Książki/rozdziały (WNPiDz)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Państwo wobec religii. Teraźniejszość i przeszłość(Wydawnictwo Naukowe ArchaeGraph Diana Łukomiak, 2021-09) Stanulewicz, Maksymilian; Plewa, Emil; Linowski, CezaryTom, który oddajemy do rąk Czytelnika jest pokłosiem konferencji z zakresu prawa wyznaniowego, jaka miała miejsce zimą 2021 r. na Wydziale Prawa i Administracji UAM z inicjatywy Koła Naukowego Prawa Wyznaniowego. Liczba tekstów a także ich niewątpliwy poziom naukowy świadczą o ogromnym zainteresowaniu jakim cieszą się zagadnienia z zakresu relacji państwo – religia. Wydaje się bowiem, że koncepcja Huntingtona, starcia cywilizacyjnego, którego podglebiem będą/są poglądy religijne, nabiera szczególnej ostrości we współczesnym świecie. I co ciekawe, konflikty takie nie mają charakteru wyłącznie międzynarodowego, ale mają wymiar wewnątrzkrajowy. Ostatnie dwudziestolecie to z jednej strony zmagania pomiędzy wahabicką, wojowniczą wersją islamu, a światem szeroko pojmowanego Zachodu, utożsamianego z kulturą chrześcijańską. Z drugiej strony, to kryzys Kościoła katolickiego i innych historycznych kościołów protestanckich, które ustępują zarówno pod naporem nowych ruchów religijnych o charakterze ewangelikalnym, pentakostalnym pod naporem laicyzacji czy wręcz postępującego zobojętnienia religijnego w bogatych państwach Europy czy krajach anglosaskich. Jednocześnie w odpowiedzi na ten proces rosną w siłę, choć często bywają przeceniane i demonizowane, ruchy integrystyczne, głównie w obrębie katolicyzmu takie jak Ordo Iuris czy Opus Dei. Stawiają sobie one za cel maksymalizację swoich wpływów politycznych i gospodarczych, a w konsekwencji opóźnianie czy wręcz udaremnianie procesów modernizacyjnych. Na tym tle nowym zjawiskiem jest również proces „zbaltowania” władzy autorytarnej z lokalnym kościołem czy religią. Zjawisko takie nabrało na znaczeniu w ostatniej dekadzie, a przykładem jest tutaj instrumentalne wykorzystywanie KościołaKatolickiego przez PiS w Polsce, czy też hasło „chrześcijańskiego odrodzenia Europy” Orbana czy ostentacyjna religijność Putina i Erdogana. Te wszystkie zjawiska i nie tylko, starają się uchwycić Autorzy zaprezentowanych tekstów, młodzi pracownicy naukowi i studenci z wielu ośrodków krajowych. Ich wysiłki zostały uporządkowane według kryteriów merytorycznych, zgodnie z podjętą tematyką. Są to zatem opracowania dotyczące zarówno relacji państwowo-kościelnych jak i historii kościołów/wyznań czy wreszcie konkretnych zagadnień prawnych dotyczących styku państwa, prawa i religii. Oddając do rąk czytelników niniejszy zbiór zarówno Autorzy jak i Redaktorzy wyrażają nadzieję, że znajdzie on łaskawy odbiór.Item Gaz ziemny w Polsce: konsumpcja i zaopatrzenie. Polityka gospodarcza - ekonomia - bezpieczeństwo. Raport analityczny(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2023) Kwiatkiewicz, PiotrPostępująca dekarbonizacja przyczyniła się do dynamicznego wzrostu popytu na gaz ziemny. Postrzegany jako wygodny i łatwy w użyciu, zyskał masowe uznanie w grupie odbiorców utożsamianych z gospodarstwami domowymi. Te same zalety przekonały do niego grono niewielkich zinstytucjonalizowanych konsumentów. Zyskały też uznanie wśród podmiotów gospodarczych. Niższe niż w przypadku spalania innych kopalin emisje zanieczyszczeń oraz ditlenku węgla stanowiły o jego przewadze jako nośnika wykorzystywanego przez przemysł. Ograniczone wymagania infrastrukturalne w stosunku do węgla w postaci braku wielkopowierzchniowych terenów magazynowych, ramp kolejowych, hałd odpadowych etc., czyniły zeń surowiec doskonale nadający się do zasilania mocy wytwórczych w elektroenergetyce. Elementy te składające się na mniejszą niż w innych przypadkach inwazyjność dla środowiska naturalnego uczyniły zeń paliwo okresu przejściowego transformacji energetycznej. Nośnik niezwykle wydajny, a jednocześnie łatwiej akceptowalny dla otoczenia przyrodniczego człowieka. Przybierające na sile zainteresowanie nim nie szło jednak w parze z jego podażą. W praktyce nigdy nie było ono w pełni dostosowane do potrzeb. Deficyt surowca odczuwalny był przez wszystkie dekady po 1989 roku, kiedy przemiany polityczne trwale zmieniły oblicze kraju. Narastał wraz z dokonującymi się przeobrażeniami gospodarczymi. Niedobór gazu ziemnego stawał się coraz bardziej odczuwalny wraz z postępem procesu dekarbonizacji oraz wzrostem zamożności społeczeństwa. Jego brak stał się wyraźnym hamulcem rozwoju każdego sektora gospodarki narodowej. Rolnictwu doskwierała konieczność importu, a co za tym idzie i wyższych cen nawozów sztucznych, ograniczenia w zakresie przetwórstwa i chłodnictwa etc. Przemysł budowlany napotkał na brak możliwości realizacji planowanych inwestycji w segmencie mieszkaniowym, a elektroenergetyka borykała się z wysokimi kosztami emisji. Przykłady te można mnożyć bez końca. Dotykały one także handlu i usług. Wojna na Ukrainie pogłębiła deficyt gazowy. Zestawiając Polskę z innymi państwami i poziomem ich konsumpcji, deficyt ten szacować można na około 30% rzeczywistych potrzeb kraju. Brak perspektyw na zmianę tego stanu rzeczy w dającej się przewidzieć przyszłości. Biorąc pod uwagę stan zasobów naturalnych w świecie i możliwości poszczególnych państw producenckich jedyną możliwością jest zacieśnienie współpracy handlowej i import z Federacji Rosyjskiej. Obecne relacje bilateralne oraz sytuacja międzynarodowa nie tworzą przesłanek, by prognozować krótkoterminowo nagły zwrot w stosunkach obustronnych. Oznacza to pogłębiające się braki zaopatrzenia rynku w gaz ziemny. Stopniowo wraz z narastaniem niedoborów traci rację bytu traktowanie go jako paliwa okresu transformacji energetycznej. Nie tylko odczuwalny jest jego brak, lecz daleko niepewne jest zabezpieczenie jego dostaw w przyszłości. Zawarte umowy i kontrakty długoterminowe dotyczące sprawozdania go w postaci skroplonej zawarte zostały z firmami zajmującymi się budową i obsługą terminali LNG, które nie dysponują dostępem do złóż. Balitc Pipe będący de facto jedynym źródłem importu gazu w postaci naturalnej będzie funkcjonował najdłużej do połowy następnej dekady. Istnieje jednakże znaczące ryzyko wcześniejszego zamknięcia rurociągu, co wiąże się z głosami sprzeciwu w Norwegii wobec dalszego wydobycia surowców węglowodorowych w obliczu zachodzących zmian klimatycznych. Okoliczności mogących stanowić realne zagrożenia dla i tak już niedostatecznego poziomu zaopatrzenie polskiego rynku w gaz ziemny jest znakomicie więcej. Nałożywszy na to stale spadające rodzime wydobycie przyszłość gazu ziemnego jako istotnego elementu krajowego miksu energetycznego pozostaje daleko niepewna. Doskonałe perspektywy produkcji biogazu w Polsce czy też korzystne dla rozbudowy infrastruktury importowej uwarunkowania geologistyczne pozwalające na sprowadzanie surowca z kierunku wschodniego niczego nie zmieniają, gdyż nie znajdują akceptacji politycznej i niewiele wskazuje, by szybko ją mogły zyskać. Szczególnie w ostatnim z wspomnianych kontekstów rokowania nie sprzyjają procesowi równoważenia rynku i zaspokojeniu rzeczywistych jego potrzeb. Oznacza to trwały spadek poziomu gazu ziemnego w strukturze zużycia paliw w Polsce i stopniową marginalizację jego roli w szeroko pojętej polskiej energetyce.Item Electoral Laws during the COVID-19 Pandemic as a Tool of Quasi-Militant Democracies: Comparative Perspective(Brill, 2023) Rak, Joanna; Bäcker, RomanCovid-19-driven post-communist states face strong authoritarian tendencies, but also their empowered political nations efficiently act against anti-democratic actors’ actions. This study explores the use of electoral laws in Poland, Hungary, Romania, and Bulgaria as a political tool and its influence on the sovereignty of the political nations. Embedded in the theory of neo- and quasi-militant democracy, it aims to explain to what extent the electoral laws adopted or proposed for adoption during the Covid-19 pandemic reduced the scope of the sovereignty of the political nations. The relationships between the legal changes and the sovereignty are analysed with qualitative source analysis and reflexive thematic analysis. As the analysis of themes across the attempts to shape the sovereignty of the political nations shows, changes to the electoral laws were introduced in a hurry, in the privacy of ministerial offices, and without social consultation. Such a way of proceeding stemmed from the need to change the law as soon as possible and thus avoid or reduce the resistance from the political opposition, other centres of public authority, and non-governmental organisations. In Poland, holding elections according to the law that was no longer in force meant that Poland became a prerogative state to an even greater extent than before. The Hungarian ruling party achieved a parliamentary majority by appropriate changes to the electoral law and holding a referendum, i.e., a classic tool for gaining support by autocratic leaders. The Romanian government could not amend the electoral law under the procedures in force in the rule of law. The attempts to undermine the sovereignty of the Romanian political nation failed. Also, the Bulgarian parliament introduced insignificant changes to the electoral law that did not influence the Bulgarian political nation’s decision-making freedom.Item Polish deputies support to the anti-vaccination movement in social media. The case of Confederation leaders(Springer, 2023) Skrzypek, MaciejThe coronavirus crisis showed that politicians may use their official fan pages in social media to spread misleading information promoted by anti-vaccination movements. The research analyses the phenomenon taking into account the accountability of deputies as representatives of the nation. To verify the research hypothesis, I choose cases of two Confederation’s (Konfederacja) deputies, and formulate the following questions: How followers of fake news about COVID-19 vaccines use deputies’ profiles to promote such content? What is the motivations behind the phenomenon? and Who was involved in sharing fake news? Based on the questions, I formulated a hypothesis that anti-vaccination information is spread by some Polish deputies using their profiles in social media. Fake news about COVID-19 vaccines have been disseminated by publishing on social media profiles and using comments to posted by users. Further in the article, I refer to essential papers discussing the use of social media to spreading misinformation about COVID-19 and vaccines. This explains the purpose of selecting sources and cases analysed. The article finally shows results of my quantitative and qualitative analysis of the sources. Comparative studies draw on qualitative and quantitative analyses of two types of social media content, i.e. posts on Facebook and users' comments during the first half-year of mass vaccination. The selection of sources is based on the following criteria: Konfederacja deputies were the only in the Polish Parliament who manifested their doubts about COVID-19 vaccination. The caesura started on December 26, 2020 with the beginning of the vaccination program in Poland. It ends on June 26, 2021, with the end of the first half-year of vaccination, when the government started mass vaccination for all adults in Poland.Item Partycypacja i edukacja obywatelska młodego pokolenia. Rozważania na tle doświadczeń polskich debat oksfordzkich(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2024) Lubik-Reczek, NataszaProblematyka partycypacji oraz edukacji obywatelskiej młodego pokolenia jest zagadnieniem coraz częściej poruszanym w naukach o polityce i administracji, prawnych czy socjologicznych, a także w innych dyscyplinach pokrewnych. Wzrost zainteresowania młodego pokolenia udziałem w procesach podejmowania decyzji politycznych, a także zaangażowania się w życie publiczne jest nie tylko wynikiem ewolucji współczesnych demokracji, ale także głębokich przeobrażeń dokonujących się w społeczeństwach. Udział obywateli w procesie podejmowania decyzji publicznych jest także jednym z podstawowych praw we współczesnych państwach, stanowiąc podstawę funkcjonowania państwa demokratycznego. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka w art. 21 mówi, iż „Każdy człowiek ma prawo do uczestniczenia w rządzeniu swym krajem bezpośrednio lub przez swobodnie wybranych przedstawicieli. Niezaprzeczalny jest również fakt, iż w kontekście niskiej frekwencji wyborczej wśród młodego pokolenia, braku zaufania ze strony tej grupy społecznej do elit politycznych, a także niewystarczającej oferty skierowanej do młodzieży, podejmowane są działania zmierzające do zwiększenia zaangażowania obywatelskiego młodego pokolenia i wprowadzenia nowych rozwiązań w zakresie rozwoju ich aktywności społecznej i politycznej. Jako przykład tego typu praktyk wymienić można debaty oksfordzkie, będące jednym ze sposobów uczenia młodego pokolenia dyskutowania w sposób kulturalny, w oparciu o konkretne, merytoryczne argumenty. Debaty są także narzędziem wykorzystywanym przez liczne grono nauczycieli w celu edukacji obywatelskiej młodzieży. Postrzeganie aktywności obywatelskiej młodego pokolenia zmieniło się zarówno na poziomie krajowym, jak i Unii Europejskiej, gdzie prowadzone są liczne debaty dotyczące uwarunkowań debaty publicznej.Item Polish Media Coverage During the First Stage of the COViD-19 Pandemic. A Qualitative Analysis of Selected Online News Outlets and TV Channels(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Łokić, Paweł; Świstoń, Maciej; Piontek, Adela A.The publication is the result of the the project “Media messages during COViD-19 pandemic”, conducted at the Faculty of Political Science and Journalism at Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland. Aim of the publication is to determine the nature (character) of the media broadcasts and publications relating to the first stage of Covid-19 pandemic, as produced by Polish media institutions. Book contains four distinct chapters. The first one presets the assumptions and research aims adopted, as well as the methodology and the discussion of the research sample selection process. The second chapter presents the results of content analysis of online news outlets (onet.pl and wp.pl) studied. This is followed by a chapter presenting content analysis results of news items broadcasted on TVP1, TVN, and Polsat. In the fourth chapter, results presentation has been supplemented by particularly interesting insights from comparative analysis of the online media content vs. TV broadcasts. This comparative analysis serves to underline the observed similarities and differences in reporting across different types of media outlets. Moreover, this publication is to serve as a chronicle of Polish media institutions’ response and the narrative on the first weeks of the Covid-19 pandemic in Poland.Item Wojska Obrony Terytorialnej w przeciwdziałaniu COVID-19. Analiza doświadczeń w Wielkopolsce(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2022) Miernik, Rafał; Antkowiak, Katarzyna; Konopka, LechSytuacja międzynarodowa związana z wybuchem kryzysu epidemicznego na całym Świecie spowodowała, że dotychczasowy porządek funkcjonowania poszczególnych państw został poddany ciężkiej próbie. Wirus SARS-CoV-2 ukazał jak bardzo społeczeństwo nie jest gotowe na zmaganie się z zagrożeniami o zasięgu globalnym i biologicznym. Żyjąc w przekonaniu, że epidemie to przeszłość, zlekceważono wszystkie możliwe znaki ostrzegawcze dawane przez naukowców i ekspertów w niniejszej dziedzinie. Kryzys epidemiczny spowodował paraliż działalności zdecydowanej większości instytucji publicznych, w tym polskich, zarówno w wymiarze gospodarczym w skali makro oraz tej części gospodarki, gdzie kapitał prywatny pełni dominującą rolę. Celem niniejszego artykułu było ukazanie działań przeciwkryzysowych podjętych przez Polskę, gdzie wobec skali wyzwania zostały wykorzystane wybrane elementy podsystemu militarnego w postaci m.in. użycia Wojsk Obrony Terytorialnej Rzeczypospolitej Polskiej, jako platformy łączącej środowisko militarne z cywilnym w sferze bezpieczeństwa. Autorzy artykułu zaprezentowali podjęte działania komponentu terytorialnego z punktu widzenia żołnierza tej formacji. Ma to pozwolić czytelnikowi poznać odpowiedź na pytania dotyczące: roli wojsk OT w strukturze bezpieczeństwa Polski czasu pokoju, kryzysu oraz wojny, poznania specyfiki formacji oraz jej elastycznej formy, mogącej się dostosować do zaistniałych potrzeb i realizacji zadań na rzecz składowych podsystemów: ochrony zdrowia, obrony cywilnej i ochrony ludności, bezpieczeństwa wewnętrznego oraz zewnętrznego. W realnym środowisku bezpieczeństwa poddano analizie rozwiązania podjęte w trakcie realizacji zadań przeciwkryzysowych, w kontekście współpracy struktur wojskowych z administracją publiczną w aspekcie procesu planowania cywilnego, wsparcia pozostałych sił i służb w ramach zarządzania kryzysowego.Item Wpływ pandemii SARS-CoV-2 na gminny publiczny transport zbiorowy w wybranych miastach w Polsce – wyniki badań, wnioski i perspektywy zmian mobilności miejskiej(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2022) Jachnik, Agnieszka; Pilichowska-Woźniak, Małgorzata; Tomaszyk, MikołajAutorzy artykułu prezentują wyniki badań przeprowadzonych w okresie V–VIII 2021 na grupie wybranych polskich organizatorów przewozów gminnym publicznym transportem zbiorowym. Celem badań jest określenie wpływu pandemii COVID-19 na popularność transportu zbiorowego wśród mieszkańców polskich miast, diagnoza skali rezygnacji z tej formy mobilności w okresie kolejnych fal zakażeń SARS-CoV-2 oraz wskazanie możliwych zmian miejskiej kultury mobilności w okresie popandemicznym.Item Praca Policji w okresie pandemii COVID-19 roku 2020. Analiza zadań, poziomu represji oraz zmian tendencji zagrożeń w wybranych kategoriach przestępstw kryminalnych(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2022) Jarczewski, WaldemarPrzeciwdziałanie zagrożeniom odnoszącym się do zdrowia i życia ludzi jest domeną pracy wielu służb, w tym oczywiście Policji. Dotychczas jednak, w historii funkcjonowania tej organizacji, nie wykonywano tak wielu zadań na rzecz bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli Polski. Zadania te, w okresach szczególnego natężenia zachorowań, zdominowały pakiet czynność realizowanych w ramach służb patrolowych. Kontrola przestrzegania zasad odbywania kwarantanny, sprawdzanie zasad funkcjonowania dyskotek, siłowni, centrów handlowych czy wreszcie, nasilona represja stosowana w warunkach braku poszanowania dla przepisów sanitarnych, to tylko część dodatkowych zadań, które realizowali funkcjonariusze w okresie 2020 i 2021 roku. Okres pandemii charakteryzuje się też pewną zauważalną specyfiką, widoczną w odniesieniu do zagrożeń kryminalnych, bezpieczeństwa w ruchu drogowym czy też zjawiska przemocy domowej. Przedstawiona problematyka stanowiąca po części nowe wyzwania, przed jakimi stanęli funkcjonariusze Policji, była przedmiotem analiz i wniosków, na których koncentrował swoją uwagę autor publikacji.Item System pomocy społecznej województwa wielkopolskiego z perspektywy doświadczeń pandemicznych. Wybrane elementy(2022) Donke-Cieslewicz, MonikaPomoc społeczna jako działanie systemowe ma za zadanie pomoc osobom, które ze względu na wiek, niepełnosprawność czy sytuację życiową (np. bezdomność, długotrwałą chorobę) same nie są w stanie poradzić sobie bez odpowiedniego wsparcia. Jednostki organizacyjne pomocy społecznej takie jak domy pomocy społecznej, ośrodki pomocy społecznej, ośrodki wsparcia czy placówki dla bezdomnych już wcześniej borykały się z problemami organizacyjnymi i kadrowymi. Wybuch pandemii w marcu 2020 r. sprawił, że musiały organizować pracę w nieznanej sytuacji, działając pod ogromną presją, w warunkach braku dostatecznych zasobów.Item Konceptualizacja bezpieczeństwa zdrowotnego w Wielkopolsce. Doświadczenia Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zwalczaniu COVID-19(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2022) Siuda, Magdalena; Marciniak, Szymon; Kuczma-Napierała, JadwigaKluczowym zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest zapewnienie bezpieczeń- stwa zdrowotnego społeczeństwa. Epidemia stała się ogromnym wyzwaniem z jakim musieli zmie- rzyć się jej pracownicy. Codzienna praca była skoncentrowana na szeregu działań, których celem było minimalizowanie skutków rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2. Pojawienie się epidemii wpłynęło na organizację, funkcjonowanie i codzienną pracę Inspekcji. Stan ten spowodował pełną mobilizację wszystkich osób zatrudnionych w jej ramach. W czasie epidemii Państwowa Inspekcja Sanitarna przeszła szereg zmian, dostosowując się do zmieniającej się rzeczywistości i reagując ade- kwatnie do pojawiających się wyzwań.Item Służba krwi w systemie bezpieczeństwa zdrowotnego(2022) Klupieć, RomanArtykuł prezentuje zakres współdziałania krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Rzeczpospolitej Polskiej w systemie bezpieczeństwa zdrowotnego, wskazując na jego strukturę oraz zakresy współpracy pomiędzy jednostkami cywilnej służby krwi a służby krwi jednostek podległych Ministrowi Obrony Narodowej i Ministrowi Spraw Wewnętrznych. W artykule wskazano obszary działalności jednostki publicznej służby krwi, opierając się na przykładzie Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Poznaniu.Item Szpital tymczasowy w Poznaniu. Ramowe zasady funkcjonowania w szpitalu(2022) Cofta, Szczepan; Winiarska, Hanna M.Szpital tymczasowy w Poznaniu funkcjonował w ramach przyjętego w kraju modelu postępowania podczas epidemii COVID-19, będąc jedną z największych tego typu lecznic w kraju. Stał się istotnym elementem w walce z pandemią w regionie. W artykule przedstawiono podstawowe zasady i ramy organizacyjne funkcjonowania tego prowizorycznego szpitala, który spełnił swoją rolę medyczną i społeczną dzięki wytrwałej pracy szerokiego grona kompetentnych pracowników i dobrze wykorzystanej infrastrukturze.Item Sieć szpitali w systemie bezpieczeństwa publicznego w oparciu o doświadczenia z COVID-19(2022) Prussak, ElżbietaWyzwania, jakie zapoczątkował rok 2020, stanowią odpowiedni moment do przeglądu i weryfikacji istniejących rozwiązań organizacyjnych pod kątem dotychczas mało rozpoznanym, dotyczącym zarządzania szpitalem w sytuacji pandemii, zagrożenia epidemicznego. Celem niniejszego artykułu jest przegląd obowiązujących norm regulujących prowadzenie działalności szpitali oraz do- świadczenia w stanie pandemii we wdrażaniu zmian organizacyjnych wywołanych uruchamianiem „oddziałów covidowych”.Item Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Bydgoszczy w obliczu pandemii COVID-19(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2022) Paciorek, Przemysław; Skrzyński, Wojciech; Wiśniewski, Krzysztof; Romaniuk, MaciejRok 2021 z wirusem SARS-CoV-2 był ciężkim okresem zarówno dla społeczeństwa, jak i dla całego systemu ochrony zdrowia w Polsce. Brak doświadczenia w kontekście pracy z szybko rozprzestrzeniającą się chorobą zakaźną, która powodowała okresowe zaostrzenia niewydolności Systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego wymusił poszukiwanie rozwiązań usprawniających działanie zespołów ratownictwa medycznego. W wielu sytuacjach napotkane problemy udało się skutecznie rozwiązać, w innych niestety nadal upatrujemy realnego zagrożenia. Wielogodzinne absencje zespołów ratownictwa medycznego związane z długim czasem realizacji niestandardowych wezwań, konieczność dezynfekcji, niespodziewanie wykluczany personel z gotowości do pełnienia dyżuru to tylko jedne z wielu czynników, które paraliżowały System Państwowego Ratownictwa Medycznego. Problem pandemii pozostanie w systemie ochrony zdrowia znacznie dłużej niż pierwotnie się spodziewano, dlatego wypracowane lokalnie rozwiązania muszą być poddawane ciągłej ewolucji, aby sprostać wyzwaniom, które jeszcze poddadzą niejednej próbie System Państwowego Ratownictwa Medycznego.Item Ratownik medyczny w stanie pandemii – analiza doświadczeń w województwie wielkopolskim(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2022) Janas, Kamil; Napierala, StanisławArtykuł traktuje o roli i zadaniach stojących przez ratownikami medycznymi w okresie pandemii. Autor przedstawił w jaki sposób ratownicy radzili sobie z kolejnymi falami zachorowań na SARS-CoV-2 na przykładzie województwa wielkopolskiego. Wskazał na dylematy i problemy, z jakimi spotyka się na co dzień ratownik medyczny, wykonując swoje obowiązki.Item Badanie opinii studentów na temat bezpieczeństwa zdrowotnego w stanie pandemii. Budowa i zasady stosowania autorskiego kwestionariusza ankiety(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2022) Wrzesińska-Sadłowska, Joanna; Serwin, Maria; Waśkowska, AdriannaWspółcześnie problematyka bezpieczeństwa zdrowotnego zyskuje na znaczeniu, a ostatnie miesiące pandemii potwierdzają zasadność zainteresowania tym tematem. Aby skutecznie minimalizować zagrożenia zdrowotne, a zwłaszcza te, związane z zaniedbaniami w obszarze zdrowia publicznego, należy podjąć zdecydowane działania o charakterze edukacyjnym, uprzednio diagnozując poziom wiedzy i przekonań w tym obszarze. Skuteczność tych działań będzie w dużej mierze zależeć od umiejętności właściwego zidentyfikowania potrzeb edukacyjnych, ale także poznania barier, które mogą ten proces utrudniać. Celem niniejszego opracowania jest zaprezentowanie metodyki badania opinii studentów na temat bezpieczeństwa zdrowotnego, ze szczególnym uwzględnieniem budowy i zasad stosowania autorskiego kwestionariusza ankiety. Zaprojektowane narzędzie badawcze – kwestionariusz do badania opinii studentów na temat bezpieczeństwa zdrowotnego w stanie pandemii (BOS-Bezp’21) – przeznaczone jest do rozpoznania opinii studentów na temat wybranych aspektów działań instytucjonalnych, a także osobistych przeświadczeń, przekonań i podjętych aktywności w kontekście panującej pandemii wirusa Sars-Cov-2. Przeprowadzone analizy statystyczne pozwalają uznać BOS-Bezp’21 za rzetelne narzędzie diagnozy.Item Pandemia COVID a sytuacja zdrowotna imigrantów zarobkowych z Ukrainy(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2022) Chabasińska, AnnaW artykule autorka starała się zaprezentować sytuację zdrowotną ukraińskich imigrantów w czasie pandemii, na przykładzie pracowników jednego z wielkopolskich przedsiębiorstw. Celem było zidentyfikowanie źródeł informacji o pandemii, do których docierali Ukraińcy oraz określenie postaw wobec procesu szczepień.Item Logistyka nowych technologii w systemie ochrony zdrowia w obliczu pandemii(2022) Hoffmann, TomaszArtykuł skupia się na analizie wybranych rozwiązań logistycznych, jakie zaczęto masowo stosować w walce z COVID-19. Uwaga badawcza została skoncentrowana na tych rozwiązaniach, które przyniosły lub mogły przynieść największe korzyści dla systemu, jak i zdrowia ludzkości. Przy implementowaniu nowych rozwiązań logistycznych dość szybko okazało się, że popełniano liczne błędy natury organizacyjnej czy ludzkiej, które z czasem dość szybko starano się eliminować. Nowe technologie okazały się być nieocenionym wsparciem w walce z pandemią nie tylko w Polsce, ale na całym świecie.Item Modelowanie polityki zdrowotnej na przykładzie analizy danych Open Data oraz zintegrowanego indeksu bezpieczeństwa zdrowotnego. Studium przypadku(2022) Dajerling, LeonardCelem niniejszego artykułu jest opis i analiza możliwości wykorzystania zaawansowanych metod obliczeniowych oraz zarządczych do modelowania polityki zdrowotnej. Obecnie Polska jest trzecim od końca państwem w rankingu OECD, która przeznacza nakłady na ochronę zdrowia niecałe 1570 dolarów, podczas gdy średnia w krajach OECD wynosi 3270 dolarów na obywatela. Wyzwania, jakie stawia starzejące się społeczeństwo, również nie napawa optymizmem, Polska ma jeden z najniższych w Unii Europejskiej współczynników dzietności. Na jedną Polkę przypada u nas jedynie 1,39 urodzonych dzieci (wg rankingu The World Factbook Polska zajmuje 212 pozycję na 224 państwa). Powyższe dane stawiają przed włodarzami wyzwania związane z rosnącym zapotrzebowaniem na usługi medyczne oraz odpowiednią alokacją sił i środków. Autor niniejszego artykułu podjął się zadania przeanalizowania dwóch modeli, których praktyczne wykorzystanie w innych państwach pozwoliło na znaczną redukcję kosztów (bez ograniczania wydatków) oraz zarządzanie w celu lokacji sił i środków w obszary szczególnie istotne (z pominięciem politycznych interesów). Wnioski z przeprowadzonej analizy porównawczej powyższych rozwiązań pozwalają postawić tezę, że wykorzystanie rozwiązań podobnych do zintegrowanego indeksu bezpieczeństwa zdrowotnego (zaimplementowanego w polski system) oraz pełna digitalizacja i ujednolicenie systemu opieki zdro- wotnej pozwoli z jednej strony na lepsze zrozumienie rzeczywistych potrzeb, z drugiej na skutecz- niejszą alokację sił i środków oraz predykcję rosnących wyzwań.