z przyjętą przez władze republiki interpretacją jego art. 39, prawnie usankcjonowany status mniejszości może przysługiwać wyłącznie grupom wyznającym religię inną niż islam. W praktyce stosowania aktu pozycję taką mają jedynie Grecy, Ormianie i Żydzi, i tylko im przysługują związane z nią przywileje. W swoistej próżni prawnej znajdują się katolicy obrządku rzymskiego i Asyryjczycy, wyznający jedną ze wschodnich odmian chrześcijaństwa. Z formalnego punktu widzenia nie istnieją zaś mniejszości takie, jak Kurdowie, Arabowie, Czerkiesi, Lazowie, lud Zaza czy wyznający synkretyczne odmiany islamu alewici. Wszyscy oni w świetle tureckiego prawodawstwa pozostają Turkami i nie dysponują szczególnymi narzędziami ochrony swej tożsamości. Taka specyfika polityki mniejszościowej powoduje, iż grupy nieidentyfikujące się z turecką większością stają się beneficjentami zmian legislacyjnych dokonywanych w ramach procesu akcesyjnego w różnym stopniu, potencjalnie nieodpowiadającym ich rzeczywistym potrzebom. Celem projektu było więc zbadanie tego, jak negocjacje akcesyjne kształtują regulacje prawne istotne z punktu widzenia mniejszości oraz stopnia, w jakim te ostatnie przyczyniają się do poprawy ich sytuacji rzeczywistej. Zakres czasowy badania obejmuje lata 2002-2015.
,

Description

Sponsor

Narodowe Centrum Nauki (Preludium 9, UMO-2015/17/N/HS5/00436)

Keywords

Turcja, mniejszości religijne, mniejszości etniczne, Unia Europejska, prawa człowieka, prawa mniejszości

Citation

Szkudlarek M., Polityka Turcji wobec mniejszości muzułmańskich i niemuzułmańskich w świetle standardów Unii Europejskiej, Poznań 2019, ss.320.

ISBN

978-83-65817-68-6

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego